به نظر می‌رسد که کودک در طول چندماهه اول زندگی او هر روز در حال تغییر است. بعضی از این تغییرات بسیار هیجان‌انگیز هستند؛ خندیدن، نگه‌داشتن دست‌ها بدون کمک و غیره. با این حال، تغییراتی نیز هستند که گاهی نگران‌کننده‌اند؛ مانند پوست انداختن نوزاد، ریزش مو در نوزاد، جوش‌های صورت، اگزما در نوزادان و …. این مشکلات معمولا با گذر زمان حل می‌شوند و جای نگرانی نیست. اما برای اطمینان بیایید کمی بیشتر درباره‌ی ریزش مو در نوزادان بدانیم.
آیا ریزش مو در نوزادان نگران کننده است؟
شاید یکی از نگرانی‌های این دوران ریزش موی نوزاد باشد. یک شب هیچ مشکلی مشاهده نمی‌کنید و صبح روز بعد، یک دست مو روی بالش نوزادتان می‌بینید. آیا این نشانه‌ی یک مشکل بزرگ است؟ نگرانید؟ قبل از اینکه به پزشک مراجعه کنید بیایید به شما اطمینان دهیم که ریزش موی نوزادان کاملا طبیعی است. آن‌ها به همان دلیلی که شما در دوران بارداری موهایتان را از دست می‌دادید، موهایشان می‌ریزد: هورمون ها!
اما چه چیزی دقیقا باعث این اتفاق می‌شود و چرا؟ اگر کودک شروع به کچل شدن کند چه کار باید کرد؟ متخصصان به همه‌ی این سوالات پاسخ می‌دهند.
علت ریزش مو در نوزادان
قبل از اینکه به این موضوع بپردازیم، خوب است بدانید نام علمی این وضعیت telogen effluvium است. این اصطلاح می‌تواند هم هشداردهنده و هم فریب دهنده باشد؛ چون telogen effluvium می‌تواند به انواع ریزش مو در نوزادان، کودکان و بزرگسالان اشاره داشته باشد، اما به احتمال زیاد، هیچ یک از علل جدی فهرست شده برای telogen effluvium، مانند استرس جسمی یا احساسی، بیماری مزمن و کم خونی، عامل ریزش مو در نوزاد شما نیست!
مو یک مرحله‌ی رشد و یک مرحله استراحت دارد. در طول مرحله استراحت، مو در فولیکول می‌ماند تا اینکه یک موی جدید شروع به رشد کند. همزمان با افزایش سن، حدود ۵ تا ۱۵ درصد مو‌ها معمولا در مرحله‌ی استراحت قرار می‌گیرند. اما استرس، تب و یا تغییرات هورمونی می‌تواند باعث شود که تعداد زیادی از مو‌ها به یکباره از رشد بازبمانند.
از آنجا که سطح هورمونی نوزادان بعد از تولد در نوسان است، ممکن است باعث ریزش مو در آن‌ها شود. بدن آن‌ها، در حال پردازش و خارج کردن هورمون‌های مادرشان است و آن‌ها را با چیزی مناسب‌تر با محیط جدید خارج از رحم جایگزین می‌کند.
بنابراین، اینکه کودک چند تار مو یا مقدار زیادی مو از دست بدهد، حتی اگر کاملا کچل شود جایی برای نگرانی نیست. بزرگسالان به این خاطر سریعا به بدترین نتیجه می‌رسند که این اتفاق ناگهانی رخ می‌دهد و در بزرگسالی آن را یک نشانه‌ی بد می‌دانند، اما این موضوع برای نوزادان خطرناک نیست. هورمون‌های در حال نوسان به احتمال زیاد عامل ریزش مو در نوزادان هستند و این یک بخش طبیعی از فرآیند رشد اوست.
در صورت مشاهده ریزش مو در نوزادان چه کنیم؟
به خاطر داشته باشید که ریزش مو در نوزادان در نتیجه‌ی یک سری پروسه‌ی طبیعی در بدن اوست، این یعنی شما کار زیادی برای جلوگیری از آن نمی‌توانید انجام دهید. با این حال می‌توانید برای به حداقل رساندن آن کار‌های زیر را انجام دهید:
۱. نترسید
تقریبا صد درصد ریزش مو در نوزادان به خاطر تغییرات هورمونی آن‌ها است که پیش‌تر درباره آن صحبت کردیم. بنابراین آرامش خود را حفظ کنید و نترسید. با این وجود، همچنان یک احتمال بسیار ناچیزی وجود دارد که ریزش مو در نوزادان به دلایل دیگری باشد. به محض آنکه متوجه ریزش موی کودکتان شدید، به دنبال علائم دیگری باشید چرا که در چنین موقعیت‌هایی باید محتاط عمل کرد.
۲. به دنبال نشانه‌های دیگر باشید
یکی از مهم‌ترین نشانه‌هایی که به شما می‌گوید یک اتفاق جدی‌تر از تغییرات هورمونی در حال وقوع است این است که کودک شما تغییراتی در رفتار از خود نشان می‌دهد. آیا او بدون دلیل کمتر می‌خوابد؟ آیا کمتر از قبل غذا می‌خورند؟ آیا رفتار عجیبی دارند؟
این‌ها به تنهایی نشانه‌های غیر طبیعی نیستند، چرا که کودکان مدام عادت‌هایشان درحال تغییر است. اما می‌توانند شما را برای مشکلاتی هشیار کنند. برخی از نشانه‌ها که باید مراقبشان باشید عبارتند از:
- کچلی همراه با جوش‌های قرمز و ملتهب
- تکه‌های کچلی در سر، که جدا جدا، نرم و دایره‌ای شکل هستند.
- برآمدگی زبان و اطراف چشم همراه با پوست سرد و رنگ پریده
- افزایش تشنگی و ادرار کردن
- ضعف
- ناتوانی
هیچ کدام از این نشانه‌ها خطرات تهدیدآمیزی نیستند، اما لازم است که برای راهنمایی‌های بیشتر در صورت مشاهده آن‌ها به پزشک مراجعه کنید.
دقت کنید که ریزش مو در نوزادان می‌تواند علل بیرونی نیز داشته باشد. اگر موهای کودک را می‌بندید ممکن است موجب ریزش مو شود و یا ممکن است خود او موهایش را بکشد و قسمت‌هایی از مو بریزد.
۳. به نحوه‌ی نشستن و خواب کودک دقت کنید
یک دلیل دیگر که می‌تواند موجب ریزش مو در نوزاد شود، نحوه‌ی نشستن یا خوابیدن نوزاد است. زمانی که او را تحت نظر قرار می‌دهید، ممکن است متوجه شوید که نوزاد بیشتر اوقات به یک حالت می‌خوابد و تنها یک قسمت از سرش روی بالش است. مثلا زمانی که می‌خوابد سرش رو به راست است و وقتی او را در ماشین می‌گذارید هم سرش را به سمت راست تکیه می‌دهد تا بیرون را تماشا کند. اگر کودک شما همواره در موقعیت مشابهی می‌خوابد یا می‌نشیند، می‌توانید چند وقت یکبار او را بچرخانید و موقعیت خوابش را تغییر دهید.
۴. او را روی شکم بخوابانید
همه‌ی کودکان باید مدتی را روی شکمشان بخوابند. نه تنها به خاطر ریزش مو بلکه به دلیل سلامت و رشد عمومی بدن. زمانی که نوزاد روی شکم خود است، سعی می‌کند که سر خود را بالا نگه دارد، اطراف را ببیند و با دنیای اطراف ارتباط برقرار کند. در نهایت، خوابیدن روی شکم، کمک می‌کند که کودک سینه خیز حرکت کند، غلت بزند، بنشیند و چهار دست و پا حرکت کند و در نهایت بایستد و راه برود.
۵. با سر نوزاد به آرامی رفتار کنید
اگرچه نمی‌توان جلوی ریزش مو در نوزادان که ناشی از تغییرات هورمونی است را گرفت، اما می‌توانید اثرات آن را با برخی اعمال کاهش دهید. در اینجا چند پیشنهاد وجود دارد:
- از بستن مو‌ها و یا استفاده از هد مو خودداری کنید.
- هر روز سر کودک را نشویید.
- زمانی که سر کودک را می‌شویید، از شامپو بچه استفاده کنید.
- سر کودک را آرام و بدون فشار بشویید.
- از آرایش موی کودک خودداری کنید.
سخن آخر
توجه کنید که حتی اگر همه‌ی این موارد را رعایت کنید، بازهم ممکن است کودک دچار ریزش مو شود. باز هم، نترسید چرا که مو‌ها خیلی زود دوباره رشد می‌کنند. همچنین می‌توانید از مطلب پرپشت شدن موی نوزاد با ۱۱ راهکار موثر برای تقویت موهای نوزادتان استفاده کنید. اما اگر از ریزش مو در نوزادتان نگرانید، یا اگر علائمی که گفته شد را همراه با آن مشاهده کردید، با دکتر او تماس بگیرید و با او صحبت کنید تا نگرانیتان برطرف شود.
نظر شما چیست؟ آیا تجربه ای در رابطه با ریزش مو در نوزادان دارید؟ تجربیات و سوالات خود را از طریق “ارسال نظر” با ما در میان بگذارید.
