ستاره | سرویس آرایش و زیبایی – خیلی از افراد مخصوصا در دوران نوجوانی و اوایل جوانی با مشکل جوش صورت درگیر هستند و انواع راه‌های درمانی را برای رفع آن به کار برده‌اند؛ حال گاهی موفق و در خیلی از موارد هم ناموفق بوده‌اند. لذا خواندن مطلب زیر و آشنایی با انواع جوش زیر پوستی و راه‌های درمان آن حتما برایتان مفید خواهد بود.
دلایل ایجاد انواع جوش زیر پوستی
همه انواع آکنه در سراسر پوست پخش نمی‌شوند. بسته شدن منافذ پوست، باعث ایجاد آکنه می‌شود. این مسدود شدن دلایل مختلفی دارد که عبارتند از:
- تولید بیش از حد چربی (سبوم)
- عوامل باکتریایی
- تغییرات هورمونی
- سلول‌های مرده پوست
- موهای زائد
آکنه یا جوش صورت، معمولاً با تغییرات هورمونی که در دوران نوجوانی اتفاق می‌افتد، مرتبط است؛ اما بزرگسالان نیز آکنه را تجربه می‌کنند. آکنه از شایعترین بیماری‌های پوستی در میان نوجوانان و بزرگسالان است. شناسایی نوع آکنه‌ای که در پوست ظاهر شده، کلید اصلی درمان موفقیت آمیز آن است. آکنه ممکن است التهابی یا غیر التهابی باشد. زیرگروه‌های این دو دسته از آکنه، عبارتند از :
- جوش‌های سرسیاه
- جوش‌های سرسفید
- پاپولها (جوش‌های نوک‌تیز)
- پاسچولها (جوش‌های چرکی)
- ندولها (جوش‌های متورم و بزرگ)
- کیست‌ها
ممکن است همزمان چندین نوع آکنه در سطح پوستتان ظاهر شود؛ که در برخی موارد آنقدر شدید است که نیاز است به متخصص مراجعه کنید.
آکنه غیر التهابی
آکنه غیر التهابی شامل جوش‌های سرسیاه و سرسفید می‌شود. این جوش‌ها معمولاً باعث تورم نمی‌شوند. این جوش‌ها نیازی به درمان ندارند و خود به خود خوب می‌شوند. به طور کلی، سالیسیلیک اسید برای درمان آکنه به بازار عرضه شده است؛ اما معمولاً، در درمان آکنه غیر التهابی تأثیر بهتری دارد.
سالیسیلیک اسید، باعث لایه‌برداری پوست و حذف سلول‌های مرده‌ای که عامل ایجاد جوش‌های سرسیاه و سرسفید هستند، می‌شود. این ماده شیمیایی در کلینزرها، محصولات از بین برنده چربی و مرطوب کننده‌ها وجود دارند.
جوش‌های سرسیاه
جوش‌های سرسیاه، زمانی به وجود می‌آیند که منافذ پوست با سبوم و سلول‌های مرده مسدود شوند. قسمت بالای منفذ پوست، باز بوده و بقیه آن مسدود است به همین دلیل رنگ آن در سطح پوست، سیاه به نظر می‌رسد.
جوش‌های سرسفید
جوش‌های سرسفید نیز به دلیل بسته شدن منافذ پوستی در اثر سبوم و سلول‌های مرده، ایجاد می‌شوند؛ با این تفاوت که در این نوع جوش‌ها، منافذ پوستی بسته می‌شوند و به شکل یک برجستگی کوچک در سطح پوست، مشاهده می‌شوند.
درمان جوش‌های سرسفید بسیار مشکل است چون منافذ پوست بسته شده‌اند. محصولات حاوی سالیسیلیک اسید، می‌توانند در درمان این جوش‌ها مفید باشند. رتینوئیدهای موضعی، بهترین نتیجه درمانی را برای جوش‌های سرسفید ارائه می‌دهند. در حال حاضر ((adapalene (Differin) موجود در بازار، حاوی رتینوئید است. اگر روی جوش‌های شما تأثیری ندارد، با نسخه پزشک می‌توانید رتینوئیدهای موضعی قوی‌تری استفاده کنید.
آکنه التهابی
جوش‌هایی که قرمز و متورم، آکنه‌های التهابی هستند. در این نوع آکنه علاوه بر سلول‌های مرده و سبوم، باکتری‌ها نیز در مسدود شدن منافذ پوستی نقش دارند. باکتری‌ها می‌توانند باعث ایجاد یک عفونت عمیق در زیر سطح پوست شوند. در این نقاط، آکنه دردناک ایجاد می‌شود که از بین بردن آن مشکل است. محصولات حاوی بنزوئیل-پروکسید (benzoyl-peroxide) ممکن است باعث کاهش تورم و از بین رفتن باکتری‌های سطح پوست شوند؛ همچنین می‌توانند سبوم پوست را نیز از بین ببرند.
پزشک متخصص پوست، ممکن است آنتی‌بیوتیک خوراکی یا موضعی حاوی بنزوئیل- پروکسید را برای درمان آکنه التهابی تجویز کند. رتینوئید موضعی نیز نقش مهمی در از بین بردن پاپولها و پاسچول های التهابی دارد.
پاپولها (جوش‌های نوک‌تیز)
پاپول، زمانی ایجاد می‌شود که دیواره منافذ پوست در اثر یک التهاب شدید، می‌شکنند؛ این باعث می‌شود هنگام لمس پوست، حالت زبر و خشن داشته باشند. پوست اطراف این منافذ، صورتی است.
پاسچولها (جوش‌های چرکی)
پاسچولها، زمانی ایجاد می‌شوند که دیواره‌های اطراف منافذ پوست شکسته می‌شوند. برخلاف پاپولها که توخالی هستند، پاسچولها پر از چرک هستند؛ که با یک فشار یا ضربه از پوست خارج می‌شوند و معمولاً قرمز رنگ هستند. اغلب آن‌ها در قسمت بالا (سر) زرد یا سفید هستند.
ندولها
ندولها هنگامی ایجاد می‌شوند که منافذ بسته شده، ملتهب‌تر و بزرگ‌تر شوند. برخلاف پاپولها و پاسچولها، ندولها، عمق بیشتری در پوست دارند. به دلیل اینکه ندول‌های پوستی، بسیار عمیق هستند، معمولاً نمی‌توان آن‌ها را در خانه درمان کرد. داروهای تجویز شده با نظر پزشک متخصص برای درمان و پاکسازی پوست، ضروری هستند.
پزشک متخصص، به احتمال زیاد، داروهای خوراکی ایزوتریتینوئین ((isotretinoin (Sotret)) را تجویز خواهد کرد. این دارو یک فرم ویتامین A است و به طور روزانه و به مدت ۶ ماه باید مصرف شود. این دارو می‌تواند از ندولها، از طریق کاهش اندازه غدد چربی، جلوگیری کرده و آن‌ها را درمان کند.
کیست‌ها
کیست، زمانی می‌تواند ایجاد شود که منافذ پوست با ترکیبی از باکتری‌ها، سبوم و سلول‌های مرده پوست، مسدود شوند. این برجستگی‌ها، عمیقاً داخل پوست هستند و بنابراین، در سطح عمیق‌تری نسبت به ندولها قرار می‌گیرند. این جوش‌های بزرگ قرمز یا سفید، اغلب در هنگام لمس، دردناک هستند. کیست‌ها بزرگترین نوع آکنه هستند و معمولاً تشکیل آن‌ها منجر به ایجاد یک عفونت شدید می‌شود. این نوع از آکنه باعث ایجاد بیشترین جراحت می‌شوند.
معمولاً داروهای ایزوتریتینوئین برای درمان کیست تجویز می‌شوند. در موارد شدید، ممکن است کیست‌ها نیاز به درمان جراحی داشته باشند.
شدت هر نوع از انواع جوش زیر پوستی چگونه است؟
جوش‌های سرسفید و سرسیاه، خفیف‌ترین نوع آکنه هستند. گاهی اوقات، می‌توان با داروهای موضعی OTC، مثل: لوسیون‌های با پایه سالیسیلیک اسید یا بنزوئیل-پروکسید، درمان‌های نقطه‌ای مؤثری داشته باشیم. اگر آکنه‌ها به داروهای OTC، پاسخ ندهند، جوش‌های سرسفید به راحتی با رتینوئیدهای موضعی از بین می‌روند. یکی از انواع شناخته شده رتینوئیدها adapalene است که در حال حاضر در دسترس است. Adapalene خیلی در درمان جوش‌های سرسفید و سرسیاه مؤثر است.
پاسچولها و پاپولها، فرم‌های با شدت متوسط آکنه هستند؛ که ممکن است به درمان با داروهای OTC، پاسخ ندهند. آکنه گسترش یافته، ممکن است به درمان با داروهای خوراکی یا موضعی، تحت نظر یک پزشک متخصص، نیاز داشته باشد.
برای رفع جوش‌های زیر پوستی چه کاری می‌توان نجام داد؟
برای درمان انواع جوش‌ها، باید صبور باشید؛ چراکه برخی درمان‌ها، ممکن است چند ماه طول بکشند. همچنین باید از استفاده بیش از حد از داروهای درمانی آکنه، پرهیز کنید؛ زیرا این داروها می‌توانند باعث خشکی پوست شوند. در پاسخ به این خشکی، منافذ پوست، سبوم بیشتری تولید می‌کنند که این خود منجر به تشدید آکنه می‌شود. همچنین، به یاد داشته باشید که چندین بیماری، علائمی شبیه آکنه ایجاد می‌کنند؛ هرچند که ماهیت کاملاً متفاوتی دارند؛ که شامل بیماری‌های زیر است:
- folliculitis فولیکولیت
- keratosis pilaris کراتوز پیلاریس
- milia میلیا
- rosacea روزاسه
- sebaceous filaments فیلامنت غدد سباسه
- sebaceous hyperplasia هایپرپلازی غدد سباسه
در پایان متذکر می‌شویم که تنها راه تشخیص دقیق، مراجعه به پزشک متخصص است. در برخی موارد ممکن است درمان‌های تخصصی تنها راه از بین بردن آکنه و انواع جوش زیر پوستی باشد.
