تاول آفتاب سوختگی: از پیشگیری تا درمان
آفتاب سوختگی نوعی آسیب پوستی است که در اثر گرما و امواج فرابنفش ایجاد میشود. سوختگی درجه یک، لایه سطحی پوست را تحت تأثیر قرار داده و قرمزی و حساسیت خفیف پوستی ایجاد میکند. حتی ممکن است در عرض 24 تا 48 ساعت پس از آسیب، باعث پوستهریزی جزئی شود. تاول آفتاب سوختگی میتواند بسیار دردناک باشد و بهبود آن حدود یک هفته طول بکشد. این نوع سوختگی، همچنین خطر ابتلا به سرطان پوست و ملانوما را افزایش میدهد.
در ادامه، چگونگی شکلگیری این تاولها، نحوه مراقبت از آنها و اقدامات لازم در برابر آفتاب برای پیشگیری از این تاول ها را با هم بررسی میکنیم. با ما همراه باشید.
تاول آفتاب سوختگی چیست؟
آفتاب سوختگی شدید که به عنوان سوختگی درجه دو شناخته میشود، باعث آسیب در لایههای عمیقتر پوست میشود. این نوع سوختگی باعث ایجاد تاول روی پوست شده و بهبود آن زمانبر خواهد بود.
تاولها معمولاً چند ساعت پس از آفتاب سوختگی ظاهر میشوند، اما گاهی اوقات ممکن است تا 24 ساعت بعد خود را نشان دهند.
پس از بهبود تاولها، جای زخم تاول که به شکل لکهای تیره یا روشن در سطح پوست ظاهر میشوند، میتوانند به مدت 6 تا 12 ماه همچنان قابل مشاهده باشند.
علائم تاول آفتاب سوختگی را بشناسید
تاولهای آفتاب سوختگی بهصورت برجستگیهای ریز روی پوست ایجاد میشوند. این برجستگیها از نظر ظاهری معمولاً سفید یا شفاف و مملو از مایع هستند؛ این مایع میتواند لنف، سرم، پلاسما، خون یا چرک باشد.
بیشتر افرادی که دچار آفتاب سوختگی میشوند، تاولها را بسیار دردناک میدانند، خصوصاً در صورت لمس تاول ناشی از آفتاب سوختگی و یا برخورد آن با لباس این شرایط تشدید میشود. همچنین ممکن است محل تاول، احساس خارش زیادی ایجاد کند. با این حال، با آغاز فرآیند بهبود تاولها، عوارض ناشی از آن مانند درد و خارش نیز کاهش مییابد.
عوارض احتمالی آفتاب سوختگی را بررسی کنید
تاول آفتاب سوختگی معمولاً زمانی اتفاق میافتد که فرد به شدت آفتاب سوخته شود. به همین دلیل، عوارض دیگر ناشی از آفتاب سوختگی شدید نیز ممکن است در فرد دیده شود. این عوارض عبارتند از:
- تهوع و استفراغ
- کمبود آب بدن
- تب و لرز
- گیجی
در صورت مشاهده این علائم پس از قرار گرفتن در معرض نور خورشید، بدون توجه به بروز و یا عدم بروز تاول پوستی، به پزشک مراجعه کنید.
تاول های آفتاب سوختگی به تنهایی عوارض کمی دارند. اگرچه در صورت برداشتن یا ترکاندن ممکن است باعث ایجاد عفونت شوند. در صورت بروز عفونت، ممکن است نیاز به دارودرمانی باشد و احتمال ایجاد اسکار و جای زخم نیز بیشتر خواهد بود.
از آنجایی که تاول آفتاب سوختگی معمولاً در افراد دچار آفتاب سوختگی شدید ایجاد میشود، متأسفانه خطر ابتلا به سرطان پوستی نیز در این افراد بیشتر است.
برای تشخیص نوع تاول های پوستی به پزشک مراجعه کنید
بسیاری از افراد مبتلا به تاول آفتاب سوختگی، با گذر زمان متوجه میشوند که این تاولها به طور طبیعی بهبود مییابند و پس از حدود یک هفته خودبهخود از بین میروند.
با این حال، اگر مطمئن نیستید که تودههای پوستتان، از نوع تاول آفتاب سوختگی است یا نه، باید به پزشک یا متخصص پوست مراجعه کنید تا پس از معاینه و بررسی ظاهر تودهها، اختلال پوستی به وجودآمده را تشخیص دهد. پزشک یا متخصص پوست میتواند گزینهها و مشاورههای درمانی احتمالی را به شما ارائه دهد.
پزشک از شما سؤالاتی از قبیل مدتزمان مواجهه با آفتاب و استفاده یا عدم استفاده از لباس و محصولات محافظ در برابر آفتاب میپرسد و بعد از آن میتواند به کمک این اطلاعات، در مورد بهترین گزینه درمان آفتاب سوختگی به شما مشاوره دهد.
علائم مسمومیت با نور خورشید را بشناسید
مسمومیت با نور خورشید با آفتاب سوختگی در تعریف عام متفاوت است؛ در واقع “مسمومیت با نور خورشید” به معنای موارد خیلی شدید آفتاب سوختگی و یا واکنش آلرژیک پوست بدن به اشعه فرابنفش خورشید است.
افرادی که نسبت به نور خورشید حساسیت دارند، سیستم ایمنیشان در اثر قرار گرفتن پوست در معرض نور خورشید، واکنش شدید نشان میدهد.
یک آفتاب سوختگی شدید، نتیجه سپری کردن مدت زمان طولانی زیر نور خورشید است، اما فقط چند دقیقه زمان کافیست تا واکنش آلرژیک با نور خورشید بروز کند.
اگر مبتلا به تاول آفتاب سوختگی هستید، در صورت مشاهده علائم زیر باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید؛ زیرا این علائم میتوانند نشاندهنده مسمومیت با نور خورشید باشند:
- تورم و قرمزی خیلی شدید پوست
- تاول
- کهیر یا راش پوستی
- تبولرز
- تهوع
- دهیدراتاسیون و کمآبی بدن
- سردرد
- درد و گزگز
- مشکل در بینایی
درمان و مراقبتهای خانگی را بررسی کنید
زمانی که آفتاب سوختگی باعث ایجاد تاول میشود، ممکن است به مداخلات درمانی جدیتری نیاز باشد. پزشک ممکن است برای درمان تاول آفتاب سوختگی، کرم سوختگی ویژهای برای تسکین پوست و کمک به روند بهبود تجویز کرده و یا از یک پانسمان برای محافظت از ناحیه آسیبدیده استفاده کند.
درصورتیکه فرد علائم مسمومیت با نور خورشید را نشان دهد، بهتر است برای مدتی در بیمارستان بستری شود تا پزشکان بتوانند علائم وی را از نزدیک کنترل کنند.
درمان موارد خفیفتر آفتاب سوختگی در خانه امکانپذیر است. به محض بروز تاول بعد از آفتاب سوختگی، ماندن در خانه و خودداری از تماس مستقیم با نور خوشید بسیار مهم است.
سایر گزینههای مراقبت در منزل عبارتند از:
- تاولها را نترکانید.
- خنک کردن پوست به کمک حمام یا دوش آب سرد و همچنین استفاده از اسفنج یا پارچه پشمی مرطوب و خنک؛ این کار میتواند به تسکین پوست و کاهش درد و خارش کمک کند.
- استفاده از لوسیونهایی که برای تسکین آفتاب سوختگی فرموله شدهاند، خصوصاً لوسیون حاوی آلوئه ورا که میتواند برای تسکین پوست و مرطوب نگهداشتن آن مفید باشد.
- نوشیدن مایعات فراوان مانند آب، که بدن را خنک کرده و از کمبود آب بدن جلوگیری میکند.
- مصرف داروهای مسکن بدوننسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن برای تسکین درد.
- در یک اتاق سایهدار و خنک و دور از نور مستقیم خورشید استراحت کنید.
- پوشاندن تمام نواحی آسیبدیده و اطمینان از اینکه به هیچ عنوان در معرض آفتاب قرار ندارند؛ تا زمانی که پوست کاملاً بهبود یابد.
- لایه پوستی (فلپ) که تاول را پوشانده است جدا نکنید؛ مگر اینکه تاول بترکد، آلوده شود و یا عفونت کند. فلپ از پوست زیر تاول که در حال بهبودی است، محافظت میکند.
- اگر تاول ترکید، آن را بهآرامی با صابون ملایم و آب تمیز کرده و بپوشانید. قبل از باندپیچی کردن تاول، یک لایه نازک وازلین روی باند بمالید. این کار از چسبیدن باند به تاول جلوگیری میکند.
چند نکته درباره پیشگیری و مراقبت از تاول های آفتاب سوختگی
سادهترین راه برای جلوگیری از بروز تاول در اثر آفتاب سوختگی، دور ماندن از تابش مستقیم نور خورشید است. اگرچه این پیشنهاد همیشه عملی یا ممکن نیست.
رایجترین راههای جلوگیری از تاول آفتاب سوختگی عبارتند از:
- اجتناب از بیرون رفتن در مواقعی از روز که پرتوهای خورشید در شدیدترین حالت خود قرار دارند.
- محافظت از پوست در برابر آفتاب حتی در روزهای ابری به جلوگیری از آفتاب سوختگی کمک میکند.
- از کرم ضد آفتاب با SPF 30 یا بالاتر استفاده کنید. در صورت قرار گرفتن در معرض آفتاب هر 2 ساعت یک بار از آن استفاده کنید.
- حتما ضد آفتابی تهیه کنید که طیف گسترده باشد؛ یعنی از پوست در برابر هر دو نوع اشعه UVA و UVB محافظت کند. PA شاخص ارزیابی محافظت در برابر اشعه UVA است که به صورت +PA روی محصولات نشان داده میشود. دقت داشته باشید که ضد آفتاب شما حداقل +++PA باشد.
- استفاده از لباسهای پوشیدهتر مانند پیراهن آستینبلند و عینک آفتابی و کلاههای لبهبلند باعث محافظت بیشتر میشود.
- در زمان استفاده از کرم ضد آفتاب از پوششدهی کل بدن (تمام نقاطی که در تماس مستقیم با نور خورشید قرار دارد) توسط کرم اطمینان حاصل کنید.
- پس از خیس شدن پوست در اثر تعریق زیاد یا شنا، مجدداً ضد آفتاب خود را تمدید کنید؛ حتی اگر برچسب عبارت ضد آب بودن روی محصول وجود داشته باشد.
باید از میزان حساسیت پوست خود به خورشید آگاه باشید
این حساسیت از فردی به فرد دیگر متفاوت است، اما به طور معمول افرادی که پوست روشن دارند، بیشتر مستعد آفتاب سوختگی و تاول زدن در اثر نور خورشید هستند.
برخی از داروها میتوانند حساسیت پوست به آفتاب و درنتیجه احتمال سوختن آن را افزایش دهند. حتماً قبل از قرار گرفتن در معرض آفتاب برای مدت طولانی، برچسب داروی مصرفی خود را بهطور دقیق بخوانید و در صورت عدم اطمینان از پزشک مشاوره بگیرید.
تاول های آفتاب سوختگی حتی ممکن است در هوای خنک و ابری نیز به وجود بیایند. همچنین نور منعکسشده از دانههای برف نیز میتواند خطر آفتابسوختگی را افزایش دهد.
عوارض تاول آفتاب سوختگی
تاول سوختگی و سایر عوارض ناشی از آفتاب، به مشکلات کوتاهمدت محدود نمیشوند. خطرات ناشی از پرتو فرابنفش خورشید میتواند منجر به بروز عوارض طولانیمدت و جدیتری شود که بسیاری از آنها تا چند دهه بعد نیز قابلتشخیص نیستند.
عوارض طولانیمدت میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- لکهای پیشسرطانی معروف به کراتوز خورشیدی (actinic keratosis) که روی پوست ظاهر میشوند و معمولاً به مرور زمان از نظر ظاهری تیره، خشن و پوستهپوسته میشوند.
- پوستی که بهطور مداوم در معرض نور آفتاب قرار دارد، دچار پیری زودرس شده و میتواند با لکهای تیره ( تیرگی آفتاب سوختگی ) نیز همراه باشد.
- سرطان پوست عارضه دیگر آفتابسوختگی است. افرادی که به آفتاب سوختگی شدید با علائمی نظیر تاولهای پوستی دچار میشوند، بیشتر در معرض انواع سرطان پوست قرار دارند.
با این حال، برای بهبود تاول آفتاب سوختگی ، گزینههای درمان آفتاب سوختگی خانگی متعددی موجود است. تا زمانی که تاول های آفتاب سوختگی بهبود نیافتهاند، نباید کنده، ترکانده و یا آلوده شوند. این تاولها باید بدون هرگونه دستکاری و با گذر زمان بهبودیافته و کمرنگ شوند.
نوبت شما
شما برای برطرف کردن و درمان تاول آفتاب سوختگی از چه روشهایی استفاده میکنید؟
منابع
https://www.medicalnewstoday.com/articles/319666
Photosensitivity
https://www.nhs.uk/conditions/melanoma-skin-cancer/causes
https://www.aad.org/public/everyday-care/injured-skin/burns/treat-sunburn