آیا زمانی که در طول تابستان در فضای آزاد مشغول فعالیت هستیم و بیشتر به ساحل دریا می‌رویم، آفتاب سوختگی شایع‌تر می‌شود؟ حتما درمورد تیرگی آفتاب سوختگی شنیده‌اید. علاوه بر آن خطرات جدی که همواره همراه آفتابسوختگی وجود دارد، ابتلا به بیماری‌هایی همچون سرطان پوست و ملانوما است که با قرار گرفتن در معرض خورشید و به مدت طولانی رخ می‌دهند؛ یادتان نرود که تنها یک بار آفتاب سوختگی قادر است روی پوست لک (اسکار) ایجاد کند؛ که انواع شدید آن در صورت عدم درمان مناسب، دائمی خواهند شد.
برای آشنایی بیشتر با تیرگی ناشی از آفتاب سوختگی و نحوه درمان آن در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
آیا آفتاب سوختگی همیشه باعث تیرگی پوست و ایجاد لک می‌شود؟
اگرچه این عارضه همیشگی نیست؛ اما در مواردی احتمال وقوع آن بیشتر می‌شود. موارد زیر شایع‌ترین و مهم‌ترین دلایل ایجاد اسکار ناشی از آفتاب سوختگی هستند:
1) کندن پوسته‌ها
به خاطر داشته باشید زمانی که دچار آفتابسوختگی می‌شوید و پوست شما پوسته پوسته می‌شود، پوست زیرین و جایگزین، پوستی تازه و آسیب‌پذیر است. کندن پوسته‌های تشکیل شده حتی اگر در مرحله افتادن باشد، می‌تواند به پوست تازه صدمه بزند؛ در نتیجه روی پوست جدید اسکار ایجاد می‌شود.
بنابراین بهتر است که اجازه دهید پوسته‌ها خود به خود بیافتند. اگر می‌خواهید سرعت این فرآیند را افزایش دهید و یا اینکه قصد شرکت در یک جلسه مهم را دارید و مایلید که پوست شما خوب جلوه کند، در حمام آن را با آب گرم و یک لیف مناسب شستشو دهید. هر کاری که انجام می‌دهید نباید پوست زیرین‌تان را تحریک کنید؛ چرا که نرم و تازه است و به راحتی آسیب می‌بیند، در نتیجه باعث ایجاد اسکار می‌شود.
2) آفتاب سوختگی همراه با تاول
تاول می‌تواند باعث ایجاد اسکار شود. بهترین کار برای جلوگیری از تیرگی آفتاب سوختگی این است که تاول را باز نکنید و آن را با یک پارچه نرم (بدون اینکه پوست را تحریک کنید) ببندید. تاول خود به خود بهبود می‌یابد اما باید از تحریک آن جلوگیری کنید.
اگر تاول به هر دلیلی ترکید، آن را به پماد آنتی‌بیوتیک آغشته کرده و با یک بانداژ نرم ببندید؛ همچنین بهتر است که آن را تمیز و مرطوب نگه دارید. شب‌ها و در زمان خواب بانداژ را باز کنید و اجازه دهید که پوست خشک شود و نفس بکشد؛ همچنین روز بعد از یک بانداژ جدید استفاده کنید.
پیشگیری بهترین درمان است
در وهله اول بهتر است از آفتابسوختگی پوست جلوگیری کنید. پوشیدن لباسی که از نواحی باز پوست در برابر آفتاب محافظت کند و استفاده از کرم ضدآفتاب با SPF برابر یا بالاتر از 30 و تمدید و تکرار آن هر 2 تا 3 ساعت یک‌بار، بهترین راه جلوگیری از آفتاب سوختگی و پیشگیری از ایجاد لک روی پوست است.
در صورت فراموش کردن ضد آفتاب از این 11 روش خانگی برای درمان آفتاب سوختگی استفاده کنید.
چگونه از بروز لک پوستی ناشی از آفتاب سوختگی جلوگیری کنیم؟
زمانی که در فضای باز قرار می‌گیرید حتما از ضد آفتاب استفاده کنید. اما اگر به هر دلیلی امکان این کار را نداشتید بایستی نکاتی را برای جلوگیری از قرمزی پوست و کاهش احتمال آسیب دائمی به آن (در اثر آفتابسوختگی) رعایت کنید.
پوستی که به تازگی دچار آفتابسوختگی شده ممکن است دچار هیپرپیگمانتاسیون (بروز لک روی پوست) و یا لک‌های پیری شود. می‌توان با استفاده از محصول مناسب این لک‌ها را پوشاند و با به کارگیری اقدامات محتاطانه از بروز آن پیشگیری کرد.
داروهای ضد التهاب
زمانی که احساس کردید دچار آفتابسوختگی شده‌اید، بهتر است از داروهای ضد التهاب همانند آسپرین و ایبوپروفن استفاده کنید. این داروها قرمزی ایجاد شده روی پوست را التیام می‌بخشند و به پیشگیری از ایجاد آسیب‌های دائمی کمک می‌کنند. به هرحال باید این قرص‌ها ظرف 24 ساعت بعد از آفتابسوختگی مصرف شوند.
کمپرس سرد
برای خنک کردن پوست از کمپرس سرد و یا بسته‌های یخ استفاده کنید؛ تا از این طریق درد آن را نیز کاهش دهید.
محصولات حاوی مواد تسکین دهنده
از لوسیون‌هایی که حاوی مواد تسکین دهنده همانند آلوئه‌ورا هستند استفاده کنید تا پوست را مرطوب نگه دارید و امکان پوسته پوسته شدن آن را کاهش دهید. لوسیون را به آرامی روی پوست‌تان بمالید و چندین بار به اندازه نیاز در طول شبانه‌روز این عمل را انجام دهید.
لایه برداری پوست
بعد از بهبود آفتابسوختگی، پوست را لایه‌برداری کنید، اگر قبل از بهبودی کامل این کار را انجام دهید، این کار باعث تحریک پوست می‌شود و به آن صدمه وارد می‌شود. لایه‌بردارها باعث می‌شوند پوست مرده برداشته شده و پوست تازه و سالم‌تر جایگزین آن شود.
این عمل به رفع تیرگی آفتاب سوختگی نیز کمک می‌کند. ابتدا پوست خود را بشویید، مقداری لایه‌بردار روی آن بمالید و سپس به خوبی آبکشی کنید.
کرم ضد لک
مقداری سرم یا کرم ضد لک روی لک‌های ایجادشده بمالید. چنین محصولاتی حاوی ترکیباتی هستند که در کنار تغذیه، رنگ پوست را روشن کرده و آن را نرم می‌کند.
کرم یا ژل روشن کننده پوست حاوی ترکیبات طبیعی نیز می‌تواند در صورت تداوم مصرف، در برطرف کردن تیرگی پوست موثر باشد.
کرم ضد آفتاب
حداقل بیست دقیقه قبل از اینکه از خانه خارج شوید از کرم ضد آفتاب با SPF 30 و یا بالاتر استفاده کنید. هر چند ساعت آن را تمدید کرده و اگر به شنا رفتید دفعات استفاده از آن را بیشتر کنید.
انجام این مرحله در طول زمان درمان پوست بسیار حائز اهمیت است. کرم ضد آفتاب مانع تاثیر اشعه فرابنفش خورشید (UV) روی پوست شده و این امکان را به آن می‌دهد تا روند بهتری را در طول دوره درمان طی کند.
به طور کلی مواردی که نیاز خواهید داشت عبارتند از:
- آسپرین یا ایبوپروفن
- کمپرس یخ
- لوسیون آلوئه‌ورا
- لایه‌بردار
- ضد لک
- ضدآفتاب
نکات پایانی
- اگر دچار آفتابسوختگی شدید شدید، فورا به مراکز پزشکی مراجعه نمایید.
- در صورت حساسیت به آسپرین یا ایبوپروفن از خوردن آنها خودداری کنید.
- اگر پوست‌تان پوسته پوسته شد، از کندن آن خودداری کنید، در غیر این‌صورت روی پوست اسکار ایجاد خواهد شد.
تجربه شما
شما چه تجربه‌ای از آسیب‌ها و تیرگی آفتاب سوختگی دارید؟ با ما و دیگران به اشتراک بگذارید…
تیم نویسندگان
دکتر مهدیه بهشادفر
