آسان‌ترین و رایج‌ترین راه برای کنترل و یا درمان شوره سر، استفاده از شامپو ضد شوره است که برای همین منظور هم طراحی شده است. سؤالی که هنگام انتخاب شامپو برای بیشتر مردم پیش می‌آید این است که بهترین شامپو برای شوره سر در بازار کدام است؟ پاسخ به این سؤال به عوامل مختلفی مانند علت شوره سر و ترکیبات شامپو ضدشوره بستگی دارد.
علت شوره سر چیست؟
همان طور که می‌دانید کل پوست بدن شما دائماً در یک چرخۀ مرگ و بازسازی قرار دارد. اگر شما موهای خود را به طور مرتب شامپو و شانه نکنید، پوست‌های مرده کف سر نمی ریزد و تبدیل به شوره ی سر می‌شود. البته عوامل دیگری هم هستند که منجر به شوره می‌شوند. در ادامه به این عوامل می پردازیم:
1) کم شستن موها
اگر موهایتان را به طور مرتب نشویید، چربی و سلول‌های پوست سر تجمع پیدا می‌کنند و پوست سر شوره می‌‌زند.
2) قارچ مالاسزیا
«مالاسزیا» قارچی مخمرمانند است که می‌تواند باعث شوره ی سر شود. مالاسزیا به طور طبیعی بر روی سطوح پوست و درون بدن انسان یافت می‌شود؛ ولی معمولاً به پوست سر محدود می‌شود.
در بسیاری از موارد پوست افراد با این نوع قارچ منجر به یک واکنش غیرطبیعی شده و موجب می‌شود سلول‌های پوست سر بیش از حد رشد کرده و بعد شروع به پوسته‌ریزی کند. این پوسته پوسته‌ها معمولاً سفید بوده و به آسانی روی مو و لباس‌های شما قابل مشاهده است. بعضی از پزشکان معتقدند که علت احتمالی آن «درماتیت سبورئیک» است که در پوست سر رخ می دهد.
3) پوست خشک
گاهی اوقات شوره ی سر تنها به علت خشکی پوست است. در این حالت شوره و پوسته پوسته‌های پوست سر معمولاً ریزتر و خشک‌تر از پوسته‌هایی است که به دلیل بیماری‌های دیگر ایجاد می‌شوند. همچنین، قرمزی و التهاب پوست در این مورد کمتر است. اگر شوره سر شما ناشی از خشکی پوستتان باشد، احتمالاً پوست قسمت های دیگری از بدنتان، مانند پاها و دست‌هایتان نیز خشک است.
4) درماتیت سبورئیک
شایع ترین علت شوره ی سر بیماری «درماتیت سبورئیک» است. این بیماری با عنوان پسوریازیس سبورئیک، اگزمای سبورئیک یا بیماری پوستی کلاه گهواره در کودکان و نوزادان نیز شناخته می شود.
شاخص‌ترین نشانه برای این بیماری قرمزی و چربی پوست به همراه پوسته پوسته‌هایی به رنگ سفید و زرد است. این علائم بر روی پوست سر و یا در دیگر مناطق بدن که دارای غدد چربی متعدد هستند مانند ابروها، دو طرف بینی، پشت گوش‌ها، زیر بغل، روی سینه‌‌ها و یا حتی ناحیه ی کشاله ران ظاهر می‌شوند.
5) درماتیت تماسی
به واکنش التهابی بدن به هر محرکی، «درماتیت» گفته می‌شود. زمانی که این بیماری به صورت راش یا ضایعه ی پوستی روی سطح بدن ظاهر شود، «درماتیت تماسی» نامیده می‌شود. بیشتر اوقات در درماتیت تماسی پوست سر قرمز و پوسته پوسته می شود و با خارش همراه است. هر ماده ای می‌تواند موجب این گونه واکنش ها شود، به ویژه حساسیت به موادی که در شامپو، رنگ و یا محصولات حالت دهنده ی مو به کار می‌رود.
6) دیگر بیماری ها
دیگر بیماری‌های مزمن پوستی مانند اگزما یا پسوریازیس نیز می‌توانند باعث فلسی شدن پوست سر بشوند. در هر دوی این بیماری‌ها چندین لایه سلول مرده در سطح پوست جمع شده و پوسته‌های فلسی شکل زبر و ضخیم ایجاد می‌کنند. پوسته‌های ایجاد شده روی مو و لباس‌ها دیده می‌شوند و ممکن است با شوره ی سر معمولی اشتباه گرفته شوند؛ زیرا همیشه فلس های ناشی از این بیماری‌ها روی سر قابل مشاهده نیست.
درمان شوره سر با شامپو ضد شوره
استفاده از شامپو ضد شوره یکی از بهترین و ساده‌ترین روش‌های درمانی است. تقریباً انواع گوناگون شامپو مناسب شوره سر به صورت گسترده در دسترس همگان وجود دارد و نیازی به نسخه ی پزشک نیست. اما فراموش نکنید انتخاب بهترین شامپو برای شوره سر ساده نیست.
زمانی که می‌خواهید برای درمان خود از شامپوهای ضدشوره استفاده کنید بهتر است که چندین نکته ی مهم و کلیدی را در نظر داشته باشید؛ اول اینکه علت شوره سر شما چیست؟ شامپویی که به دنبال آن هستید باید دارای چه مواد موثره‌ای باشد؟ و اینکه شما چه نوع مویی دارید؟
هر کدام از شامپوهای ضد شوره سر بر اساس یک نوع ماده موثره فعال عمل می‌کنند و غالباً دارای فرمولی هستند که می‌توانند علل مختلف شوره سر مانند خشکی، تحریک پذیری و تجمع سلول‌های مرده پوست را مورد هدف قرار دهند. در ادامه با هر کدام از این مواد اولیه آشنا می شویم.
انواع شامپوهای ضد شوره و نحوه عملکرد آنها
عملکرد درمانی شامپوهای ضد شوره به ماده موثره ی فعال به کار رفته در آن ها بستگی دارد. به گزارش این سایت مواد موثره رایج که در بسیاری از شامپوهای ضد شوره به کار می رود، موارد زیر هستند:
- کول تار: از سرعت نابودی سلول های پوست سر و ریزش سلول‌های پوست سر می کاهد و برای درمان شوره بسیار مناسب است.
- سالیسیلک اسید: در شامپوها به عنوان یک لایه بردار پوستی به از بین رفتن پوسته‌ها کمک شایانی می‌کند. زمانی که علت شوره ی سر تجمع سلول‌های مرده پوست باشد، شامپوهای حاوی سالیسیلک اسید برای درمان بسیار مناسب است.
- سلنیوم سولفید: یکی دیگر از مواد تشکیل دهنده ی شامپوهای ضد شوره ی سر است که از سرعت نابودی سلول‌های پوست سر و همچنین رشد قارچ مالاسزیا که باعث تحریک پوست سر و شوره می‌شود می کاهد.
- زینک پریتیون: یک ماده ضدقارچ و ضدباکتری است که باعث کاهش قارچ عامل ایجاد شوره و درماتیت سبورئیک می شود.
شامپوهای حاوی روغن درخت چای: از برگ‌های نوعی درخت چای بومی استرالیا به دست می‌آید. این ماده دارای خواص ضد قارچی، آنتی بیوتیکی و ضد عفونی است و میزان قارچی که باعث ایجاد درماتیت سبورئیک می شود را کاهش می‌دهد. - شامپوهای کتوکونازول: یک داروی ضدقارچ وسیع الطیف است و زمانی که سایر شامپوهای ضد شوره بر روی پوست اثرگذار نباشند تجویز می‌شود. این ماده هم در شامپوهای بدون نیاز به نسخه و هم در شامپوهای تجویزی موجود است.
انتخاب بهترین شامپو برای شوره سر
بهترین شامپو ضد شوره برای شما شامپویی است که علت شوره ی سر را هدف قرار دهد، به موی شما آسیب نرساند و بهترین عملکرد را داشته باشد. حتی زمانی که شما با پزشک خود مشورت کنید و تمام علت‌ها و جوانب احتمالی در مورد شوره ی سر را در نظر بگیرید، باز هم ممکن است در رابطه با درمان شوره ی سر مجبور به آزمون و خطا شوید.
با وجود تنوع زیادی که وجود دارد، پیدا کردن بهترین شامپو برای شوره ی سر امری زمان‌بر است. شما بعد از یک بار استفاده از هر نوع شامپویی، نتایج قابل توجهی را در موهایتان مشاهده خواهید کرد. هرگونه تفاوتی را که متوجه می شوید، ثبت کنید و سعی کنید برای حداقل دو هفته تا یک ماه از یک نوع شامپو استفاده کنید.
اگر بعد از چند هفته استفاده از شامپوی ضد شوره هیچ نوع علائم بهبودی مشاهده نکردید، بهتر است که شامپوی دیگری را امتحان کنید.
درمان خانگی شوره سر
به افرادی که خواهان درمان طبیعی و بدون استفاده از مواد شیمیایی و فرایندهای پیچیده هستند، درمان خانگی پیشنهاد می‌شود. یک راه درمان خانگی رایج استفاده از سرکه رقیق شده به صورت هفتگی است.
سایر روش‌های درمان خانگی عبارت اند از: استفاده از جوش شیرین به تنهایی یا به عنوان یک افزودنی به مواد دیگر، مخلوط آب لیمو، خمیر شنبلیله یا یک راهکار بسیار ساده مثل قراردادن پوست سر در معرض نور خورشید. این روش‌های درمانی به صورت طبیعی با علت‌های رایج شوره ی سر که به دلیل تجمع سلول‌های مرده پوست و قارچ هستند، مبارزه می‌کنند.
تجربه شما
آیا شما تا به حال درگیر این مشکل بوده اید و تجربه‌ای در این مورد داشته اید؟ اگر مبتلا به این بیماری بوده اید چگونه توانسته اید با آن مقابله کنید و چه راهکارهایی را در پیش گرفتید؟ کدام یک از روش های پیشنهادی ما برایتان مثمر ثمر واقع شده است؟ شما می توانید نظرات، پیشنهادات و پرسش های خود را در زمینه ی شوره ی سر و روش های درمانی آن با ما در میان بگذارید. البته همواره آگاه باشید که هر درمان و همچنین بهترین شامپو برای شوره سر برای هر شخصی متفاوت است و پزشکان و متخصصین مجرب بهترین منبع برای رفع مشکلات و مسائل شما خواهند بود.
تیم نویسندگان
دکتر مهدیه بهشادفر
