بیوتین یا ویتامین B7 مانند بقیه ویتامین‌های مورد نیاز بدن همواره باید بخشی از رژیم غذایی انسان را در بربگیرد تا بدن انسان از مزایای آن برخوردار شود. این ویتامین مانند دیگر ویتامین‌های گروه B در زمره ویتامین‌های محلول در آب قرار می‌گیرد که به طور معمول مازاد آن به راحتی از بدن دفع خواهد شد. انسان برای انجام فعالیت‌های روزانه و تولید انرژی حتما به بیوتین نیاز دارد و از آنجایی که بدن قادر به تولید این ماده مغذی نیست، باید از طریق رژیم غذایی آن را تامین کرد. در این مطلب به بررسی ارتباط قرص بیوتین و چاقی خواهیم پرداخت زیرا بسیاری از افراد در مورد چاق کننده بودن این قرص در شک و ابهام هستند.
بیوتین چیست ؟
بیوتین به جز با نام ویتامین B7 گاهی نیز به عنوان ویتامین H شناخته می‌شود. بسیاری از غذاهای پروتئینی مانند مرغ، تخم مرغ، لوبیا، عدس، نخود، مغزها و دانه‌ها حاوی مقادیر مناسبی از بیوتین هستند. در صورتی‌که کمبود این ویتامین در بدن وجود داشته باشد، با مصرف قرص بیوتین نیز می‌توان این کمبود را جبران کرد. بیوتین به متابولیسم کربوهیدرات‌ها و اسیدهای آمینه کمک کرده و در تجزیه چربی‌های بدن و تبدیل آنها به قندی که بتوان از آن به عنوان منبع انرژی استفاده نمود، نقش دارد.
بیوتین همچنین سطح کراتین در بدن را بهبود می‌بخشد. کراتین بخش عمده‌ای از ساختار مو و ناخن را تشکیل می‌دهد و به همین دلیل است که بیوتین بیش از هر چیز دیگری برای درمان ریزش مو و افزایش سلامت بافت و فولیکول مو مورد استفاده قرار می‌گیرد. ریزش مو، خستگی، بی‌خوابی، درد عضلانی، خشکی پوست، خشکی چشم، خشکی مو و حالت تهوع از علائم کمبود بیوتین در بدن هستند. اغلب افرادی که کمبود بیوتین دارند، با کمبود ویتامین D یا آهن نیز مواجه هستند.
قرص بیوتین و چاقی
احتمال افزایش وزن با مصرف مکمل بیوتین در افراد مختلف متفاوت است و هرگز نمی‌توان گفت که همه افراد با خوردن قرص بیوتین دچار چاقی می‌شوند. بعید به نظر می‌رسد که بیوتین بتواند منجر به افزایش وزن شود زیرا چنانچه اشاره کردیم، عملکرد اصلی آن در بدن تجزیه چربی‌ها است اما عوامل مختلف دیگری نیز ممکن است وجود داشته باشند که احتمال وجود ارتباط بین قرص بیوتین و چاقی را بیشتر کنند. حقیقت این است که تاکنون تحقیقات اندکی در این مورد صورت گرفته و بنابراین شواهد محکمی برای تائید یا رد این مسئله که بیوتین باعث چاقی می‌شود یا خیر، وجود ندارد.
به نظر می‌رسد که هرگز با نگرانی در مورد چاق کننده بودن بیوتین نباید آن را کنار گذاشت به خصوص اگر پزشک مکمل این ویتامین را تجویز کرده باشد. قرص بیوتین را مصرف کنید و اگر واقعا موجب افزایش اشتهای شما شد، این مسئله را با پزشک در میان بگذارید. قطعا این افزایش اشتها در صورتی که وجود هم داشته باشد، آنقدر زیاد نیست که اضافه وزن محسوسی را حاصل کند. چاقی در صورتی اتفاق می‌افتد که مقدار کالری دریافتی روزانه شما بیش از مقدار کالری باشد که در طی روز می‌سوزانید.
تاثیر بیوتین در کاهش وزن
به گفته برخی از متخصصان بیش از آنچه که ارتباطی بین قرص بیوتین و چاقی وجود داشته باشد، این ویتامین در لاغری و کاهش وزن موثر است. بیوتین به تشکیل اسیدهای چرب و گلوکز کمک کرده و در متابولیسم کربوهیدرات‌ها و آمینو اسیدها نیز نقش دارد. عملکرد بیوتین در بدن بخش قابل توجهی از انرژی مورد نیاز بدن را تامین می‌کند. با افزایش سوخت و ساز بدن به واسطه مصرف بیوتین، بیشتر کاهش وزن باید حاصل شود نه افزایش وزن. با این وجود از آنجایی که تحقیقات در این زمینه کامل نیست به طور دقیق نمی‌توان این مسئله را تائید کرد.
از طرف دیگر بر اساس برخی از گزارش‌ها بیوتین ممکن است در کاهش قند خون و کلسترول بد خون نیز نقش داشته باشد که در این صورت نیز بعید می‌رسد مصرف این ویتامین در قالب قرص بتواند منجر به اضافه وزن شود.
اگر به دنبال قرص برای کمک به افزایش اشتها هستید، بد نیست قرص مخمر آبجو را امتحان کنید.
عوارض جانبی قرص بیوتین
بیوتین به جز اینکه ممکن است در چاقی یا لاغری موثر باشد، گاه می‌تواند عوارض جانبی نیز به وجود آورد. عوارض جانبی بیوتین معمولا در صورت مصرف بیش از اندازه و عدم توجه به دوز مصرفی بروز می‌یابد. از جمله این عوارض به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:
- بثورات پوستی
- اختلالات گوارشی
- اختلال در ترشح انسولین
- مشکلات کلیوی
همچنین مصرف قرص بیوتین می‌تواند روی آزمایش خون تاثیر گذاشته و نتایج کاذبی را نشان دهد. بنابراین لازم است پیش از تست خون استفاده از مکمل بیوتین قطع شود.
چقدر طول می کشد تا اثرات مصرف بیوتین مشخص شود ؟
بیوتین بیش از هر چیز به دلیل تاثیر مثبت آن در کاهش ریزش مو و افزایش رشد موها مورد توجه قرار می‌گیرد. گفتیم که قرص بیوتین و چاقی ارتباط چندان زیادی با هم ندارند و بعید است که فردی با خوردن مکمل بیوتین دچار اضافه وزن شود. اکثر افراد تا زمانی که از مصرف قرص بیوتین چند ماه نگذرد، هیچ مزیت قابل توجهی را مشاهده نمی‌کنند. اگر بخواهید مصرف بیوتین را از طریق خوردن مواد غذایی افزایش دهید، باید منابع غذایی بیوتین را هر روز در رژیم غذایی خود افزایش دهید.
اما اگر قصد استفاده از قرص بیوتین را دارید، روزانه باید به مصرف خود ادامه دهید مگر اینکه پزشک دستور دیگری داده باشد. تحقیقات در مورد اینکه دقیقا مصرف قرص بیوتین چه مدت باید ادامه یابد، اندک است اما نتایج چندین مطالعه نشان می‌دهد که نتایج مصرف بیوتین اغلب در کمتر از 90 روز یعنی سه ماه خود را نشان می‌دهد. بیوتین موجب افزایش رشد و درخشش موها شده و ریزش مو را کاهش می‌دهد.
سخن پایانی
در این مطلب ارتباط میان قرص بیوتین و چاقی را مورد بررسی قرار دادیم. پژوهش‌ها در مورد اینکه آیا بیوتین موجب افزایش اشتها می‌شود یا خیر، اندک است اما از آنجایی که بیوتین در متابولیسم کربوهیدرات‌ها و اسیدهای آمینه نقش دارد، به نظر می‌رسد که در لاغری بیش از چاقی نقش داشته باشد. اگر مصرف قرص بیوتین برای شما ضروری است، حتما از آن استفاده کنید و به فکر افزایش وزن نباشید زیرا معمولا هیچ افزایش وزنی رخ نخواهد داد. شما تاکنون از قرص بیوتین استفاده کرده‌اید؟ آیا در وزن شما تاثیری داشته است؟
