اگر از خارش پوست سرتان خسته شده‌اید و نمی‌دانید چگونه از دستش خلاص شوید، حتما مطلب حاضر را بخوانید. در این مطلب، هشت علت خارش پوست سر و شیوه‌های درمان هر یک را در کنار شما مرور می‌کنیم.
نادیده گرفتن خارش سر کار دشواری است. شاید تصور کنید که خارش پوست، دست از سر شما برنمی‌دارد و تمامی ندارد، اما به یاد داشته باشید که می‌توان آن را تسکین داد. برای این منظور، ابتدا باید علت خارش سر را یافت. در مطلب حاضر، هشت دلیل ایجاد خارش پوست سر و توصیه‌های متخصصان پوست برای درمان آن را می‌خوانیم.
1) شوره سر
اگر پوست سرتان خشک و دچار خارش است و هم زمان پوسته‌هایی بر روی موها یا لباس خود می‌بینید، شک نکنید که به شوره سر مبتلا هستید.
شوره سر، که مشکلی متداول است، به حالتی گفته می‌شود که تکه‌های خشک‌شده پوست سر از آن جدا می‌شوند. اگر موهای تیره دارید یا رنگ‌های تیره می‌پوشید، ممکن است این ذرات را روی مو یا شانه‌های خود مشاهده کنید. شوره سر ممکن است باعث خارش سر شما شود.
اگر تصور می‌کنید رعایت نکردن بهداشت، مسبب ایجاد شوره سر است سخت در اشتباهید. اگرچه شستشوی کمتر مو با شامپوها می‌تواند شوره سرتان را بیشتر نمایان کند اما علت اصلی ایجاد شوره سر نیست.
در واقع، محققان همچنان در جست‌وجوی دلایل اصلی ایجاد شوره سر هستند و به نظر می‌رسد این دلایل پیچیده باشند. اگر شوره ی سر علت خارش پوست سر شماست، خیالتان راحت، این ناراحتی قابل درمان است.
چگونه از شر شوره سر خلاص شویم؟
مؤثرترین روش برای کنترل و درمان خارش و شوره سر، استفاده از شامپو ضد شوره است. برای دستیابی به بهترین نتیجه، توصیه‌های متخصصان پوست را دنبال کنید:
1. دستورالعمل‌های درج‌شده روی شامپوهای ضدشوره سر را دنبال کنید
شامپوهای ضدشوره مختلفی وجود دارند و هر کدام حاوی مواد مؤثر متفاوتی برای کنترل علائم شوره هستند. برای دست یافتن به نتیجه بهتر، همیشه دستورالعمل‌های درج‌شده روی بطری شامپوها را دنبال کنید.
برای مثال، طبق برخی از این دستورالعمل‌ها، هنگام شستن پوست و موهای سرتان با شامپو اجازه دهید شامپو پنج دقیقه روی پوست سر و موهایتان بماند و سپس سر و موهارا آبکشی کنید. نوع دیگری از این شامپوها نباید بر روی پوست و مو باقی بمانند و باید بلافاصله شسته شوند.
2. شامپو ضد شوره تان را در صورت نیاز عوض کنید
موهای خود را هر روز بشویید و از شامپوهای ضدشوره تنها دوبار در هفته استفاده کنید. اگر یک نوع شامپوی ضدشوره مؤثر واقع نشد، می‌توانید انواع مختلف آن با مواد مؤثر متفاوت را امتحان کنید.
3. هنگام استفاده از شامپوهای ضدشوره حاوی قطران زغال، دقت کنید
این شامپوها می‌توانند رنگ موهای بلوند، خاکستری یا سفید را تغییر دهند. بنابراین اگر موهایی با رنگ روشن دارید، بهتر است شامپوی ضدشوره متفاوتی را انتخاب کنید. حتی ممکن است این گونه شامپوها پوست سر شما را به نور خورشید حساس کنند.
اگر شما از این نوع شامپوی ضدشوره استفاده می‌کنید، تا جای ممکن با پوشیدن کلاه در فضای باز یا قرار گرفتن در سایه، از پوست سر خود در برابر نور خورشید محافظت کنید.
برای اطلاع از راه های بیشتر، مقاله درمان شوره سر را از دست ندهید.
در بسیاری از موارد، شوره سر نیاز به مراقبت و درمان پزشکی ندارد. اما با وجود این، گاهی اوقات پوسته پوسته شدن و خارش می‌تواند نشانه شوره نباشد. بیماری هایی مانند درماتیت سبورئیک، پسوریازیس، عفونت های قارچی پوست سر و یا اگزما نیز علائمی شبیه به شوره دارند.
2) واکنش به محصولات مراقبت مو
علت خارش پوست سر و همچنین، خشکی و پوسته پوسته شدن آن به کیفیت آب کشی موها برمی گردد. در واقع، احتمالا موهایتان را بعد از شستشو با شامپو، به خوبی آبکشی نکرده‌اید. باقی ماندن مواد شامپو روی پوست سر موجب تحریک شدن آن می‌شود.
اما اگر خارش پوست سر همراه با بثورات پوستی باشد، احتمالا دچار وضعیتی شده‌اید که به آن درماتیت تماسی آلرژیک می‌گویند. این حالت در بین افرادی متداول است که موهای خود را رنگ می‌کنند. علت اصلی این حالت، اغلب، وجود ترکیبی به نام پارا-فنیلن‌دی‌آمین (para-phenylenediamine: PPD) است که در ترکیبات رنگ موی سیاه یافت می‌شود.
همچنین ممکن است شما به شامپو، نرم کننده یا دیگر محصولاتی حساسیت داشته باشید که از آنها روی پوست سرتان استفاده می‌کنید. در این صورت، احتمالا نه تنها بر پوست سر خود، بلکه در هر قسمت پوست‌تان که با این مواد در تماس است بثورات پوستی خارش‌‌دار خواهید داشت.
نحوه درمان
برای رفع خارش سر، از محصولی که سبب چنین واکنشی شده است، استفاده نکنید.
3) شپش سر
خارش یکی از شایع‌ترین علائم وجود شپش سر است. اگر شک دارید که که گرفتار شپش سر شده یا خیر، از فردی بخواهید که از نزدیک و به دقت پوست سر شما را بررسی کند و به دنبال نشانه‌های این حشرات کوچک بگردد.
نحوه درمان
برای درمان خارش سر باید شپش را از بین ببریم. محصولات متنوعی در داروخانه‌ها وجود دارد که می‌تواند شپش‌ها و لاروهای آنها را از بین ببرد. این محصولات بدون نسخه پزشک در دسترس هستند.
اگر از درمان خانگی شپش سر نتیجه نگرفتید و خودتان از پس شپش‌ها برنیامدید، باید به متخصص پوست مراجعه کنید. پزشک شما ممکن است درمان دارویی دیگری را برایتان تجویز کند.
4) جرب یا گال
بیماری عفونی و مسری گال هم می‌تواند علت خارش پوست سر شما باشد. گال به وسیله حشره کوچکی به وجود می‌آید که مایت (هیره) انسانی نامیده می‌شود. اگر این مایت‌ها به پوست سرتان نفوذ کنند می‌توانند باعث ایجاد خارش شوند. خارش شایع‌ترین علامت گال است و آن‌قدر می‌تواند شدت یابد که تمام شب شما را بیدار نگه دارد.
نحوه درمان
برای آنکه اطمینان یابید که به جرب مبتلا شده‌اید یا خیر، حتما باید توسط پزشک عمومی یا متخصص پوست معاینه شوید. درمان‌های مورد نیاز برای گال، تنها با نسخه پزشک در دسترس هستند.
5) پسوریازیس پوست سر
حدود پنجاه درصد افراد مبتلا به پسوریازیس پلاکی، در برخی موارد دچار بروز علائم در قسمت‌هایی از پوست سر می‌شوند. ممکن است بر پوست سر خود لکه‌های قرمز رنگ، پوسته هایی شبیه شوره سر، پوسته های درشت نقره‌ای و سفیدرنگ داشته و همچنین دچار خشکی پوست سر باشید. پسوریازیس پوست سر اغلب با خارش هایی با شدت و ضعف متفاوت همراه است.
نحوه درمان
درمان های متفاوتی برای پسوریازیس پوست سر وجود دارد. بعضی افراد با استفاده از شامپوهای دارویی یا سایر درمان‌های بدون نسخه بهبود می‌یابند.
اگر پسوریازیس پوست سر پس از استفاده از این نوع درمان ها همچنان باقی بماند، متخصص پوست می‌تواند به شما کمک کند.
رفع علایم پسوریازیس حتی برای آنها که دچار نوع حاد آن شده‌اند یا برای مدت طولانی علائم این بیماری را داشته‌اند، با یاری متخصص پوست طولانی نخواهد بود. متخصصان پوست می‌توانند به افراد دچارشده به خارش، پوسته پوسته شدن پوست سر، ریزش مو و خونریزی ناشی از پسوریازیس کمک کنند.
6) اگزما پوست سر
ششمین علت خارش پوست سر، اگزمای پوست سر است. اگر شما به نوعی از اگزما مبتلا هستید که با عنوان درماتیت آتوپیک شناخته می‌شود، این اگزما می‌تواند روی پوست سر شما گسترش پیدا کند. در این صورت، روی پوست سر شما قسمت‌های قرمزرنگ و پوسته دیده می‌شود. بعضی عنوان می‌کنند که پوست سرشان دچار سوزش شده است و در این قسمت‌ها دچار خارش هستند.
نحوه درمان
پوست سر شما با پوست بقیه قسمت‌های بدن‌تان متفاوت است؛ بنابراین توصیه می‌شود با پزشک متخصص در این زمینه درباره نحوه درمان مشورت کنید.
7) مشکلات عصبی
خارش شدید پوست سر، بدون نشانه‌هایی از بثورات پوستی یا سایر واکنش‌های پوستی، می‌تواند نشانه مشکل عصبی باشد. پزشک شما ممکن است مشکل نوروپاتی را مطرح کند. نوروپاتی اصطلاحی پزشکی است که برای اشاره به مشکلات عصبی ناشی از آسیب، بیماری یا اختلال در کارکرد اعصاب به کار می‌رود. بیماری‌هایی مانند دیابت و زونا ممکن است بر روی اعصاب تأثیر بگذارند.
ایجاد زخم می‌تواند به اعصاب آسیب بزند. اگر دچار ریزش مو هستید، به گونه ای که اثر زخم عمیق بر جای می گذارد، امکان دارد که این زخم‌ها به اعصاب آسیب برساند. این آسیب‌دیدگی می‌تواند موجب خارش پوست سر شود.
نحوه درمان
متخصص پوست می‌تواند مشکل شما را شناسایی و ریشه‌یابی کند.
8) سرطان پوست
طبق گزارش آکادمی درماتولوژی آمریکا، اگر سرطان پوست بر پوست سر گسترش یابد، ممکن است موجب خارش آن می‌شود.
نحوه درمان
متخصص پوست باید شما را معاینه کند. پزشکی که در زمینه تشخیص سرطان پوست تخصص داشته باشد می‌تواند به شما بگوید که آیا باید برای سرطان تحت آزمایش قرار بگیرید یا مورد دیگری ممکن است باعث خارش پوست سرتان شده باشد.
در این مقاله 8 علت خارش پوست سر را مرور کردیم. اگر شما هم به خارش سر مبتلا هستید یا زمانی دچار آن بوده‌اید، برای ما و سایر خوانندگان از علت و چگونگی درمان آن بنویسید. نظرات شما به حتما برای کسانی که به خارش پسوت سر مبتلا شده‌اند، بسیار مؤثر خواهد بود.
منابع:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28176912
https://www.healthdirect.gov.au/itchy-scalp
https://www.healthline.com/health/home-remedies-for-itchy-scalp
تیم نویسندگان
دکتر مهدیه بهشادفر
