11 غذایی که باعث ایجاد چین و چروک صورت و پیری پوست می‌شوند

چین و چروک صورت در جوانی، دو علت اصلی دارد. این دلایل عبارتند از: قرار گرفتن در معرض آفتاب و فرآورده‌های نهایی واکنش گلیکاسیون پیشرفته (AGEs). محصولات نهایی گلیکاسیون پیشرفته زمانی تشکیل می‌شوند که پروتئین یا چربی، با قند ترکیب شود.

در حالی که این عوامل، به طور کامل قابل کنترل نیستند، استفاده از کرم ضد آفتاب و توجه به رژیم غذایی می‌تواند در چگونگی محافظت بدن از پوست و بهبودی آن موثر باشد.

اگرچه توجه به رژیم غذایی در عمل، مشکل‌تر از آن چیزی است که به نظر می‌آید، اما اطلاع داشتن از تأثیر برخی غذاها بر سلامت پوست، به شما کمک خواهد کرد. برای جلوگیری از پیری پوست، لازم است با خواص و تاثیرات مواد غذایی گوناگون آشنا شده و محصولات مناسب را انتخاب کنید.

در این مطلب 11 ماده‌ی غذایی که موجب تسریع روند پیری پوست می‌شوند را بررسی و جایگزین‌های آن‌ها را نیز معرفی می‌کنیم. با ما همراه باشید.

1) سیب زمینی شیرین سرخ شده جایگزین سیب زمینی سرخ شده

سیب زمینی سرخ شده اگرچه غذایی بسیار محبوب است؛ اما به علت سرخ شده و شور بودن، در گروه فرآورده‌های نهایی گلیکاسیون پیشرفته (AGEs) قرار می‌گیرد. غذاهای سرخ شده در دماهای بالا، رادیکال‌های آزاد تولید می‌کنند. این موضوع می‌تواند باعث آسیب سلولی به پوست شود. قرار گرفتن در معرض رادیکال‌های آزاد روند پیری را تسریع می‌کند. اتصال متقاطع بر مولکول‌های DNA تأثیر می‌گذارد و می‌تواند قابلیت ارتجاعی پوست را تضعیف کند.

علاوه بر این، مصرف زیاد نمک می‌تواند آب را از پوست بیرون بکشد و باعث کم آبی شود. این موضوع باعث شکل گیری چین و چروک صورت می‌شود. در صورت تمایل می‌توانید سیب زمینی سرخ شده را با سیب زمینی شیرین تنوری یا سیب زمینی شیرین سرخ شده جایگزین کنید.

سیب زمینی شیرین، سرشار از مس است. این ماده، نوعی ماده‌ی ضد پیری است و به تولید کلاژن کمک می‌کند.

2) نان جوانه‌ی غلات جایگزین نان سفید

هنگامی که کربوهیدرات‌های تصفیه شده با پروتئین ادغام می‌شوند، فرآورده‌های نهایی گلیکاسیون پیشرفته (AGEs) تشکیل می‌شود. فرآورده‌های نهایی گلیکاسیون پیشرفته، تأثیر مستقیمی بر بیماری‌های مزمن و روند پیری دارد.

غذاهایی که شاخص گلیسمیک بالایی دارند (مانند نان سفید) می‌توانند باعث ایجاد التهاب در بدن شوند؛ این موضوع، مستقیماً با روند پیری در ارتباط است.

در صورت تمایل می‌توانید جایگزینی برای نان سنتی پیدا کنید؛ جایگزین‌هایی مانند نان‌های جوانه‌ی غلات که حاوی قند اضافی نیستند. این نان‌ها، حاوی آنتی اکسیدان‌هایی هستند که برای پوست مفیدند.

3) عسل یا میوه جایگزین شکر سفید

قند، یکی از محصولاتی است که همواره از آن به عنوان عاملی برای مشکلات ناخواسته‌ی پوستی، مانند آکنه یاد می‌شود. همانطور که پیش از این گفته شد، قند در تشکیل فرآورده‌های نهایی گلیکاسیون پیشرفته (AGEs) که تخریب کننده‌ی کلاژن هستند، نقش دارد.

هنگامی که سطح قند خون بالا می‌رود، فرآیند پیری پوست تحریک می‌شود. اگر نور خورشید نیز درگیر باشد، سرعت این فرآیند بیشتر خواهد شد. بنابراین، به جای خوردن بستنی در ساحل، میوه‌های یخ زده یا بستنی یخی بدون قند افزوده را امتحان کنید.

همچنین در زمان‌هایی که هوس خوراکی‌های شیرین دارید می‌توانید میوه یا شکلات تلخ را انتخاب کنید. بلوبری، (همانطور که در مطالعات حیوانی نشان داده شده است) به طور خاص، از تخریب کلاژن جلوگیری می‌کند.

4) روغن زیتون یا آووکادو جایگزین مارگارین (کره گیاهی)

نتایج مطالعات قدیمی نشان می‌دهد افرادی که مارگارین یا کره مصرف نمی‌کنند (نسبت به افرادی که این محصولات را مصرف می‌کنند) آسیب پوستی و چین و چروک صورت کمتری دارند.
علاوه بر این، مطالعات علمی نشان می‌دهد مصرف مارگارین (به دلیل سرشار بودن از چربی‌های نسبتا هیدروژنه) نسبت به مصرف میزان متعادل کره واقعی، آسیب بیشتری به همراه دارد. اسیدهای چرب ترانس باعث آسیب پذیری پوست در برابر اشعه‌ی ماوراء بنفش شده و این موضوع، باعث آسیب به کلاژن و خاصیت ارتجاعی پوست می‌شود.
در صورت تمایل می‌توانید به جای استفاده از کره روی نان تست، از روغن زیتون یا آووکادو (که سرشار از آنتی اکسیدان‌های ضد پیری هستند) استفاده کنید.

5) استفاده از مرغ به جای گوشت‌های فرآوری شده

هات داگ، پپرونی، بیکن و سوسیس، همه نمونه‌هایی از گوشت‌های فرآوری شده هستند که می‌توانند برای پوست مضر باشند. این گوشت‌ها سرشار از سدیم، چربی‌های اشباع و سولفیت هستند که همگی می‌توانند باعث دهیدراته شدن پوست شده و کلاژن را با ایجاد التهاب تضعیف کنند.

برای گزینه‌های ارزان قیمت پروتئین، به جای گوشت‌های فرآوری شده، تخم مرغ یا لوبیا را جایگزین کنید. در صورت تمایل می‌توانید از گوشت‌های کم چرب، مانند بوقلمون و مرغ استفاده کنید. این گوشت‌ها مملو از پروتئین و اسیدهای آمینه هستند که در شکل گیری طبیعی کلاژن ضروری می‌باشند.

6) لبنیات

اگر در مورد مصرف لبنیات احساس سردرگمی دارید، تنها نیستید. مطالعات علمی هنوز هم نتوانسته‌اند به این سردرگمی‌ها پایان دهند.

ممکن است برخی از شما شاهد تغییر مثبت پوست‌تان در زمان استفاده از لبنیات باشید و برخی دیگر، اصلاً تفاوت معناداری را مشاهده نکنید. همه‌ی این موارد به شما بستگی دارد. برای برخی افراد، ممکن است لبنیات موجب افزایش التهاب در بدن شده و این موضوع، منجر به استرس اکسیداتیو (عدم‌ تعادل بین رادیکال‌های آزاد و آنتی اکسیدان‌ها در بدن) ‌شود. استرس اکسیداتیو یکی از دلایل اصلی پیری زودرس پوست است.

رژیم‌های غذایی با لبنیات کم می‌تواند از ایجاد چین و چروک صورت ناشی از اشعه‌های مضر خورشید، محافظت کند. لبنیات، منبع عالی کلسیم بوده و برای سلامت کلی پوست ضروری است. به عنوان منابع دیگر کلسیم می‌توانید دانه‌ها، لوبیا، بادام، سبزیجات دارای برگ سبز و انجیر میل کنید.

7) تجدید نظر در مورد مصرف نوشیدنی‌های گازدار و قهوه

اثر نوشیدنی گازدار (نوشابه‌ها) و قهوه بر سلامتی، بیشتر با خواب در ارتباط است تا پوست. این نوشیدنی‌ها، کافئین بالایی دارند. اگر در طول شبانه روز به طور مکرر نوشابه و قهوه بنوشید، ممکن است این مسئله روی خواب‌تان تأثیر بگذارد.

خواب نامناسب و بد، با افزایش علائم پیری و سیاهی دور چشم، چین و چروک و خطوط ریز مرتبط است. اگر در مورد میزان مصرف قند نگران هستید، می‌توانید مقدار آن را کم کرده یا نوشیدنی دیگری را جایگزین آن کنید. به عنوان مثال، می‌توانید به جای قهوه، شیر طلایی (شیر زردچوبه) مصرف کنید. زردچوبه، ماده‌ی اصلی شیر طلایی، سرشار از آنتی اکسیدان‌هاست و از طرفی دیگر، یکی از قوی‌ترین ترکیبات ضد پیری است.

8) حد اعتدال در نوشیدن الکل

الکل می‌تواند مشکلات زیادی برای پوست ایجاد کند؛ از جمله قرمزی، پف کردن، از بین رفتن کلاژن و چروک. الکل باعث کاهش میزان مواد مغذی، هیدراتاسیون و سطح ویتامین A بدن می‌شود؛ که همگی تأثیر مستقیمی روی چین و چروک‌ها دارند. ویتامین A، از نظر رشد سلول‌های جدید و تولید کلاژن و در نتیجه تضمین پوستی انعطاف پذیر و بدون چین و چروک، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

در حد اعتدال الکل بنوشید. حد اعتدال عبارت است از یک نوشیدنی در روز برای زنان و دو نوشیدنی برای مردان. اطمینان پیدا کنید که با مصرف آب کافی، به خوبی هیدراته می‌شوید. همچنین سعی کنید برخی از دستورالعمل‌های تهیه‌ی نوشیدنی‌های غیر الکلی سرگرم کننده و خلاقانه را نیز امتحان کنید.

9) خودداری از پخت و پز با حرارت بالا

برخی از روغن‌های چند غیراشباع، سرشار از اسیدهای چرب امگا 6، مانند روغن ذرت یا روغن آفتابگردان، می‌توانند باعث ایجاد رادیکال‌های آزاد مضر و افزایش سطح التهاب در بدن شوند. اگر هر روز سرخ کردنی مصرف می‌کنید یا پخت و پز را با حرارت بالا انجام می‌دهید، میزان بروز این مشکل افزایش پیدا خواهد کرد.

البته این بدان معنا نیست که همه‌ی روغن‌ها، ناسالم هستند. برای جلوگیری از چین و چروک صورت ، از چربی‌های تک غیراشباع استفاده کنید تا به هیدراته ماندن پوست‌تان کمک شود.

در صورت تمایل می‌توانید روغن زیتون را جایگزین روغن نباتی کنید. روغن زیتون سرشار از آنتی اکسیدان‌ها، ویتامین E و فیتواسترول‌ها (گروهی از ترکیبات در گیاهان با ساختمانی مشابه کلسترول و استروئیدها) است و التهاب را کاهش می‌دهد.

10) اجتناب از مصرف کیک برنجی

معمولاً کیک برنجی به عنوان میان وعده‌ای مناسب مورد استفاده قرار می‌گیرد، با این حال این محصول غذایی برای پوست مناسب نیست.

کیک برنجی از شاخص گلایسمیک بالایی برخوردار است و می‌تواند باعث افزایش ناگهانی قند خون شود. افزایش قند خون به عنوان «تسریع کننده‌ی پیری» عمل می‌کند و می‌تواند باعث ایجاد چین و چروک در پوست شود.

در صورت تمایل می‌توانید برای میان وعده‌ی ضد پیری، حمص (نخود و ارده) را با فلفل دلمه‌ای قرمز امتحان کنید. فلفل دلمه‌ای قرمز سرشار از ویتامین C بوده و برای تولید کلاژن بسیار عالی است. نخود نیز سرشار از آنتی اکسیدان‌های مناسب برای داشتن پوستی سالم است.

11. بی اثر کردن فروکتوز با اسید لیپوئیک

ممکن است از شنیدن این موضوع که آگاوه (گیاه صد ساله) می‌تواند حاوی فروکتوز بیشتری نسبت به شیره‌ی ذرت با فروکتوز بالا باشد، تعجب کنید. بررسی‌ها نشان می‌دهد که فروکتوز بسیار سریع‌تر از قند معمولی، کلاژن را تجزیه می‌کند. این موضوع می‌تواند باعث تشکیل چین و چروک شود.

اسید لیپوئیک ممکن است اثرات مضر فروکتوز در آسیب به کلاژن را خنثی کند. اگر آگاوه تنها شیرین کننده‌ای است که می‌توانید مصرف کنید، حتما کلم بروکسل را (که دارای اسید لیپوئیک زیاد است) در رژیم غذایی‌تان بگنجانید.

روش‌های دیگری برای شاداب نگه داشتن پوست

اگر پس از خواندن مطالب بالا در این فکر هستید که نباید هیچ کدام از این مواد غذایی را مصرف کرد، باید یادآوری کنیم که همه چیز، به حفظ اعتدال برمی‌گردد. مصرف غذا موضوعی همیشگی است و روش‌های زیاد دیگری برای تقویت تشکیل کلاژن وجود دارد؛ از جمله: مکمل‌ها یا تزریقات.

درمان‌های موضعی مانند سرم ویتامین C و رتینول، میکرونیدلینگ و اسیدهای مورد استفاده برای صورت می‌توانند در جلوگیری از بروز چین و چروک و صاف کردن آن‌ها موثر باشند. برای گزینه‌های جامع‌تر می‌توانید طب سوزنی صورت یا تمرینات صورت را نیز در نظر بگیرید.

نوبت شما

شما برای مراقبت از پوست و جلوگیری از چین و چروک صورت چه کارهایی انجام می‌دهید؟ به غیر از مواردی که در این مطلب به آن‌ها اشاره شد، چه محصولات دیگری برای حفظ سلامت پوست می‌شناسید؟ تجربیات‌تان را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.

تیم نویسندگان

دکتر مهدیه بهشادفر

• کانسیلر چیست و چگونه باید از آن استفاده کرد؟
• پرایمر: انواع، مزایا و نحوه استفاده از آن
• انواع ویتامین‌های گروه ب و نقش آن‌ها در سلامت بدن
• کک و مک چیست؟ با علت بروز و روش‌های درمان آن آشنا شوید