چاقی ناگهانی یا چاقی بی دلیل یک علامت هشداردهنده می‌تواند باشد زیرا ممکن است نشان از مبتلا شدن به برخی بیماری‌ها داشته باشد. پرخوری، کاهش متابولیسم با افزایش سن، فعالیت بدنی کم، احتباس آب در بدن، کمبود خواب و افسردگی از دلایل رایج و معمول افزایش وزن هستند. اما چاقی بی دلیل که علتی قانع کننده برای آن نمی‌یابید، چه علتی می‌تواند داشته باشد؟ آیا وقتی چاقی ناگهانی پیش می‌آید، باید فورا به سراغ قرص لاغری رفت یا بهتر است علت را جویا شد؟ با ما همراه باشید….
اصلی ترین علت چاقی ناگهانی شکم و پهلو چیست؟
علت اضافه وزن ناگهانی می‌تواند به یکی از عوامل زیر مرتبط باشد:
تاثیر مصرف برخی داروها روی چاقی
عارضه جانبی برخی داروها ممکن است چاقی ناگهانی باشد. مصرف بعضی از داروها ممکن است باعث شود شما هر ماه چند کیلو وزن اضافه کنید. از جمله این داروها به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:
- داروهای درمان تشنج
- داروهای دیابت
- داروهای کنترل فشار خون
- داروهای افسردگی و اعصاب
- داروهای کورتونی
با این حال اگر پزشک این داروها را برای شما تجویز کرده است، بدون مشورت با وی و به صورت خودسرانه نباید مصرف آنها را به دلیل تاثیر در افزایش وزن کنار بگذارید؛ ابتدا در این زمینه با پزشک مشورت کنید.
مصرف بیش از حد نمک
مصرف سدیم (نمک) باعث احتباس آب در بدن می‌شود. آب دارای وزن و حجم است و ممکن است باعث افزایش وزن شما شود. بنابراین اگر چند روز متوالی پشت سر غذاهای شور و پرنمک بخورید، ممکن است متوجه چاق‌تر به نظر رسیدن خود شوید.
فست فودها سرشار از سدیم هستند. اگر به تازگی مصرف فست فودها را در رژیم غذایی خود افزایش داده‌اید، علت چاقی ناگهانی شما ممکن است همین مسئله باشد.
سعی کنید بیشتر از غذاهای خانگی استفاده کنید و مصرف نمک را در رژیم غذایی خود کاهش دهید.
بی خوابی
تحقیقات نشان داده است که کمبود خواب می‌تواند منجر به افزایش وزن ناگهانی شود. تغییر در چرخه خواب به طور مستقیم روی الگوی غذا خوردن و خلق و خو تاثیر گذاشته و ممکن است منجر به پرخوری شود.
در یک مطالعه در سال 2013 مشخص شد که افراد کم‌خواب جهت تامین انرژی برای بدن خود بیش از سایرین در رژیم غذایی خود از کربوهیدرات استفاده می‌کنند. افزایش مصرف کربوهیدرات، بدون شک چاقی را به دنبال دارد.
قطع مصرف داروهای ادرار آور؛ علت اضافه وزن ناگهانی
دیورتیک‌ها یا داروهای ادرارآور می‌توانند به نوعی علت چاقی ناگهانی باشند. وقتی شما قبلا این نوع داروها را مصرف می‌کردید و اکنون به ناگاه آنها را کنار بگذارید، ممکن است تجمع آب در بدن شما افزایش یابد. در بیشتر این موارد این وزن واقعی نیست و فقط به دلیل احتباس مایعات در بدن اتفاق افتاده است. با این حال در این مورد با پزشک مشورت کنید.
ترک سیگار
جالب است بدانید که برخی از افراد با ترک سیگار دچار افزایش وزن یا چاقی ناگهانی می‌شوند. این مسئله به دو علت می‌تواند باشد: زمانی که فرد سیگاری بوده، نیکوتین باعث سرکوب اشتهای وی شده است و علت دیگر آنکه استرس ممکن است از علائم ترک سیگار باشد و منجر به پرخوری شود.
در ماه اول پس از ترک سیگار، بسیاری از افراد حدود 1 کیلوگرم وزن اضافه می‌کنند. تا 3 ماه نخست بعد از ترک سیگار روند افزایش وزن تا حدودی ادامه دارد و بعد از 6 ماه دیگر وزن ثابت خواهد شد.
سندرم تخمدان پلی کیستیک از دلایل چاقی ناگهانی شکم و پهلو
افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) ممکن است متوجه شوند که از ناحیه شکم در حال حجیمتر شدن هستند. این بیماری موجب می‌شود تا تخمدان‌ها سطوح بالایی از هورمون‌های جنسی مردانه را تولید کنند. برخی از علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک عبارتند از: دوره‌های نامنظم قاعدگی، افزایش موهای زاید در بدن، نازک شدن یا ریزش موها، افزایش آکنه در صورت و بدن.
متاسفانه هیچ نوع درمان قعطی برای سندرم تخمدان پلی کیستیک وجود ندارد اما با تغییر در سبک زندگی و ورزش و راهکارهای دیگری که حتما پزشک آنها را به فرد مبتلا توصیه خواهد کرد، می‌توان این عارضه را کنترل کرد. داروهای هورمونی در کنترل علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک بسیار تاثیرگذار هستند.
بیشتر بخوانید: ۱۰ ورزش عالی برای آب کردن چربی زیر شکم
ابتلا به برخی بیماری های مزمن
دیگر علت چاقی ناگهانی یا چاقی بی دلیل می‌تواند ابتلا به برخی بیماری‌های مزمنی باشد که فرد خود از آن بی‌اطلاع است. اگر متوجه شدید که هر روز مقداری وزن به بدن شما اضافه می‌شود، فورا و در اسرع وقت به پزشک مراجعه نمایید. ممکن است به دلیل نارسایی قلبی یا اختلال در عملکرد کبد و کلیه دچار ادم یا آسیت شده باشید و مایعات در بدن شما تجمع یابند.
سیروز کبدی
در مبحث علل چاقی ناگهانی و انواع علت چاقی بی دلیل حتما باید به سیروز کبدی هم اشاره کنیم. بزرگ شدن ناگهانی شکم و افزایش وزن سریع ممکن است نشان از ابتلا به سیروز کبدی داشته باشد. سیروز وضعیتی است که در آن بافت اسکار جایگزین بافت سالم در کبد شده و تجمع مایعات را در حفره شکم افزایش می‌دهد. تجمع غیر طبیعی مایعات در بدن، آسیت نام دارد. سایر علائم سیروز کبدی عبارتند از: تورم در ناحیه مچ پا، مشکلات تنفسی، درد شکم.
اختلال در عملکرد غده تیروئید
کم‌کاری تیروئید متابولیسم را کند کرده و می‌تواند منجر به افزایش وزن شود. همچنین مشکلات غده تیروئید ممکن است با تاثیر روی عملکرد کلیه‌ها سبب تجمع مایعات در بدن شود. علائم کم کاری تیروئید عبارتند از: خستگی مداوم، احساس سرما، خشکی پوست و مو، ناخن‌های شکننده، درد عضلات، سفتی مفاصل و یبوست.
ارتباط سندرم کوشینگ و چاقی ناگهانی
وقتی در یک دوره طولانی مدت در بدن انسان کورتیزول بیش از حد تولید می‌شود، ممکن است سندرم کوشینگ ایجاد شود. کورتیزول هورمونی است که بدن را قادر می سازد به استرس پاسخ دهد. همچنین سندرم کوشینگ می‌تواند عارضه جانبی مصرف گلوکوکورتیکوئیدها باشد که برای کنترل شرایطی مانند آرتریت روماتوئید، آسم و لوپوس تجویز می‌شوند.
سندرم کوشینگ اغلب باعث افزایش وزن می‌شود؛ به ویژه در نواحی شکم، گردن، صورت و قسمت بالایی کمر. در مقابل دست و پاها در افراد مبتلا به این بیماری باریک به نظر می‌رسد. دقت داشته باشید که گاهی مصرف برخی داروها ممکن است باعث بروز سندرم کوشینگ شوند. در این صورت حتما باید به پزشک مراجعه شود تا دارو را تغییر دهد.
سرطان تخمدان
چاقی ناگهانی و افزایش وزن بی دلیل و همچنین نفخ ممکن است نشانه سرطان تخمدان باشد. این سرطان اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود، قابل کنترل و درمان است اما در مراحل پیشرفته درمانی برای آن وجود ندارد. سایر علائم سرطان تخمدان عبارتند از: درد در ناحیه شکم و لگن، مشکل در به خواب رفتن، تکرر ادرار، از دست دادن اشتها، احساس زود سیر شدن، چرخه قاعدگی نامنظم و سوء هاضمه. اگر درد ناگهانی در ناحیه شکم و لگن خود حس کردید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
عدم مصرف پتاسیم به مقدار کافی
در حالی که سدیم به حفظ مایع اطراف سلول‌های بدن کمک می‌کند، پتاسیم به عضلات شما کمک می‌کند تا علمکرد خود را به درستی انجام دهند و همچنین فشار خون تنظیم شود. سدیم و پتاسیم اگر در حد تعادل در بدن وجود نداشته باشند، هیدراتاسیون دچار مشکل می‌شود. روزانه مصرف 3400 میلی‌گرم پتاسیم به افراد بزرگسال پیشنهاد می‌شود. میوه‌هایی مانند موز سرشار از پتاسیم هستند.
روی آوردن به رژیم غذایی پرکربوهیدرات
اگر اخیرا یک رژیم غذایی کم کربوهیدرات مثل کتو داشته‌اید و اکنون آن را کنار گذاشته‌اید و حس می‌کنید دچار چاقی ناگهانی شده‌اید، کاملا طبیعی است زیرا مصرف کربوهیدرات را به یکباره در رژیم خود افزایش داده‌اید. کربوهیدرات‌ها در ماهیچه‌ها و کبد به عنوان گلیکوژن ذخیره می‌شوند. هر گرم گلیکوژن حاوی حدود سه گرم آب است، بنابراین اگر یک بشقاب پاستا بخورید، طبیعی است که آب اضافی در بافت‌های بدن شما ذخیره خواهد شد.
به ویژه برای افراد ورزشکار و بدنساز، کربوهیدرات‌ها منبع سوخت به حساب می‌آیند. مکمل کربوهیدرات که از انواع مکمل بدنسازی است، در افزایش وزن نقش دارد.
ممکن است زیاد غذا می‌خورید اما نمی‌دانید
چاقی ناگهانی ممکن است به این دلیل باشد که شما اخیرا در سبک زندگی خود موردی را تغییر داده‌اید اما نسبت به آن بی‌توجه هستید. مثلا ممکن است به تازگی ظروف جدیدی خریده‌اید و سایز آنها از ظرف‌های قبلی شما بزرگ‌تر است. به این ترتیب شاید بیشتر از گذشته غذا می‌خورید و آگاهانه به آن فکر نکرده‌اید. دقت کنید که هر تغییر کوچک در سبک زندگی ممکن است باعث افزایش وزن شما شود. مثلا اگر قبلا به باشگاه می‌رفتید و حالا دیگر نمی‌روید، کاهش فعالیت بدنی شما بدون شک افزایش وزن را به دنبال خواهد داشت.
بیشتر بدانید: علت چاقی زیر شکم در افراد لاغر
کلام آخر
علت چاقی ناگهانی و افزایش وزن بی دلیل را در این مقاله شرح دادیم. سعی کنید ابتدا علت اضافه وزن ناگهانی را پیدا کنید و بعد برای درمان آن اقدامات لازم را انجام دهید. برای کمک به افزایش سرعت روند لاغری می‌توانید از قرص چربی سوز نیز استفاده کنید. اما سعی کنید در این مورد قبل از هر چیز با پزشک مشورت داشته باشید. برای خرید انواع قرص لاغری به صورت اینترنتی می‌توانید به داروخانه آنلاین مثبت سبز مراجعه نمایید.
