موسیقی درمانی

درمان بیماری ها با موسیقی

از ابتدای تاریخ، بشر از موسیقی برای شفای بیماران استفاده می‌کرده است. برای مثال؛ ریتم طبل‌ها در مراسم شفابخش جادوگران و درمان گران نقش مهمی‌ داشته است. 

ارسطو می‌گوید:
از موسیقی می‌توان در بسیاری از شئون زندگی، تربیت، سرگرمی، درمان، خوشگذرانی و تعدیل احساسات و عواطف استفاده کرد. (منتهی تصریح می‌کند که گرچه پر کردن اوقات فراغت، امری لازم است، لیکن باید با نوعی از موسیقی مفید و تعالی بخش پر شود).

فارابی موسیقی را با سه خاصیت مطرح می‌ساخت: احساس انگیز، نشاط انگیز، خیال انگیز و یا تحت شرایطی هر سه خصوصیت را دارا می‌باشد.

نغمه‌های موسیقی بر حسب ترکیب فواصل و ریتم دارای ارتعاشات خاصی هستند که با تحریک ارتعاشات سلول‌های عصبی احساس و انگیزه ای را تقویت، تضعیف و یا منتقل می‌سازند. اگرچه فواید درمان با موسیقی از دوران‌های قبل مطرح بوده است، اما تا قبل از اینکه در قرن اخیر به عنوان یک رشته تخصصی شناخته شود خوب معرفی نشده است.

امروزه از تأثیر و فواید موسیقی در مراحل مختلف رشد و زندگی انسان (از دوره جنینی تا سالمندی) گیاهان و جانوران سخن به میان می‌آید، و از تغییرات آن بر روی سیستم‌های حسی حرکتی، هیجانی-عاطفی، ترشح غدد، هوشیاری و آگاهی و شناخت فرد بحث می‌شود.

به گفته پژوهشگران مرکز پزشکی نیویورک، شنیدن موسیقی‌های کلاسیک و حتی موسیقی جاز موجب کاهش اضطراب و افزایش تحمل درد بیماران می‌شود. (تنسی ویلیامز)

مقدمه ای بر موسیقی درمانی

شاید تا کنون مطالبی در روزنامه‌ها، مجلات، محل کارتان یا در بین مردم درباره “موسیقی درمانی” خوانده یا شنیده باشید. موسیقی درمانی یک رشته جدیدی است و فقط به مدت پنجاه سال است که به عنوان یک تخصص کلاسیک و حرفه ای توسعه پیدا کرده است.

بر طبق تعریفی که ” انجمن ملی موسیقی درمانی” (NAMT) ارائه داده است، موسیقی درمانی عبارتست از ” کاربرد موسیقی در تأمین، حفظ و بهبود سلامت جسمانی و روانی.”

در واقع موسیقی درمانی کاربرد منظم موسیقی است، بطوریکه موسیقی درمانگر مستقیما در یک محیط درمانی، تغییرات دلخواه را در عواطف و رفتار درمانجو ایجاد می‌کند….

به طور خلاصه در موسیقی درمانی با استفاده از موسیقی، که یک رسانه هنری خلاق است، به افرادی دارای مشکلات گوناگون، به منظور دستیابی به بهداشت روانی و جسمی‌آنان کمک می‌شود.

موسیقی درمانی در درمان افرادی که ناتوانی‌های مختلفی از جمله عقب ماندگی ذهنی، تأخیر یافتگی رشدی، معلولیت جسمی، بیماری روانی و… داشته اند، به طور موفقیت آمیزی جواب داده است.

موسیقی درمانگر، اهداف و مقاصد را بر اساس نیازهای خاص درمانجو دنبال می‌کند. فنون مختلفی برای پیشبرد این اهداف استفاده می‌شود.برای مثال، آواز خواندن می‌تواند به افراد مبتلا به بیماری آلزایمر کمک کند تا حافظه دراز مدتشان را به کار اندازند، نواختن آلات موسیقی با همسالان یا درمانگر می‌تواند مهارت‌های میان فردی را افزایش دهد و کارکردهای اجتماعی را بهبود بخشد. از همه مهمتر اینکه افراد احساساتشان را در روشی مطمئن و لذت بخش بوسیله نواختن موسیقی، گوش کردن به موسیقی و رقصیدن به همراه موسیقی بیان می‌کنند.

البته موسیقی درمانی فقط در خدمت افرادی که دارای انواع مختلف ناتوانی‌ها هستند به کار برده نمی‌شود، بلکه در شرایط مختلف پزشکی نیز سودمند است. از جمله کاهش فشار روانی یا درد، زایمان، توانبخشی بیماران سکته ای و مبتلایان به بیماری پایانه(بیماری‌هایی که علاج ناپذیرو مرگبار هستند، مثل ایدز). مساله عمده که در اینجا برای درمانگر مطرح است کاهش درد و تحمل آن در شیوه درمان است و یا کمک به بیمار برای دستیابی به کارکردهای بهینه.

موسیقی درمانی رشد فزاینده ای در کشورهای مختلف جهان و در عرض سال‌های اخیر داشته است و کارهای درمانی متعددی توسط موسیقی درمانگران صورت پذیرفته است و این امر تأکید گردیده که اساسا” موسیقی در درمان اشخاص مبتلا به وضعیت‌های مختلف پزشکی کارآئی بسیاری دارد.

بیشتر بدانید : موسیقی درمانی: نگاه علم به موسیقی چگونه است؟

بیشتر بدانید : آشنایی با موسیقی درمانی و دنیای عجیب و پر رمز و راز آن

بیشتر بدانید : نقش موسیقی در سلامت جسم و روان

گردآوری: گروه فرهنگ و هنر سیمرغ
seemorgh.com/culture
منبع: گفتگوی هارمونیک