تولید پوست مرده و پوسته پوسته شدن کف پا، نوعی لایه‌برداری طبیعی است که توسط بدن انجام می‌شود. پا قلب دوم انسان است و توجه به سلامت آن، می‌تواند علاوه بر زیبایی، حس آرامش بیشتری در ما ایجاد کند. پوسته کف پا، بیش از هرچیز، ظاهر آن را ناهنجار می‌کند و احساسی ناخوشایند در ما به وجود می‌آورد.
هنگامی که پا دائماً داخل کفش یا جوراب است، به دلیل ایجاد اصطکاک هنگام راه رفتن یا دویدن، دچار کمبود رطوبت شده و در نتیجه باعث به وجود آمدن پوست مرده می‌شود. برای آشنایی با روش‌های درمانی و راهکارهای پیشگیری پوسته پوسته شدن کف پا، در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
پوست مرده در کف پا به شکل خشک، ترک‌خورده، شل یا آویزان ظاهر می‌شود. این مشکل به‌خودی‌خود، دردی به همراه ندارد، مگر اینکه علت به وجود آمدن آن، بیماری پای ورزشکاران (نوعی عفونت قارچی که معمولاً از بین انگشتان پا شروع می‌شود)، اگزما یا سایر عفونت‌ها باشد.
اگر فکر می‌کنید به این بیماری‌ها مبتلا هستید، برای درمان به پزشک مراجعه کنید و اگر پوست مرده در کف پای شما بدون درد و بیماری است، به خاطر زیبایی و راحتی بیشتر، برای از بین بردن آن اقدام کنید.
روش های لایه برداری پوست کف پا
1) ازسنگ پا غفلت نکنید
سنگ پا نوعی سنگ مذاب طبیعی است که به از بین بردن پوست مرده و پینه پا کمک می‌کند.
روش استفاده:
- سنگ پا را در آب گرم قرار دهید؛ همچنین می‌توانید پاها را به مدت 10 دقیقه در آب گرم خیس کنید تا نرم شوند.
- سنگ پا را به‌آرامی و به صورت دورانی یا حرکت به چپ و راست، روی کف پا بکشید تا پوست‌های مرده جدا شوند. بهتر است تنها لایه فوقانی پوست را جدا کنید، زیرا این کار به شکل‌گیری پوست جدید و سالم کمک می‌کند.
- بعد از کشیدن سنگ پا، استفاده از لوسیون یا روغن، به نرم شدن پوست پا کمک می‌کند.
هرگز از سنگ پا در قسمت‌های آسیب‌دیده و زخمی استفاده نکنید.
2) با استفاده از موم پارافین نرمی را در پای خود احساس کنید
بسیاری از سالن‌های آرایشی در زمان انجام پدیکور، از موم پارافین استفاده می‌کنند. موم پارافین، مومی نرم است که در دمای متوسط 51 درجه سانتی‌گراد ذوب می‌شود. موم نباید آن‌قدر گرم باشد که باعث سوختگی یا تحریک پوست شود.
همچنین می‌توانید خودتان دستگاه حمام پارافین (قابل‌حمل) تهیه کرده و این کار را در منزل انجام دهید؛ یا موم پارافین را درون قابلمه ذوب کنید و سپس آن را درون ظرف دیگری بریزید و پایتان را داخل آن قرار دهید. طی انجام این روش، پاهایتان را چندین بار در موم پارافین قرار دهید.
بعد از اینکه چندین لایه موم روی پاها قرار گرفت، آن‌ها را با پلاستیک بپوشانید. بعد از سفت شدن موم، آن را از کف پا جدا کنید. تمامی پوست‌های مرده همراه با موم جدا می‌شوند و درنهایت، به رفع پوسته پوسته شدن کف پا کمک می کند، نرمی را در پای خود احساس خواهید کرد.
در موارد زیر از پارافین تراپی پا استفاده نکنید:
- گردش خون ضعیف به دلیل بیماری‌های قلبی، دیابت، چاقی و مشکلات عروقی
- وجود بثورات پوستی یا زخم باز در پا
- بی‌حسی پا به دلیل مشکلاتی مانند نوروپاتی دیابتی
اگر از موم پارافین در خانه استفاده می‌کنید، بسیار محتاط باشید و درجه حرارت موم را با دماسنج کنترل کنید.
3) اسکراب پا به از بین بردن پوسته کف پا کمک می‌کند
اسکراب‌های مختلف پا را می‌توانید بدون نسخه از داروخانه تهیه کنید. سعی کنید اسکراب‌های حاوی دانه‌های ریز را انتخاب کنید که به پوسته پوسته شدن کف پا کمک می‌کنند.
همچنین می‌توانید اسکراب را در منزل با مخلوط کردن دو قاشق غذاخوری نمک دریا در مقادیر مساوی روغن بچه و آب‌لیمو تهیه کنید.اسکراب را مستقیماً به پای خود بمالید و به‌آرامی با کف دست مالش دهید.
می‌توانید از برس یا اسفنج مخصوص اسکراب پا نیز برای جدا کردن پوست مرده استفاده کنید و سپس پاهایتان را با آب گرم بشویید.
4) از اسکراب بلغور جو دوسر استفاده کنید
با استفاده از بلغور جو دوسر می‌توانید برای از بین بردن پوست‌های مرده پا یک لایه‌بردار خانگی تهیه کنید. برای این منظور به میزان مساوی، بلغور جو دوسر را با گلاب یا شیر مخلوط کنید تا خمیری شکل شوند.
روش استفاده:
- اسکراب را به پاهایتان بمالید و به مدت 20 تا 30 دقیقه صبر کنید.
- برای لایه‌برداری، از یک برس مخصوص پا استفاده کنید.
- پاها را با آب سرد بشویید و اجازه دهید تا خشک شوند.
- در انتها از یک کرم مرطوب‌کننده پا استفاده کنید.
برای نتیجۀ بهتر، این روش درمانی را یک روز در میان انجام دهید.
5) نمک اپسوم به نرم شدن پوست خشک کمک می کند
نمک اپسوم، شکل بلوری سولفات منیزیم است. سولفات منیزیم، ترکیبی معدنی است. می‌توانید پاها را در نمک اپسوم حل‌شده در آب بخیسانید.این کار باعث لایه‌برداری، نرم شدن پوست خشک و درمان ترک پا می‌شود. استفاده از نمک اپسوم به از بین بردن پوست مرده نیز کمک می‌کند.
روش استفاده:
- نمک اپسوم را به میزان یک پیمانه در آب گرم وان حمام یا نصف پیمانه از آن را در ظرف مخصوص شستشوی پا بریزید.
- پاها را به مدت 20 دقیقه، درون وان یا ظرف مخصوص شستشوی پا قرار دهید.
- می‌توانید از سنگ پا یا برس مخصوص برای از بین بردن پوست مرده استفاده کنید.
برای ایجاد اسکراب نمک اپسوم در حمام، یک مشت نمک اپسوم را با یک قاشق غذاخوری روغن زیتون یا روغن حمام مخلوط کنید.
مخلوط را به‌آرامی به کمک یک اسفنج روی پوست مرطوب پا بمالید تا پوست مرده جدا شده و کف پا نرم شود. در انتها پاهایتان را بشویید.
6) سرکه، خشکی پوست و ترک پا را ترمیم می کند
خیساندن پا در سرکه می‌تواند به نرمی و از بین بردن پوست مرده، خشک و ترک‌خورده کمک کند. برای این کار می‌توانید از هر نوع سرکه‌ای استفاده کنید. سرکه سیب یا سرکه سفید معمولاً بهترین گزینه هستند، زیرا در بیشتر آشپزخانه‌ها یافت می‌شوند.
سرکه را با آب سرد مخلوط کنید، زیرا آب گرم باعث خشکی پوست پا می‌شود. 1 پیمانه سرکه را با 2 پیمانه آب سرد مخلوط کرده و پاهایتان را به مدت 5 تا 10 دقیقه، درون آن قرار دهید؛ در ادامه پوست خشک و مرده را با کمک سنگ پا جدا کنید.
برای حفظ رطوبت پا، کرم مرطوب‌کننده، وازلین و روغن نارگیل به آن بزنید و جوراب بپوشید. این روش درمانی را تنها چند بار در هفته انجام دهید، زیرا ممکن است باعث خشک شدن بیشتر پوست شود.
7) از ماسک لایه بردار پا استفاده کنید
ماسک لایه‌بردار پا در عرض یک ساعت و در منزل، به درمان پوسته پوسته شدن کف پا و نرمی پا کمک می‌کند. برای این منظور، جوراب‌های پلاستیکی مخصوص را به مدت یک ساعت روی پای خود بکشید.
این جوراب‌های پلاستیکی حاوی اسید میوه و سایر مرطوب‌کننده‌ها برای جدا شدن پوست مرده پا هستند. برای استفاده، طبق دستورالعمل روی جعبه پیش بروید
- ابتدا پاها را خیس کنید و سپس جوراب پلاستیکی مخصوص را با چسب به پاهایتان بچسبانید.
- یک ساعت صبر کنید.
- سپس جوراب‌ها را درآورید و پاها را به‌آرامی با آب و صابون بشویید.
برای لایه‌برداری پا باید طی 3 تا 7 روز پس از استفاده از این ماسک، هر روز پاهایتان را خیس کنید.اگرچه این روش درمانی، هیچ پشتوانۀ علمی ندارد، اما به عنوان یک روش محبوب شناخته شده است.
8) از موز له شده برای پاکسازی پوست پا استفاده کنید
یک یا دو موز کاملاً رسیده را به کمک چنگال یا گوشت‌کوب له کنید تا خمیری نرم به دست بیاید. خمیر را به کف پا مالیده و بعد از 20 دقیقه آن را بشویید.
پاهایتان را روی یک زیرپایی قرار دهید تا از مالیده شدن موز به زمین و مبلمان جلوگیری کنید. بهتر است یک وان کوچک آب کنار خود داشته باشید تا بلافاصله بعد از تمام شدن کار، پاهایتان را در آن قرار داده و بشویید.
از روش‌های زیر با احتیاط استفاده کنید
خیساندن پا در جوش شیرین
استفاده از جوش شیرین، یک روش درمانی محبوب برای درمان پوسته پوسته شدن کف پا در خانه است؛ برخی متخصصان پوست معتقدند که جوش شیرین ممکن است تعادل pH پوست را به هم بزند و باعث تحریک، قرمزی و خشکی بیشتر پوست شود.
اگر حساسیت پوستی یا آلرژی دارید، به هیچ عنوان از جوش شیرین استفاده نکنید. همیشه قبل از به‌کارگیری یک روش درمانی جدید با پزشک خود مشورت کنید.
اگر تصمیم دارید از جوش شیرین استفاده کنید، 2 تا 3 قاشق سوپ‌خوری جوش شیرین را درون وان آب گرم بریزید و به مدت 10 تا 20 دقیقه، پای خود را درون آن قرار دهید؛ در ادامه پوست مرده را با کمک سنگ پا یا برس مخصوص پا جدا کنید و درنهایت، مقدار زیادی مرطوب‌کننده به پای خود بمالید.
اگر پاهایتان هنگام استفاده از جوش شیرین دچار قرمزی یا سوزش شدند، بلافاصله آن‌ها را از وان خارج کنید.
خیساندن پا در آب‌لیمو
خاصیت اسیدی لیمو باعث از بین رفتن سلول‌های مرده پوست پا می‌شود. بااین‌حال، لیمو نیز همانند جوش شیرین ممکن است تعادل pH پوست را به هم بزند و منجر به خشکی بیشتر پوست شود.
روش استفاده:
- ظرف مخصوص شستشوی پا را با آب گرم پر کنید.
- آب یک لیمو را گرفته و داخل ظرف بریزید. می‌توانید تکه‌های پوست لیمو را نیز در آب بریزید.
- پاهایتان را تا 15 دقیقه درون ظرف قرار دهید.
- سلول‌های مرده را به کمک برس مخصوص پا جدا کنید.
- پاها را کاملاً بشویید و خشک کنید؛ در صورت تمایل، می‌توانید از مرطوب‌کننده یا روغن نارگیل استفاده کنید.
در موارد زیر از لیمو استفاده نکنید:
- وجود هرگونه بریدگی یا زخم باز روی پا
- داشتن پوست حساس
- بروز قرمزی یا سوزش هنگام استفاده از لیمو
از تیغ مخصوص کف پا برای لایه برداری پینه پا استفاده کنید
استفاده از تیغ مخصوص کف پا برای از بین بردن پینه یا پوسته کف پا، باید تنها از سوی فرد متخصص این کار صورت گیرد. هیچ‌گاه این کار را در خانه انجام ندهید، زیرا ممکن است باعث آسیب‌دیدگی پا و بروز مشکلات دیگری مانند عفونت شود.
پیشگیری از پوسته پوسته شدن کف پا
بر اساس این مقاله بهترین راه برای جلوگیری از ایجاد پوست مرده این است که مرتب، پوست پای خود را مرطوب کنید. از مصرف لوسیون‌های حاوی الکل که باعث خشک شدن بیشتر پاها می‌شود، خودداری کنید. می‌توانید از روغن بچه و وازلین و کرم ترک پا استفاده کنید.
چند بار در هفته، پاهایتان را خیس کرده و با استفاده از سنگ پا یا برس مخصوص، پوست آن را به‌آرامی لایه‌برداری کنید.هنگام حمام کردن از آب داغ استفاده نکنید، زیرا باعث خشکی بیشتر پوست می‌شود.
تجربه شما
شما برای رفع ترک و پوسته پوسته شدن کف پا ، از چه روش‌هایی استفاده کرده‌اید؟ تجربیات خود را با ما و دیگران در میان بگذارید.
منابع:
aad.org/public/skin-hair-nails/skin-care/exfoliation
aad.org/public/skin-hair-nails/skin-care/corns-and-calluses
ipfh.org/foot-conditions/foot-conditions-a-z/cracked-heels/prevention-and-treatment-of-cracked-heels
تیم نویسندگان
دکتر مهدیه بهشادفر
