عمل بای پس معده؛ ویژگیها، عوارض و مراقبتها
ستاره | سرویس سلامت – شاید نام عمل بای پس معده را شنیده باشید. در عمل بای پس معده یک کیسه کوچک همانند معده در سایز کوچکتر برای ذخیره سازی غذا ساخته میشود که به صورت مستقیم به روده کوچک متصل است. بعد از انجام عمل بای پس معده، غذا وارد این کیسه شده و به صورت مستقیم وارد روده کوچک میشود. در نتیجه بدن کالری کمتری دریافت کرده و وزن اضافه به مرور زمان کاهش مییابد. در این مطلب به طور مفصل درباره این جراحی صحبت میکنیم.
در صورتی که مطالعه قسمت خاصی از این مطلب مد نظر شماست، با انتخاب عناوین ارائه شده در فهرست موضوعی زیر، به موضوع دلخواه خود برسید.
زمان استفاده از عمل بای پس
عمل بای پس معده یکی از شناخته شدهترین و رایجترین عملهای لاغری در ایالات متحده آمریکا و جهان است. بای پس معده زمانی استفاده میشود که رژیم غذایی و ورزش نتواند موجب لاغری و درمان فرد شود و از طرفی به دلیل اضافه وزن با مشکلات اساسی روبرو باشد.
دلیل انجام عمل بای پس معده
عمل بای پس معده به شما کمک میکند تا به صورت قابل توجهی اضافه وزن خود را به مرور زمان کاهش داده و ریسکها و بیماریهای ناشی از کاهش وزن یکباره را تا حدود زیادی خنثی کنید. برخی از این بیماریهایی که ممکن است به دلیل کاهش وزن شما یکباره صورت بگیرد شامل موارد زیر است:
- مشکل رفلاکس دستگاه گوارشی
- بیماریهای قلبی
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
- آپنه انسدادی خواب
- دیابت نوع ۲
- سکته مغزی
- ناباروری
توجه: عمل بای پس معده زمانی کارساز است که با استفاده از اصلاح و بهبود رژیم غذایی و انجام حرکات ورزشی سعی در تغییر سبک زندگی خود داشته باشید.
افراد مناسب برای بای پس
برای عملهای کاهش وزن بیمار باید برخی از شرایط و صلاحیتها را داشته باشد. به صورت کلی عمل بای پس معده و سایر عملهای جراحی کاهش وزن برای افرادی مناسب هستند که دارای ویژگیهای زیر باشند:
- شاخص توده بدنی BMI برابر با ۴۰ و بیشتر از آن باشد
- وجود مشکل سلامتی مانند دیابت نوع دوم و آپنه شدید خواب، فشار خون بالا و… حتی با داشتن شاخص توده بدنی ۳۵ تا ۳۹.۹
پیش از جراحی
۱. آماده شدن برای عمل
اگر شرایط لازم برای عمل جراحی بای پس معده را داشته باشید، از طرف تیم پزشکی دستور العملهایی را به منظور چگونگی آماده شدن برای عمل جراحی دریافت خواهید کرد. قبل از انجام عمل جراحی لازم است آزمایشات مختلفی را انجام دهید.
۲. غذاها و داروهای عمل
قبل از عمل، از دکتر خود و سایر مراکز سلامتی، لیستی از تمامی داروها، ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز و سایر مکملهای غذایی که لازم است به برنامه غذایی خود اضافه کنید را بگیرید. ممکن است به دلایلی محدودیتهایی را در خوردن و نوشیدن داشته باشید. سعی کنید داروهایی را که برای سلامتی شما مفید هستند را مصرف کنید.
توجه: اگر داروهایی برای کاهش غلظت خون مصرف میکنید بهتر است قبل از عمل جراحی با دکتر خود در این مورد صحبت کنید. از آنجا که داروهای رقیق کننده بر روند لخته سازی و خونریزی تاثیر میگذارند، بدون شک برای عمل لازم است تا تغییری در مصرف روتین داروهای خود داشته باشید. افراد مبتلا به دیابت لازم است قبل از عمل با پزشک متخصص خود صحبت کنند تا دستورالعمل مصرف داروهای مرتبط با بیماریشان را پس از جراحی نیز دریافت کنند.
نحوه عمل بای پس معده
وضعیت عمل بای پس معده، به پزشک و وضعیت شخصی شما بستگی دارد. برخی از جراحیها به صورت باز انجام میشود، اما امروزه شیوه لاپاراسکوپی برای بیشتر عملها مرسوم تر است. این روش با ایجاد چند سوراخ کوچک بر روی شکم برای انتقال دوربین و… عمل شروع میشود. تصویر داخل بدن شما نیز با استفاده از دوربین بر روی مانیتور اتاق عمل نمایش داده خواهد شد.
سپس جراح روده کوچک را قطع کرده و بخشی از آن را به صورت مستقیم بر روی کیسه میدوزد. با این کار کیسه کوچک به صورت مستقیم به روده متصل میشود. دراین روش مواد غذایی از معده و قسمت اولیه روده کوچک شما دور شده و به صورت مستقیم به وسط روده کوچک شما منتقل میشوند.
پس از عمل
۱. زمان بستری
جراحی بای پس معده در بیمارستان و با بیهوشی عمومی انجام میشود. عموما بعد از ۳ الی ۵ روز از بیمارستان مرخص خواهید شد.
۲. عوارض
مانند دیگر عملهای جراحی، عمل بای پس معده نیز مانند دیگر روشهای لاغری و حتی جراحیها برخی خطرات و مشکلات را به همراه دارد.
عوارض کوتاه مدت
- خونریزی بیش از حد
- عفونت
- برخی واکنشهای جانبی نسبت به بیهوشی
- لخته شدن خون
- نشت از سیستم گوارشی
عوارض طولانی مدت
۳. مراقبت بعد از عمل
در مرحله اول لازم است که ورزش و فعالیت بدنی را از سر بگیرید و استعمال دخانیات و مصرف مشروبات الکلی را نیز فراموش کنید. با توجه به شرایط ایجاد شده ممکن است به برنامههایی برای ریکاوری بعد از عمل نیاز داشته باشید. به عنوان نمونه اگر احساس میکنید که به برنامهای برای رژیم غذایی قبل و بعد از عمل نیاز دارید میتوانید این برنامه را از دکتر خود دریافت کنید.
۴. رژیم غذایی سه ماه اول بعد از جراحی
بعد از عمل بای پس معده لازم است تا چندین روز مطابق رژیم غذایی عمل کرده و اقدام به خود درمانی و مصرف غذاهای جامد نکنید.
مصرف مایعات
یک الی ۳ روز بعد از عمل جراحی اجازه خوردن غذا نخواهید داشت و برای عادت کردن معده به شرایط جدید لازم است تا مایعات و برخی از غذاهای مایع مصرف شود. غذاهایی که در چند روز اول میتوانید مصرف کنید شامل موارد زیر است:
- آبگوشت
- آب میوه
- شیر
- عصاره صاف شده سوپ
غذاهای نرم و پورهای
بعد از طی شدن چندین روز اول میتوانید غذاهای خمیری و نرم که اصطلاحا به آن غذاهای پورهای گفته میشود را مصرف کنید. غذاهای پورهای شامل مواد غذایی خرد شده نیست. مصرف غذاهای پورهای عموما ۳ الی ۴ هفته ادامه مییابد. البته این مدت زمان باید با توجه به نظر پزشک جراح شما تعیین شود و قابلیت تغییر را دارد.
غذاهای سفت و خرد شده
توجه داشته باشید که میبایست ۸ هفته قبل از مصرف غذاهای معمولی و جویدنی، غذاهای نرم استفاده کرده باشید. غذاهای سفت و خرد شده شامل غذاهای خرد شده و ترد هستند که به راحتی جویده میشوند. این غذاها شامل:
- گوشتهای ریز شده
- غذاهای کنسرو شده
- میوههای تازه
- سبزیجات پخته شده
مدت زمان مصرف هر نوع غذا با توجه به نظر پزشک قابل تغییر است. در طول روز باید در تعداد دفعات بالا و به مقدار کم غذا بخورید. چنانچه تعداد وعدههای غذایی شما به سه وعده در روز تقلیل پیدا کرد یعنی به روند عادی زندگی خود بازگشتید.
۵. تغییرات بدن ۳ تا ۶ ماه پس از جراحی
در طول سه تا شش ماه پس از جراحی ممکن است تغییراتی در بدن شما ایجاد شود. دلیل این امر نیز این مسئله است که بدن شما در مقابل کاهش وزن شدید از خود واکنش نشان میدهد.
از واکنشهایی که بدن در این اوضاع از خود نشان میدهد میتوان این موارد را نام برد:
- بدن درد
- احساس خستگی و کوفتگی همانند آنفولانزا
- احساس سرما
- خشک شدن پوست
- نازک شدن و ریزش مو
- تغییرات خلق و خو
هزینه عمل بای پس معده
اگر با مشکلات مالی رو به رو هستید لازم است بررسی کنید که آیا بیمه درمانی شما این عمل را پوشش میدهد یا نه. هزینه عمل بای پس معده عموما بر اساس پارامترهای مختلفی تعیین میشود، اما مهمترین پارامتر میتواند تخصص پزشک و نوع بیمارستان (خصوصی، دولتی) باشد
وقتی عمل جراحی کاهش وزن موثر نباشد
در برخی از موارد ممکن است در عملهای جراحی افراد نتوانند اضافه وزن خود را به اندازهای که مد نظرشان است کاهش دهند. گاها نیز ممکن است فرد وزن از دست داده خود را به دلیل رعایت نکردن اصول و قواعد غذایی مجدد بازگرداند. به عنوان مثال افرادی که غذا با کالری بالا مصرف میکنند شاهد کاهش وزن چشمگیری نخواهند بود.
برای جلوگیری از بازگشت وزن کاسته شده، باید تغییرات اصولی را در رژیم غذایی به صورت منظم برای خود ایجاد کنید. علاوه بر آن ورزش را نیز در برنامه خود قرار دهید. بعد از عمل بای پس معده مهم است در تمام مدت برای حفظ کاهش وزن خود مطابق برنامه عمل کنید تا پزشک بتواند نتیجه پیشرفت کار را مشاهده کند. چنانچه بعد از عمل جراحی مشاهده کردید که کاهش وزنی برای شما رقم نخورده است و یا دچار عوارض شده اید، بهتر است هر چه سریعتر به پزشک خود مراجعه کنید.