اگر پوست صورتتان در برخی نقاط خشک و در دیگر نقاط، چرب است، نوع پوست شما مختلط است. برقراری تعادل (یکدست شدن) در پوستی که دارای قسمت‌هایی از هر دو نوع چرب و خشک است، کار دشواری است. اما راه حل این مشکل آسان‌تر از چیزی است که فکرش را می‌کنید. اگر برای برقراری این توازن از محصولات مناسب پوست مختلط استفاده کنید، نتایج این کار، بسیار رضایت‌بخش خواهد بود.
اگر پوستتان از نوع مختلط است در این مقاله با ما همراه باشید؛ چرا که در ادامه قصد داریم به معرفی و بررسی علل، راه‌های تشخیص و به ویژه روش‌های مراقبت از پوست مختلط بپردازیم.
پوست مختلط چیست ؟
پوست مختلط یا ترکیبی؛ به بیان ساده‌تر، به پوستی گفته می‌شود که در برخی بخش‌های صورت، چرب و در برخی بخش‌های دیگر آن، خشک است. به طور معمول پوست صورت این افراد، ترکیبی از بخش‌های چرب و خشک است. به ویژه در ناحیه تی (پیشانی، بینی و چانه)، کمی چرب یا بسیار چرب‌تر از دیگر بخش‌های صورت است.
اگر در بخش‌هایی از صورتتان پوستی چرب دارید (مانند اطراف بینی و مرکز پیشانی) و تنها در برخی بخش‌های دیگر (مانند گونه‌ها، فک و نزدیکی خط رویش موی سر) پوستی خشک دارید، برای بهبود این دو مشکل راه حل یکسانی وجود دارد.
عوامل بروز پوست مختلط چیست؟
عوامل متعددی می‌تواند باعث بروز پوست مختلط شود، اما در بیشتر موارد، زمینه و دلیل ارثی دارد. با این‌حال اما، محصولات مراقبت از پوستی که از آنها استفاده می‌کنید، قطعاً در بدتر شدن پوستتان و حتی ایجاد مشکلات بیشتر نیز تأثیرگذار است.
در ادامه عواملی را که به‌طور ناخواسته در بدتر شدن شرایط پوست مختلط تاثیرگذار هستند، بررسی می‌کنیم.
استفاده از محصولات پوستی حاوی ترکیبات ناملایم، تحریک کننده و یا نامناسب، باعث خشک‌تر شدن پوست در بخش‌های خشک و ترشح بیشتر چربی در بخش‌های چرب پوست خواهد شد.
در واقع استفاده از محصولاتی که مناسب نوع پوست شما نیستند، باعث بروز اختلال در پوست و ایجاد پوست مختلط می‌شوند. همچنین ممکن است اگر از محصولات متناسب با نوع پوستتان استفاده کنید، همچنان پوست شما کمی چرب باشد، اما حداقل برخی بخش‌های خشک و خشن پوستتان و دیگر بخش‌های آن، بیش از حد چرب نخواهد شد.
زمانی که از محصولات مناسب پوستی استفاده کنید، بلافاصله روند بهبود پوست شما آغاز می‌شود؛ بخش‌های خشک آن نرم و هموار شده و بخش‌های چرب پوست نیز، چربی کمتری تولید می‌کنند و کمتر دچار التهابات و جوش می‌شوند. از طرفی دیگر، اندازه منافذ باز پوست به حداقل می‌رسد.
چگونه پوست مختلط را تشخیص دهیم؟
مشاهده و وجود علائم زیر روی پوست صورت، به شما در تشخیص پوست مختلط کمک می‌کنند:
- سی دقیقه پس از شستشوی صورت ، مقداری از پوست صورت، چرب و بقیه قسمت‌های آن معمولی باقی می‌ماند.
- منافذ بزرگ و واضحی روی بینی وجود دارد.
- هنگام استفاده از مرطوب کننده های مخصوص پوست چرب که چربی پوست را کاهش می‌دهند، در “ناحیه تی” احساس خوبی دارید، اما روی “گونه‌ها” احساس خشکی می‌کنید. همچنین زمانی که از مرطوب کننده های مخصوص پوست خشک استفاده می‌کنید، پوست گونه‌ها طبیعی است، اما در “ناحیه تی” چربی زیادی جمع شده و احساس سنگینی می‌کنید.
- درگیر خشکی، پوسته ریزی و شوره سر هستید. البته لزوماً این بدان معنا نیست که تمام افرادی که پوست مختلط دارند، دچار شوره سر می‌شوند.
- وضعیت و حالت “ناحیه تی” با تغییر آب و هوا، متقابلاً تغییر می‌کند. برای مثال در آب و هوای گرم و مرطوب، ناحیه تی سریع‌تر چرب و براق می‌شود. اما در هوای سرد، برعکس دیرتر چرب و براق می‌شود.
- برخی قسمت‌های پوست به شکل پراکنده خشک و پوسته پوسته شده و همزمان بقیه نواحی پوست دچار آکنه می‌شود.
مراقبت از پوست مختلط گاهی دشوار به نظر می‌رسد. یکی از سخت‌ترین مراحل مراقبت از این نوع پوست، انتخاب محصولات مراقبت از پوست مختلط است. همانطور که پیش‌تر هم گفته شد: اگر از محصولات مراقبتی متناسب با نوع پوستتان استفاده نکنید، ممکن است مشکلات پوستی شما بدتر شود.
استفاده از محصولات نامناسب، بخش‌های خشک پوست را خشک‌تر و قسمت‌های چرب آن را به شدت چرب‌تر می‌کند. از طرف دیگر، استفاده از این محصولات، مشکلات پوستی مربوط به این دو عارضه (برای مثال بروز جوش و همچنین خشکی و ترک پوست) را نیز تشدید می‌کند. به همین خاطر، ابتدا باید محصولات مراقبتی که با نوع پوست شما سازگار و برای آن مناسب است را بیابید.
چگونه از پوست مختلط مراقبت کنیم؟
حال که با روش تشخیص پوست مختلط آشنا شدید، می‌توانید روش معمول و مناسب مراقبت از پوستتان (با توجه به نیاز آن) را انتخاب کنید. برای برخورداری از پوستی سالم و شاداب، از توصیه های زیر پیروی کنید:
1) از شوینده‌های ملایم استفاده کنید
در طول روز؛ سطح پوست از گرد و غبار، چربی اضافه و ناخالصی‌ها پوشیده می‌شود. برای از بین بردن این ناخالصی‌ها، دو بار در روز (یک بار صبح و یک بار شب) صورتتان را با شوینده‌های ملایم بشویید.
از شوینده‌هایی استفاده کنید که براق‌شدگی “ناحیه تی” را بدون به‌وجود آمدن خشکی در ناحیه گونه‌ها، برطرف کند. اگر پوستتان مختلط است، بهترین محصول برای پاک کردن و شستشوی صورت، “میسلار واتر” است.
2) از تونر آبرسان، نرم‌کننده و غیر محرک استفاده کنید
از تونری استفاده کنید که حاوی ترکیباتی همچون آنتی اکسیدان‌ها و مواد موثره‌ای است که به ترمیم و جوانسازی پوست صورت کمک می‌کند. به عبارتی، تونری که به خوبی فرموله شده باشد، بطور همزمان در تغذیه پوست خشک و کاهش میزان چربی آن موثر است.
از طرفی تونر مناسب، از تشدید خشکی و چربی پوست نیز جلوگیری می‌کند. هرگز تونر مناسب را از روتین مراقبت از پوستتان حذف نکنید.
3) لایه برداری کنید
در طول هفته، پوست صورتتان را یک یا دو بار لایه‌برداری کنید، تا سلول‌های مرده و پوسته‌ها از سطح پوستتان پاک شود. اگر لایه‌هایی از سلول‌های مرده روی هم انباشته شوند، پوست صورت تیره و کدر می‌شود.
بنابراین لایه برداری پوست مختلط، برای جلوگیری از تیره و کدر شدن صورت بسیار مهم است. با این حال توجه داشته باشید که نباید بیش از حد معمول لایه برداری کنید.
لازم به ذکر است، پوست افراد با یکدیگر متفاوت است و به همین خاطر، برای فهمیدن میزان دقیق و مناسب لایه برداری، باید چند باری از روش آزمون و خطا استفاده کنید. اگر پوست مختلطی دارید از اسکرابی استفاده کنید که برای انواع پوست مناسب است؛ در هر حال شما با دو نوع پوست مختلف سر و کار دارید.
4) از مرطوب کننده استفاده کنید
اگر فکر می‌کنید به خاطر داشتن پوست مختلط، نیازی به مرطوب کننده ندارید، بهتر است در این مورد تجدید نظر کنید. همه افراد، با هر نوع پوستی (از جمله افراد با پوست مختلط) به مرطوب کننده صورت نیاز دارند.
در نتیجه استفاده از کرم مرطوب کننده را از روتین مراقبت از پوست مختلط، حذف نکنید. بهترین مرطوب کننده پوست مختلط ، مرطوب کننده‌های فاقد چربی هستند، چرا که استفاده از این نوع مرطوب کننده (به ویژه در ناحیه تی) باعث افزایش چربی و براق شدن پوست نخواهد شد.
5) پوستتان را مدام لمس نکنید
گفتن جمله ” مدام به پوست صورتتان دست نزنید” ساده‌تر از عمل کردن به آن است. اما اگر پوستتان از نوع مختلط است، این موضوع بسیار اهمیت دارد “ به صورتتان دست نزنید!” دست‌ها؛ حامل مقدار زیادی گرد و غبار و آلودگی نامرئی هستند.
طبیعتاً هیچکس مایل نیست این گرد و غبار و آلودگی را به صورتش منتقل کند! چرا که در نهایت این آلودگی‌‌ها، منافذ پوست را مسدود کرده و نیز باعث ایجاد جوش می‌شوند. به همین دلیل همیشه باید پیش از کرم زدن به صورت، دست‌ها را به خوبی شست و نیز قلم‌موهای آرایشی را نیز به طور مرتب شست‌وشو کرد؛ به خصوص اگر در حال درمان جوش صورت هستید، رعایت این مسائل اولویت بیشتری پیدا می‌کند.
6) چربی اضافه پوستتان را پاک کنید
اگر پوست صورتتان در طول روز چربی زیادی تولید می‌کند و براق است، از کاغذهای جذب کننده‌ی چربی پوست (Blotting Papers) استفاده کنید.
این کاغذها در بسته بندی‌های کوچک ارائه می‌شوند، به راحتی در کیف جای می‌گیرند و می‌توانند در طول روز، چربی اضافه را به سرعت از سطح پوست پاک کنند. نگران آرایشتان نباشید! این کاغذها بدون خراب کردن آرایش، به طور موقت چربی اضافه پوست را به خودشان جذب می‌کنند.
7) از ضد آفتاب طیف گسترده استفاده کنید
ضد آفتاب طیف گسترده، تنها مختص پوست مختلط نیست. تمامی افراد، با هر نوع پوستی باید از آن استفاده کنند. یکی از مهم‌ترین نکات برای مراقبت از پوست صورت، استفاده روزانه از کرم ضد آفتاب طیف گسترده (با SPF 30 یا بالاتر) به مقدار کافی است.
استفاده از ضد آفتاب یکی از مهم‌ترین مراحل روتین پوستی است؛ چرا که در طول روز، زمان زیادی را در معرض پرتوهای نور خورشید قرار دارید و اگر در این شرایط از ضد آفتابی با SPF مناسب استفاده نکرده باشید، آسیب‌های بسیاری به پوستتان وارد می‌شود.
این آسیب‌ها شامل علائم پیری پوست، ایجاد خطوط، چین و چروک و همچنین لک‌های تیره روی پوست صورت می‌شود.
قطعاً هیچکس از بروز چنین علائمی خوشحال نخواهد شد! به یاد داشته باشید برای مراقبت از پوستتان در برابر آفتاب، مقدار زمان کمتری در معرض نور آفتاب قرار بگیرید. زمانی‌که در فضای باز هستید تا حد امکان در سایه حرکت کنید یا بایستید و تا حد امکان بخش‌هایی از بدن‌تان که در معرض نور آفتاب قرار دارد را بپوشانید.
8|) برای درمان پوستتان، از ماسک صورت استفاده کنید
استفاده از ماسک صورت مناسب برای پوست، یکی از بهترین روش‌های مراقبت از پوست مختلط است؛ برای این کار می‌توانید از “مولتی ماسک” استفاده کنید.
مولتی ماسک یعنی از چند ماسک به صورت همزمان در بخش‌های مختلف صورت، با توجه به نیاز و مشکلی که در هر بخش وجود دارد، استفاده کنید. استفاده از این روش (multi masking) برای افرادی که دارای پوست مختلط هستند، بسیار مناسب بوده و پیشنهاد می‌شود.
البته توجه داشته باشید که همیشه باید ماسک صورت را روی پوست کاملا تمیز استفاده کنید، برای این کار ابتدا صورتتان را با یک پاک کننده صورت ملایم بشویید و به آرامی خشک کنید سپس از ماسک صورت استفاده کنید.
9) مراقبت از پوست اطراف چشم‌ها را فراموش نکنید
پوست زیر چشم یکی از بخش‌های صورت است که معمولاً به خاطر کمبود خواب، شکل و ظاهری ناخوشایند می‌گیرد. به منظور جلوگیری از ایجاد حلقه تیره اطراف چشم و یا پف زیر چشم، صبح و شب از کرم دور چشم استفاده کنید. هنگام استفاده از کرم ضد آفتاب نیز نواحی اطراف چشم را فراموش نکنید.
نوبت شما
شما چه روش‌های دیگری را برای مراقبت از پوست مختلط پیشنهاد می‌کنید؟ تجربیاتتان را در این‌باره، با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.
منابع:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12236886
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18555952
https://www.webmd.com/beauty/whats-your-skin-type
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5172479
تیم نویسندگان
دکتر زهرا کلاهدوز
