در اواخر سال 2019، نوعی کرونا ویروس جدید در چین پدیدار شد و بعد از آن، به سرعت در سراسر جهان گسترش یافت. این کرونا ویروس جدید SARS-CoV-2 نامیده می‌شود که بیماری ناشی از آن کووید- 19 (COVID-19) نام دارد. آیا واقعا ماسک صورت برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری موثر است و اگر چنین است، چه زمانی باید از آن استفاده کنیم؟
در حالی که برخی از مبتلایان به کووید19 بیماری خفیف دارند، برخی دیگر ممکن است در تنفس خود دچار مشکل شده و پنومونی (ذات الریه) و حتی نارسایی تنفسی را تجربه کنند. افراد مسن و افراد دارای بیماری ها و شرایط خاص بیشتر در معرض خطر ابتلا به نوع شدید این بیماری هستند.
ممکن است اخیراً چیزهای زیادی در مورد استفاده از ماسک صورت برای جلوگیری از سرایت کرونا ویروس شنیده باشید.
برای آگاهی بیشتر در این باره، در ادامه با ما همراه باشید…
سه نوع عمده ماسک صورت کدامند؟
ماسک های صورت برای پیشگیری از کووید19 معمولاً سه نوع هستند:
- ماسک های جراحی
- ماسک طبی n95
- ماسک صورت پارچه ای خانگی
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری های امریکا (CDC) توصیه می کند برای جلوگیری از شیوع ویروس از افراد مبتلا به ویروس و فاقد علائم، در مکان های عمومی که رعایت فاصله از دیگران به اندازه 6 فوت (2 متر) دشوار است از ماسک های پارچه ای مانند ماسک های صورت که در خانه تهیه می شود، استفاده کنید.
این توصیه ها علاوه بر رعایتِ فاصله گذاری اجتماعی و اقدامات بهداشتی مناسب است.
توصیه ها شامل موارد زیر است:
ماسک های پارچه ای را در محیط های عمومی بویژه در مناطقی که امکان سرایت بیماری در جامعه بسیار بالا است مانند فروشگاه های مواد غذایی و داروخانه ها، استفاده کنید.
ماسک پارچه ای را روی صورت کودکان زیر 2 سال، افرادی که مشکل تنفسی دارند، افرادی که فاقد هوشیاری هستند یا افرادی که قادر به برداشتن ماسک به تنهایی نیستند، قرار ندهید.
به جای ماسک های جراحی یا ماسکN95 ، از ماسک های پارچه ای استفاده کنید، بهتر است این نوع ماسک ها برای کارکنان مراقبت های بهداشتی و سایر کادر درمانی کنار گذاشته شود.
اگر از متخصصان بهداشت و درمان هستید باید هنگام استفاده از ماسک صورت خانگی بسیار احتیاط کنید. ترجیحا باید این ماسک ها را با یک شیلد محافظ صورت که کل قسمت جلویی و کناره های صورت را پوشانده و تا چانه یا زیر آن کشیده شده، استفاده کنید.
توجه طبق بررسی های انجام شده ماسک های پارچه ای خانگی را بعد از هر بار استفاده بشویید. هنگام برداشتن ماسک، مراقب باشید که به چشم، بینی و دهان خود دست نزنید و بلافاصله بعد از برداشتن آن، دست هایتان را بشویید.
مزایای ماسک های صورت خانگی
ماسک های صورت پارچه ای را می توانید در خانه و از پارچه های معمولی تهیه کنید، بنابراین یک منبع نامحدود برای ساخت آن وجود دارد.
این ماسک ها ممکن است خطر انتقال ویروس از طریق افراد بدون علائم از طریق صحبت، سرفه یا عطسه را کاهش دهند.
این ماسک ها بهتر از استفاده نکردن از هیچگونه ماسکی هستند و تا حدودی نقش محافظت کننده و پیشگیرانه دارند، به ویژه در مواردی که حفظ فاصله اجتماعی برای شما بسیار سخت است.
خطرات ماسک صورت خانگی
ممکن است ماسک های خانگی موجب احساس کاذبی از امنیت و پیشگیری شوند. در حالی که این نوع ماسک ها تا حدودی محافظت کننده هستند، اما محافظت بسیار کمتری نسبت به ماسک های جراحی یا ماسک N95 دارند. مطالعه ای در سال 2008 نشان داد که ماسک های خانگی ممکن است نصف ماسک های جراحی و 50 برابر کمتر از ماسک طبیN95 موثر باشند.
ماسک های خانگی جایگزین اقدامات حفاظتی دیگر نمی شوند. اقدامات بهداشتی مناسب و فاصه گذاری اجتماعی هنوز بهترین روش برای ایمن نگه داشتن خودتان است.
ماسک های جراحی
ماسک های جراحی، ماسک های یکبار مصرف، شل و آزادی هستند که بینی، دهان و چانه شما را می پوشانند. آنها معمولاً در موارد زیر کاربرد دارند:
- مصون کردن شما از ترشحات و قطرات بزرگ
- از انتشار ترشحات تنفسی عفونی (که دیده نمی شوند) از سمت شخصی که ماسک زده به دیگران جلوگیری می شود.
ماسک های جراحی می توانند در طراحی متفاوت باشند، اما خود ماسک اغلب به صورت صاف و مستطیل شکل است و روی آن تا زده یا چین دار می باشد. قسمت بالای ماسک حاوی یک نوار فلزی است که می تواند با بینی شما شکل بگیرد.
بندهای کش سان یا بندهای بلند و صاف، استفاده از ماسک جراحی را برای شما آسان می کند و باعث می شود ماسک در جای خود باقی بماند. این بندها یا می توانند در پشت گوش شما حلقه شده یا پشت سر شما گره بخوردند.
ماسک طبی N95
ماسک N95 نوعی ماسک صورت است که نزدیک تر به صورت قرار می گیرد و کاملا به صورت می چسبد. علاوه بر ترشحات و قطرات بزرگ، می تواند 95 درصد از ذرات بسیار کوچک را نیز فیلتر کند که شامل ویروس ها و باکتری ها نیز می شود.
ماسک طبی N95 به طور کلی به صورت دایره ای یا بیضی شکل است و به گونه ای طراحی شده که یک مهر و موم محکم برای صورت شما ایجاد کند. بندهای کش سان کمک می کنند تا محکم روی صورتتان قرار بگیرد. بعضی از انواع آن ممکن است دارای دریچه ای بنام سوپاپ بازدم باشد که به تنفس و عدم تجمع گرما و رطوبت کمک می کند.
همه ماسک های طبی N95 یک اندازه نیستند. در واقع باید قبل از استفاده آن را تست کنید و مطمئن شوید که آیا محکم و صحیح روی صورت شما می نشیند یا خیر. اگر ماسک مناسب صورت شما نباشد، از محافظت مناسبی برخوردار نخواهید بود.
پس از آزمایش مناسب بودن این نوع ماسک، هر بار که می خواهید از آن استفاده کنید باید مناسب بودن و پوشانندگی صحیح آن را بررسی کنید. این نکته حائز اهمیت است که در بعضی افراد نمی توان از مناسب و محکم بودن ماسک اطمینان حاصل کرد، این موارد شامل کودکان و افراد دارای ریش است.
آیا ماسک صورت می تواند شما را در برابر کرونا ویروس 2019 محافظت کند؟
کرونا ویروس از طریق قطرات کوچک تنفسی از شخص بیمار به فرد دیگر سرایت می کند. این قطرات زمانی ایجاد می شود که فرد مبتلا به ویروس، سرفه یا عطسه کند. اگر در این قطرات نفس بکشید می توانید ویروس را دریافت کنید.
علاوه بر این، قطرات تنفسی حاوی ویروس می تواند روی اشیاء یا سطوح مختلف بنشیند. لمس یک شی یا سطح آلوده و سپس لمس کردن چشم، بینی یا دهان نیز می تواند منجر به آلودگی شود.
ماسک صورت خانگی
ماسک های صورت خانگی محافظت کمی دارند اما ممکن است به جلوگیری از انتقال کووید 19 از افراد بدون علامت(ناقل)به دیگر افراد جامعه کمک کند. مراکز کنترل و پیشگیری بیماری های امریکا استفاده از آن ها را در محیط های عمومی به همراه رعایت فاصله گذاری اجتماعی و بهداشت مناسب توصیه می کند.
ماسک های جراحی
ماسک های جراحی نمی توانند از سرایت کووید19 محافظت کنند. این ماسک نه تنها ذرات آئروسل(معلق در هوا) کوچکتر را فیلتر نمی کند بلکه ممکن است نشت هوا در هنگام تنفس از طرفین ماسک نیز رخ دهد.
ماسک طبی N95
ماسک N95 می تواند شما را در برابر قطرات تنفسی کوچکتر مانند آن هایی که حاوی کروناویروس هستند محافظت کند. با این حال، مراکز کنترل و پیشگیری بیماری های امریکا در حال حاضر استفاده از آنها را خارج از مکان های مراقبت های بهداشتی توصیه نمی کند. دلایل مختلفی برای این امر وجود دارد، از جمله:
ماسک های N95 باید آزمایش شوند تا به شکل مناسب استفاده شوند. پوشانندگی ضعیف ماسک برای فرد می تواند منجر به نشت شود و اثر بخشی ماسک را کاهش دهد.
با توجه به چسبیدن این نوع ماسک به صورت، می تواند ناراحت کننده و خسته کننده باشد و باعث شود پوشیدن آن ها برای مدت زمان طولانی برایتان دشوار شود.
عرضه جهانی ماسکN95 محدود است و این امر باعث می شود دسترسی به آن برای کادر درمان بسیار مهم باشد.
روش های مؤثر دیگر برای پیشگیری ازکووید19
به یاد داشته باشید علاوه بر استفاده از ماسک صورت، روش های مؤثر دیگری نیز وجود دارد تا از مبتلا شدن به بیماری کووید19 پیشگیری کنید. این روش ها شامل موارد زیر می باشد:
- مرتباً دستان خود را تمیز کنید. از آب و صابون یا ضدعفونی کننده الکلی دست استفاده کنید.
- رعایت فاصله گذاری اجتماعی. اگر موارد کووید19 زیادی در جامعه و اطراف شما وجود دارد، از تماس با افرادی که مریض هستند، خودداری کنید و در خانه بمانید.
- مراقب صورت خود باشید. فقط صورت و دهان خود را با دستان تمیز لمس کنید.
نحوه استفاده از ماسک جراحی در صورت داشتن کرونا ویروس 2019
اگر علائم ویروس کرونا دارید، به جز برای دریافت مراقبت های پزشکی در خانه بمانید. اگر با دیگران زندگی می کنید یا در حال مراجعه به مراکز درمانی هستید، در صورت امکان از ماسک جراحی استفاده کنید.
به یاد داشته باشید اگرچه ماسک های جراحی از ابتلا به این بیماری جلوگیری نمی کنند، اما می توانند در به دام انداختن ترشحات عفونی تنفسی کمک کنند. این می تواند یک وسیله حیاتی برای کمک به جلوگیری از شیوع ویروس به دیگران در محیط اطراف باشد.
بنابراین، چگونه می توانید از ماسک جراحی به درستی استفاده کنید؟
به مراحل زیر توجه کنید:
- دستان خود را با شستن بوسیله آب و صابون و یا با استفاده از محصولات بهداشتی و ضدعفونی کننده بر پایه الکل تمیز کنید.
- قبل از استفاده ماسک، آن را بررسی کنید که دارای هرگونه پارگی یا سوراخ نباشد.
- مکان نوار فلزی در ماسک رامشخص کنید. این قسمت بالای ماسک است.
- ماسک را طوری تنظیم کنید که طرف رنگی به سمت بیرون باشد.
- قسمت بالای ماسک که همان نوار فلزی است را روی پل بینی خود قرار دهید و نوار فلزی را روی بینی خود فشار داده و شکل دهید.
- بندهای کشسان را با دقت در پشت گوش خود حلقه بزنید یا اگر به صورت بند های بلند و صاف هستند آن ها را پشت سر خود گره بزنید.
- انتهای ماسک را به سمت پایین بکشید، تا اطمینان حاصل کنید که بینی، دهان و چانه شما را پوشانده است.
- سعی کنید از لمس ماسک در هنگامی که روی صورتتان است خودداری کنید. اگر باید ماسک خود را لمس کرده یا تنظیم کنید، حتما دست های خود را قبل و بلافاصله بعد از آن تمیز کنید.
- برای برداشتن ماسک، بندها را از پشت گوش خود درآورده یا گره ها را از پشت سر خود باز کنید. از دست زدن به قسمت جلوی ماسک که ممکن است آلوده باشد، خودداری کنید.
- بلافاصله ماسک را در سطل زباله انداخته، درب سطل را ببندید و دستان خود را بعد از آن کاملاً تمیز کنید.
- ماسک جراحی را از داروخانه ها یا فروشگاه های مختلف می توانید تهیه کنید. همچنین ممکن است بتوانید آن را به صورت آنلاین سفارش دهید.
استفاده از ماسک های جراحی در زمان شیوع کووید19
به بهترین نکات در مورد ماسک های صورت در هنگام بیماری همه گیر کووید19 توجه کنید:
- ماسک N95 را برای کادر درمان و کارکنان مکان های درمانی بگذارید.
- فقط اگر در حال حاضر مبتلا به کووید19 هستید یا از کسی در خانه مراقبت می کنید که نمی تواند ماسک بپوشد، از ماسک جراحی استفاده کنید.
- ماسک های جراحی یکبار مصرف هستند. از آن ها استفاده مجدد نکنید.
- در صورت آسیب دیدن یا مرطوب شدن، ماسک را تعویض کنید.
- همیشه بلافاصله پس از برداشتن ماسک، آن را در سطل زباله سر بسته بیاندازید.
- قبل از استفاده ماسک جراحی و بعد از برداشتن آن دستان خود را تمیز کنید. علاوه بر این، در هنگام استفاده نیز اگر قسمت جلوی ماسک را لمس کردید، دستان خود را تمیز کنید.
آیا در صورت مراقبت از شخصی که ممکن است کووید19 داشته باشد باید ماسک استفاده کنیم؟
اگر مراقب شخصی در خانه هستید که دارای کووید19 است، مواردی در مورد ماسک های جراحی، دستکش و تمیز کردن وجود دارد که باید آنها را رعایت کنید:
- فرد مبتلا را در یک منطقه جداگانه از خانه و به دور از افراد دیگر (اتاق جدا) قرنطینه کنید و بهتر است توالت و حمام جداگانه ای نیز برای آنها فراهم کنید.
- ماسک های جراحی که فرد بیمار می تواند از آنها استفاده کند را تهیه کنید، مخصوصاً اگر نزدیک افراد سالم هستند.
- برخی از مبتلایان به کووید19 ممکن است نتوانند از ماسک جراحی استفاده کنند، زیرا تنفس را سخت تر می کند. در این موارد، هنگامی که به آن ها در مراقبت و درمان در اتاقشان کمک می کنید، خودتان از ماسک استفاده کنید.
- هنگام دست زدن به لباس های کثیف و آلوده از دستکش یکبار مصرف استفاده کنید. دستکش ها را بعد از استفاده در سطل زباله سربسته بیاندازید و سریعاً دستان خود را بشویید.
- مرتباً دستان خود را با استفاده از آب و صابون یا ضد عفونی کننده الکلی دست تمیز کنید. اگر دستان شما تمیز نیست، سعی کنید چشم، بینی یا دهان خود را لمس نکنید.
- به یاد داشته باشید که روزانه سطوحی که زیاد لمس می شوند را تمیز کنید. این سطوح شامل پیشخوان آشپزخانه، دستگیره در و صفحه کلید است.
برای حفظ سلامت خود و اطرافیانمان در خانه بمانیم…
منبع:
تیم نویسندگان
دکتر مهدیه بهشادفر
