بسیاری از زنان کشورهای جنوب شرق آسیا مانند چین و ژاپن، قرنهاست که از آب برنج برای مو های خود استفاده می‌کنند. استفاده از آب برنج برای پوست هم بسیار رایج است. اما آیا از لحاظ علمی نیز تأثیر مصرف آب برنج بر زیبایی و سلامت مو ثابت شده است؟
آب برنج همان آب سفید رنگ و سرشار از نشاسته‌ای است که پس از آبکش کردن یا خیس کردن برنج، باقی می‌ماند. چینی‌ها معتقدند که این آب، موهای آنها را نرم و براق کرده و به رشد سریع مو کمک می‌کند.
در این مقاله قصد داریم به بررسی مزایای استفاده از آب برنج برای درمان و زیبایی مو و همچنین بررسی تحقیقات علمی روی نتایج ادعا شده، بپردازیم. فواید آب برنج برای پوست صورت را در مقاله دیگری بررسی می‌کنیم. در ادامه با ما همراه باشید…
تاریخچه استفاده از آب برنج برای سلامت موها
طبق یافته‌های پژوهشگران، طی دوره هِیآن در ژاپن (فاصله بین سال‌های 794 تا 1185 پس از میلاد مسیح)، موهای زنان به اندازه‌ای بلند بود که گاهی به زمین می‌رسید. نکته جالب اینکه، این زنان موهای خود را با آب برنج شسته و آن را سالم نگاه می‌داشتند.
معادل معاصر این داستان را در چین نیز می‌توان مشاهده کرد. زنان قوم یائو، که در دهکده‌ای به نام هوانگ‌لو زندگی می‌کنند، به خاطر موهایشان که به طور متوسط 6 فوت (182 سانتی متر) طول دارد، معروف هستند. به همین دلیل است که امروزه استفاده از ماسک برنج برای پرپشت شدن مو بسیار طرفدار پیدا کرده است.
موهای زنان یائو علاوه بر طول باورنکردنی، برای مدت زمان طولانی‌تری مشکی می‌ماند؛ به این معنا که خیلی دیرتر از حالت عادی سفید می‌شود. به این ترتیب موهای زنان این منطقه بعد از 80 سالگی شروع به سفید شدن می‌کند.
زنان یائو موهای زیبا و مشکی خود را با آب برنج می‌شویند. در سال‌های اخیر نیز بسیاری از وب‌سایت‌های مشاوره زیبایی و تولیدکنندگان محصولات زیبایی به استفاده از آب برنج برای سفیدی مو روی آورده‌اند.
ترکیبات آب برنج و خواص آن برای مو
75 تا 80 درصد از دانه‌های برنج را نشاسته تشکیل می‌دهد. در نتیجه آنچه پس از آبکشی برنج باقی می‌ماند در واقع همان آب نشاسته است. از طرفی آب برنج حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی بسیاری از جمله موارد زیر است:
- آمینو اسیدها
- ویتامین های گروه B
- ویتامین E
- مواد معدنی
- آنتی اکسیدان ها
فواید آب برنج برای مو
جالب است بدانید که علاوه بر موادی که در بخش قبلی به آنها اشاره کردیم، برنج حاوی کربوهیدرات اینوزیتول است، که به تقویت انعطاف‌پذیری و کاهش اصطکاک سطح مو کمک می‌کند. در ادامه به خواص آب برنج برای مو اشاره می‌کنیم:
1) آب برنج ریزش مو را کاهش و سرعت رشد آن را افزایش می‌دهد
بسیاری معتقدند هیچ ماده‌ای بهتر از آب برنج نمی‌تواند به کاهش ریزش مو و افزایش رشد آن کمک کند. عامل اصلی احیای موها و افزایش رشد آن، وجود آمینو اسیدها در آب برنج است. همچنین آب برنج حاوی ویتامین‌های C، B و E است که به رشد سریع مو کمک می‌کنند.
روش استفاده از آب برنج برای درمان ریزش مو و افزایش رشد آن:
- پس از شستشو، موهای خود را با آب برنج آبکشی کنید.
- حداقل هفته‌ای 2 بار این کار را انجام دهید.
2) برای شستشوی موها قابل استفاده است
می‌توانید از آب برنج ، به عنوان یک نرم‌کننده طبیعی مو استفاده کنید. این کار باعث بهبود بافت موها شده و حجم آن را افزایش می‌دهد. همچنین استفاده از این ماده طبیعی، باعث صافی موها و نرمی آنها نیز خواهد شد و آنها را محکم و سالم نگاه می‌دارد.
3) موهای آسیب دیده را ترمیم می‌کند
آب برنج اصطکاک سطح مو را کاهش داده و انعطاف‌پذیری آن را بهبود می‌بخشد. این ماده حاوی کربوهیدراتی به نام اینوزیتول است که به ترمیم موهای آسیب دیده می‌پردازد و از آن محافظت می‌کند.
آنچه که آب برنج را از دیگر ترکیبات متمایز می‌کند، وجود اینوزیتول است که حتی پس از شستن آب برنج نیز در مو باقی مانده و از آن در برابر آسیب‌های مختلف محافظت می‌کند.
4) موها را ابریشمی کرده و ریشه آن را تقویت می‌کند
همانطور که قبلاً اشاره کردیم، آب برنج سرشار از آمینو اسید است. آمینو اسیدها علاوه بر افزایش رشد مو باعث تقویت ریشه موها شده و آنها را درخشان، نرم و ابریشمی می‌کنند.
5) نرم کننده طبیعی مو است
آب برنج نوعی نرم کننده طبیعی ، مناسب و مقرون به صرفه است. کافی است کمی اسانس روغن رزماری، اسطوخودوس یا گل شمعدانی به آن اضافه کنید، تا نرم‌کننده موهای شما آماده شود. این ترکیب، نرم‌کننده‌ای فوق‌العاده است. استفاده از آب برنج برای مو به عنوان نرم کننده مو ، باعث ترمیم مو و استحکام و انعطاف‌پذیری آن می‌شود.
روش استفاده از آب برنج به عنوان نرم‌کننده طبیعی:
- موهای خود را شسته و آبکشی نمایید.
- محلول را روی همه قسمت‌های مویتان بریزید و بین 10 تا 30 دقیقه صبر کنید.
- موهایتان را با آب سرد آبکشی کنید.
6) با آب برنج و گلاب می‌توانید موهایتان را نرم و براق کنید
برای اینکه موهایی نرم و براق داشته باشید، کافی است از ماسک آب برنج استفاده کنید. اجازه دهید این ماده به مدت 20 دقیقه روی موهایتان بماند و پس از آن، از شامپو و نرم کننده مو استفاده کنید. اگر به محلول آب برنج مقداری گلاب هم اضافه کنید، نتیجه بهتری خواهید گرفت.
همچنین، برای نرم و براق کردن موهای خود می‌توانید از محصولات مراقبت از مو به ویژه ماسک مو حاوی روغن سبوس برنج استفاده کنید.
7) شوره موی سر را با آب برنج درمان کنید
شوره سر تهدیدی جدی برای موها به حساب می‌آید. شوره مانند آفتی است که به موهای سر حمله کرده و بارشی از غبار سفید را روی لباس‌ها باقی می‌گذارد. اگر به طور مرتب از آب برنج برای شستشوی موهایتان استفاده کنید؛ باعث برطرف شدن شوره موی سر می‌شود.
8) موخوره را از بین میبرد
موخوره به عنوان یکی از آسیب‌های جدی مو شناخته شده و باعث قطع مو از ساقه خواهد شد. این مشکل به مرور به بخش‌های دیگر مو منتقل شده و همه آنها را درگیر خواهد کرد. موها به پروتئین نیاز دارند تا در مقابل موخوره مقاوم شوند، آب برنج سرشار از پروتئین است و به همین دلیل به کاهش موخوره کمک می‌کند.
علت موخوره می‌تواند مراقبت ناکافی، آلودگی و خشکی مو باشد. آمینو اسیدهای موجود در آب برنج، آسیب‌ها را ترمیم می‌کنند و شما بعد از مدتی، به تدریج شاهد بهبود وضعیت موی خود خواهید بود.
نحوه استفاده از آب برنج برای درمان موخوره موها به صورت زیر است:
- ساقه موهای خود را با آب برنج مرطوب کنید.
- پس از 15 تا 20 دقیقه می‌توانید موهایتان را بشویید.
9) شپش سر را درمان می‌کند
یکی دیگر از مشکلات دردسرساز موها، شپش است. روش‌های درمانی دارویی زیادی برای از بین بردن شپش وجود دارد اما به این نکته توجه داشته باشید درمان شپش سر باید فاقد عوارض، بدون استفاده از مواد شیمیایی سمی و در عین حال استفاده از آن راحت باشد.
بنابراین آب برنج نیز می‌تواند به عنوان یک داروی طبیعی مصرف شود. نشاسته موجود در آب برنج، شپش‌ها و تخم آنها را به سرعت از بین میبرد. آب برنج قبل از گسترش شپش، به از بین رفتن آن کمک خواهد کرد.
روش‌های آماده‌سازی آب برنج برای مو
تهیه آب برنج آنقدرها هم کار سختی نیست؛ در ادامه به دو روش اصلی و ساده برای آماده‌سازی آن در خانه اشاره خواهیم کرد.
1) آب برنج جوشیده
یکی از روش‌های تهیه آب برنج برای رشد مو ، جوشاندن آن است. برای پخت برنج، آب بیشتری استفاده کنید، آب اضافی را که حالا تبدیل به مایعی غلیظ شده با مقداری آب رقیق کرده و به عنوان شوینده صورت یا محلول آبکشی مو استفاده کنید.
روش تهیه آب برنج جوشیده به صورت زیر است:
- مقدار مورد نیاز از برنج مورد نظرتان (برنج سفید، قهوه‌ای، باسماتی یا جاسمین) را در یک قابلمه بریزید.
- چند برابر آبی که برای تهیه کته مصرف می‌کنید را داخل قابلمه بریزید.
- برنج را برای مدتی بجوشانید. می‌توانید آب اضافه‌ای که روی برنج جمع می‌شود را استفاده کنید؛ یا تا زمان پخت برنج صبر کرده و سپس آن را آبکش کنید.
- حالا شما مایعی بسیار غلیظ و کدر دارید که می‌توانید موهای خود را با آن بشوئید.
همانطور که اشاره کردیم آب برنج جوشیده، یک نرم‌کننده عالی است که می‌توانید از آن به صورت زیر استفاده کنید:
- به یک لیوان آب برنج جوشیده، چند قطره اسانس روغن رزماری، اسطوخودوس یا بابونه اضافه کنید.
- موها را با شامپو شسته و سپس آب برنج را روی موهایتان بریزید، سپس اجازه دهید به مدت 5 الی 20 دقیقه روی موهایتان بماند.
- در این فرصت، با نوک انگشتانتان موها و پوست سرتان را به آرامی ماساژ دهید.
- حالا موهایتان را آبکشی کنید. می‌توانید حداقل هفته‌ای یک بار از این روش استفاده کنید تا مشکلات بافتی موهایتان بهبود یابد.
2) آب برنج تخمیر شده
زمانی‌که آب برنج را آماده می‌کنید اگر برای مدت زمانی آن را مصرف نکنید، تخمیر می‌شود. فرآیند تخمیر، آب برنج را به مایعی قوی تبدیل می‌کند که قبل از مصرف باید آن را رقیق کرد.
طبق پژوهشی که در سال 2012 انجام شد، مواد تخمیر شده، حاوی مقادیر بیشتری آنتی‌اکسیدان هستند. همانطور که می‌دانید آنتی‌اکسیدان با آسیب‌های سلولی پوست و مو مبارزه می‌کند، به همین دلیل نیز در اکثر محصولات زیبایی استفاده می‌شود.
طرز تهیه مخمر آب برنج برای مو به صورت زیر است:
- نصف فنجان برنج را در دو فنجان آب خیس کنید و اجازه دهید به مدت 15 الی 30 دقیقه بماند.
- با استفاده از آبکش، آب برنج را جدا کنید.
- آب به دست آمده را در یک شیشه بریزید. مدت نگهداری آب برنج در دمای اتاق 1 الی 2 روز است.
- هر روز آب برنج را چک کنید، زمانی‌که بوی ترشیدگی به مشامتان رسید، آب برنج تخمیر شده و باید از این به بعد آن را در یخچال نگهداری کنید.
- آب برنج تخمیر شده بسیار قوی است و استفاده مستقیم از آن توصیه نمی‌شود؛ بنابراین قبل از مصرف یک یا دو فنجان آب گرم به آن اضافه کنید.
نحوه استفاده از آب برنج تخمیر شده برای موها
از ترکیب آب برنج تخمیر شده و خردل می‌توانید یک ماسک موی مغذی و موثر تهیه کنید. روش آماده‌سازی این ماسک به صورت زیر است:
- مقداری پودر خردل را با آب برنج تخمیر شده مخلوط کنید تا تبدیل به خمیری نرم و یکدست شود.
- مقداری روغن زیتون به خمیر اضافه کرده و به خوبی هم بزنید تا کاملاً مخلوط شود.
- خمیر را تنها روی پوست سرتان بمالید و اجازه ندهید روی موهایتان پخش شود.
- به مدت 20 دقیقه صبر کنید و سپس سرتان را با یک شامپو ملایم بشویید.
مواد طبیعی بسیاری وجود دارند، که روزانه از آنها در آشپزخانه استفاده می‌کنیم، اما از خواص منحصر به فردشان اطلاعی نداریم. هر زمان که برنج را آبکش می‌کنید، در واقع در حال دور ریختن یک مایع پرخاصیت هستید که می‌تواند موهای شما را لطیف، براق، زیبا و شاداب کند.
ما در این مقاله به خواص آب برنج برای مو و نحوه استفاده از آن برای رفع مشکلات مو پرداختیم و امیدواریم با به کارگیری این توصیه‌ها بتوانید موهایی بلند و سلامت داشته باشید.
تجربه شما
شما برای مراقبت از موهایتان، از کدام مواد طبیعی استفاده می‌کنید؟ آیا شما هم از آب برنج برای مو های خود استفاده می‌کنید؟ تجربیات‌تان را در این زمینه، با ما و دیگران به اشتراک بگذارید…
منبع:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12353708
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1468-2494.2010.00605_3.x
https://www.livestrong.com/article/297855-what-vitamins-does-rice-have-inside
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1672630816300713
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3959956
تیم نویسندگان
دکتر مهدیه بهشادفر
