ریزش مو در کودکان: علل ایجاد و راهکارهایی برای درمان آن

شاید برای برخی از شما قابل باور نباشد که ریزش مو ممکن است کودکان را هم درگیر کند. اگر کودک شما هم دچار این مشکل است دیگر جای هیچ نگرانی نیست، زیرا قرار نیست کودک دلبندتان در آینده تاس شود. ما در اینجا سعی داریم انواع دلایل ریزش مو در کودکان و راه‌های درمانی آن را برایتان شرح دهیم.

اگر با بالا رفتن سن دچار ریزش مو شده اید، نباید زیاد دچار تعجب شوید. شوک واقعی زمانی است که کودک شما دچار ریزش مو می شود. ریزش مو در کودکان غیرعادی نیست، اما دلایل ریزش مو در کودکان معمولاً متفاوت از بزرگسالان است. ریزش موی کودکان اغلب به سبب وقوع برخی ناهنجاری ‌ها در پوست سر رخ می دهد.

بسیاری از این موارد خطرناک نیست و ممکن است به دلیل عوارض روانی باشد. از دست دادن کامل مو حتی در بزرگسالی هم بسیار دشوار است. اگر این مشکل در کودکی اتفاق بیفتد، به مراتب می تواند دشوارتر باشد و تأثیرات منفی بسیاری بر روحیه ی کودکان بگذارد.

دلایل ریزش مو در کودکان چیست؟

همان گونه که می بینید دلایل گوناگونی در ریزش موی سر کودکان ممکن است نقش داشته باشد. در بیشتر موارد عفونت و بروز مشکلاتی از این قبیل در پوست سر موجب ریزش مو در کودکان می‌ شود. در اینجا چند دلیل رایج این عارضه را بررسی می کنیم.

• قارچ پوست سر

این عفونت زمانی شیوع بیشتری پیدا می‌کند که بچه ‌ها از وسایل شخصی دیگران مانند شانه و کلاه استفاده ‌کنند. این بیماری را تحت عنوان کرم حلقوی پوست سر هم می شناسند؛ اگرچه عامل اصلی آن قارچ است.

در افراد مبتلا به این بیماری موی قسمت‌هایی از سر به صورت لکه ای می ریزد و در این قسمت ها نقاطی سیاه رنگ هم دیده می شود. پوست آن ها ممکن است برآمده، قرمز و پوسته پوسته شود.

تب و تورم غدد لنفاوی از نشانه‌های دیگر این بیماری است. یک متخصص پوست می‌تواند با معاینه ی پوست سر کودک این بیماری را تشخیص دهد. گاهی ‌اوقات پزشک قسمت ‌های کوچکی از پوست عفونی را می خراشد و نمونه را برای تأیید تشخیص خود به آزمایشگاه می ‌فرستد.

قارچ پوست سر با خوردن داروهای ضدقارچ طی هشت هفته درمان می‌شود. استفاده از شامپوی ضد قارچ هم زمان با داروهای خوراکی از انتقال ویروس به بچه‌های دیگر جلوگیری می‌کند.

• آلوپسی آرهآتا (طاسی سکه ای)

آلوپسی یک بیماری خودایمنی است که باعث ریزش موی سر می‌شود. در این بیماری سیستم ایمنی بدن شما به فولیکول های مو حمله می کند. طبق مطالعات انجام شده از هر 1000 کودک 1 نفر به این بیماری مبتلاست. آلوپسی و یا ریزش مو سکه ای بر اساس الگوی ریزش مو دارای گونه‌های مختلف است.

آلوپسی آرهآتا

بخش‌ هایی از سر کودک تاس می‌شود.

آلوپسی توتالیس

همه ی موی سر دچار ریزش می‌شود.

آلوپسی یونیورسالیس

همه موی بدن دچار ریزش می‌شود.

ممکن است کودکان مبتلا به آلوپسی آرهآتا به طور کامل تاس شوند. در برخی موارد هم فرد موی بدن خود را هم از دست می‌دهد. پزشک با معاینه ی پوست سر کودک، این بیماری را تشخیص می‌دهد.

ممکن است لازم باشد پزشک مقداری از موی سر را جدا کند و زیر میکروسکوپ بررسی کند. هیچ درمانی برای این نوع از آلوپسی وجود ندارد، اما چند راهکار درمانی برای ریزش مو در کودکان وجود دارد که ممکن است به رشد مجدد مو کمک کند، مانند استفاده از موارد زیر

1. کرم ، لوسیون و یا پماد کورتیکواستروئید
2. محلول ماینوکسیدیل
3. شامپو ماینوکسیدیل
4. پماد آنترالین

موی سر بیشتر کودکان مبتلا به آلوپسی آره‌آتا، با درمان مناسب، طی یک سال دوباره رشد می‌کند.

• اختلال موکَنی

اختلال موکَنی یک نوع ناهنجاری است که در آن کودکان اقدام به کندن موهای خود می‌کنند. کارشناسان این اختلال را در دسته ی اختلال وسواس فکری عملی قرار داده‌اند. برخی از کودکان این عمل را در جهت آرامش خود انجام می‌دهند و برخی دیگر متوجه این کار را خود نیستند.

کودکان مبتلا به این بیماری بر روی سر خود قسمت هایی بدون مو و یا با موهای شکسته دارند.

گروهی دیگر از این مبتلایان موهای کنده شده ی خود را می‌خورند و ممکن است توده های بزرگی از موهای هضم نشده در شکم آن ها ایجاد شود. اگر کودک بتواند این کار خود را متوقف کند موها دوباره رشد می‌کند. رفتار درمانی شناختی به کودکان کمک می‌کند تا دلیل کاری را که انجام می‌دهند درک کنند و در پی آن بتوانند این عمل را متوقف کنند.

• تلوژن افلوویوم

تلوژن یکی از بخش های چرخه ی عادی رشد مو است و زمانی که مو به این مرحله می‌رسد، رشد آن متوقف می‌شود؛ موهای قدیمی دچار ریزش می شوند و به جای آن ها موهای جدید امکان رشد پیدا می کنند. به طور معمول، در هر مرتبه فقط 10 تا 15 درصد پیاز موها درگیر این مرحله می‌شوند.

در کودکان مبتلا به تلوژن افلوویوم، تعداد پیازهای مویی که در مرحله ی تلوژن قرار می‌گیرند بیشتر از حد معمول است. بنابراین به جای از دست دادن 100 تار مو در یک روز، 300 تار موی آن‌ها دچار ریزش می شود. این ریزش مو در کودکان ممکن است محسوس ‌نباشد و یا امکان دارد شما بتوانید قسمت‌های بدون مو را بر روی سر کودک خود مشاهده ‌کنید.

این بیماری معمولاً بعد از یک حادثه ی شدید مانند موارد زیر رخ می‌ دهد.

1. تب بالا
2. جراحی
3. مشکلات روحی شدید مانند مرگ یک عزیز
4. جراحت های جدی

بعد از گذر از این حوادث، موی کودک باید دوباره رشد کند. رشد دوباره و کامل مو تقریباً شش ماه تا یک سال به طول می انجامد.

• کمبودهای غذایی

تغذیه‌ مناسب برای سلامت مو ضروری است. زمانی که بچه ‌ها ویتامین ‌ها، مواد معدنی و پروتئین کافی جذب نکنند، ریزش مو در آن ها رخ می دهد.

ریزش مو در کودکان می‌تواند نشانه‌ی اختلالات تغذیه ای مانند بی اشتهایی عصبی و یا پرخوری عصبی باشد. عوارض رژیم غذایی گیاهی کم پروتئین و رژیم گیاه‌خواری هم از دیگر دلایل بروز این مشکل است.

کمبود این مواد مغذی که در ریزش مو تأثیرگذار است.

1.  آهن
2. روی
3. نیاسین (اسید نیکوتینیک)
4. بیوتین (ویتامین‌ B7)
5. پروتئین و آمینو اسیدها

مقدار زیاد ویتامین A هم ممکن است منجر به ریزش مو شود.

پزشک متخصص اطفال می تواند یک برنامه غذایی مناسب را به شما ارائه دهد و یا مکمل‌هایی را برای رفع کمبودهای موجود تجویز نماید.

• کم‌کاری تیروئید

تیروئید غده‌ ای است که در گردن قرار دارد. این غده هورمون هایی را ترشح می‌کند که به کنترل متابولیسم بدن کمک می‌کند.
در کم‌ کاری تیروئید، این غده به اندازه ی کافی هورمون مورد نیاز برای عملکرد خود را ترشح نمی‌کند.

نشانه ‌های این بیماری شامل موارد زیر است.

1. افزایش وزن
2. یبوست
3. خستگی
4. موی خشک و ریزش مو در کل سر

زمانی که کودک با داروهای هورمونی تحت درمان قرار می‌گیرد، باید ریزش موی وی متوقف شود، اما رویش مجدد همه ی موها ممکن است چند ماه طول بکشد.

• شیمی درمانی

کودکانی که تحت شیمی درمانی قرار می‌گیرند موی خود را از دست می‌دهند. شیمی درمانی یک روش درمانی شدید و قوی است که سلول های دارای تقسیم سلولی سریع را تحت تأثیر قرار می ‌دهد. این سلول‌ ها شامل ریشه ی موی سر نیز می‌شوند. بعد از پایان درمان، موی سر باید دوباره رشد خود را از سر گیرد.

دلایل غیرپزشکی ریزش مو

گاهی اوقات کودکان موی خود را به دلایل غیرپزشکی از دست می دهند. دلایل معمول ریزش مو در کودکان از این دسته شامل موارد زیر است.

• ریزش موی نوزاد

در شش ماه اول زندگی، اکثر نوزادان موهایی که با آن متولد شده اند را از دست می دهند. ریزش موی نوزادان به رشد موهای جدید کمک می کند. این نوع ریزش مو کاملاً عادی است و جای هیچ نگرانی ندارد.

• ریزش موی سایشی

برخی از نوزادان موی پشت سر خود را از دست می دهند و این به سبب سایش مداوم آن قسمت از سر با بالشت و یا دلایل متعدد دیگری می تواند باشد. زمانی که نوزادان بزرگ تر شوند و شروع به راه رفتن و نشستن کنند، این مشکل برطرف می شود و موی آن ها دوباره رشد خواهد کرد.

• مواد شیمیایی

محصولاتی که برای رنگ کردن، بی رنگ کردن، فر و یا صاف کردن موها استفاده می شوند، معمولاً دارای مواد شیمیایی قوی هستند و به ساقه ی مو آسیب زیادی وارد می کنند. از به کار بردن این محصولات برای کودکان خود اجتناب کنید و در صورت لزوم برای جلوگیری از ریزش مو در کودکان از آرایشگر خود بخواهید که نوع غیرسمی آن ها را به کار ببرد.

• خشک کردن مو

استفاده از گرمای سشوار برای خشک کردن یا صاف کردن موها به آن ها آسیب می رساند و باعث ریزش مو می شود. وقتی موی کودک خود را خشک می کنید از کمترین درجه ی گرما استفاده کنید و از استفاده ی هر روز از آن پرهیز کنید.

• بستن مو

محکم بستن موی کودکان به شکل دم اسبی یا بافتن محکم مو به پیاز مو آسیب می رساند. همچنین شانه زدن موها به صورت محکم نیز تأثیر زیادی در ریزش مو در کودکان دارد. در نحوه ی شانه زدن، بستن موی کودکان و بافتن آن ها دقت لازم را داشته باشید.

با کودک خود در مورد ریزش مو صحبت کنید.

ریزش مو برای هر کسی در هر سنی ناراحت کننده است؛ اما برای یک کودک می تواند بسیار دردناک باشد. برای کودک خود توضیح دهید که چرا موی او دچار ریزش شده است و چگونه می خواهید آن را متوقف کنید.

اگر این مشکل نتیجه ی یک بیماری قابل درمان بود، او را متوجه کنید که این مشکل به زودی برطرف می شود و موهای او دوباره رشد خواهد کرد. اگر این مشکل قابل حل نبود، پس به دنبال راهی برای پنهان کردن آن باشید.

به عنوان مثال از کلاه، روسری و یا کلاه گیس استفاده کنید. در این راستا می توانید از یک متخصص اطفال کمک بگیرید و یا آرایشگری را برگزینید که برای کار با چنین کودکانی تعلیم دیده اند. در صورت تمایل به استفاده از کلاه گیس حتماً با سازمان هایی که به صورت تخصصی در این زمینه فعالیت می کنند در ارتباط باشید.

مشاوره دادن به کودک در کنار آمدن وی با این مشکل کمک شایانی می کند. از متخصص اطفال بخواهید مشاور کارآزموده ای را که بتواند شما را در این زمینه یاری رساند، معرفی کند.

چشم انداز

ریزش مو اغلب یک تهدید جدی در زندگی کودکان محسوب نمی شود، اما گاهی اوقات می تواند بر روی عزت نفس و احساسات آن ها تأثیرات زیادی بگذارد. روش های درمانی زیادی برای رفع مشکل ریزش مو در کودکان در دسترس است، اما ممکن است برای یافتن درمان مناسب نیاز به آزمون و خطا باشد.

برای انتخاب بهترین روش درمان با تیم پزشکی کودک خود همکاری کنید تا نتیجه ی بهتری را کسب کنید و کودک شما نیز احساس بهتری پیدا کند.

آیا شما تجربه ی مشابهی در این زمینه دارید ؟ آیا این مسئله زندگی شما و کودکتان را تحت تأثیر قرار داده است؟ اگر پاسختان مثبت است برای رفع این معضل چه تدابیری اندیشیده اید؟ آیا روش های درمانی ای که کاربرده اید مفید بوده یا خیر.

اگر توانسته اید این عارضه را درمان کنید چه توصیه ای برای کسانی که با ریزش مو در کودکان دست و پنجه نرم می کنند دارید؟ فکر می کنید کدام شیوه ی درمانی کارآمدتر از سایر شیوه ها است؟

تجربیات، سؤالات و پیشنهادات خود را در این زمینه، حتماً با ما در میان بگذارید.

منبع:

تیم نویسندگان

دکتر مهدیه بهشادفر

• کانسیلر چیست و چگونه باید از آن استفاده کرد؟
• پرایمر: انواع، مزایا و نحوه استفاده از آن
• انواع ویتامین‌های گروه ب و نقش آن‌ها در سلامت بدن
• کک و مک چیست؟ با علت بروز و روش‌های درمان آن آشنا شوید