ناگفته های شهرام شاه حسینی از سریال پرستاران
شهرام شاه حسینی کارگردان سریال پرستاران
شهرام شاه حسینی سینما را با دستیار کارگردانی فیلمسازانی چون رسول ملاقلی پور ، سیامک شایقی و بهرام بیضایی آغاز کرد.
موفقیت سریال های «هشت و نیم دقیقه» و «همه چیز آنجاست» در جذب مخاطب، شهرام شاه حسینی را در زمره کارگردان هایی قرار داده که مخاطبان و منتقدان به تماشای آثارش کنجکاو باشند. او بعد از دستیاری کارگردانان بزرگی چون بهرام بیضایی و رسول ملاقلی پور و همکاری در سریال هایی مانند «زیر آسمان شهر»، «بدون شرح» و «باغچه مینو»، کارگردانی را تجربه کرده و «تاوان» اولین سریال مستقل او در مقام کارگردان است.
شهرام شاه حسینی کارگردان هشت و نیم دقیقه
این روزها سریال «پرستاران» به کارگردانی او از تلویزیون به نمایش درمی آید؛ در حالی که چند قسمت اول سریال را علیرضا افخمی و محمودرضا تخشید کارگردانی کرده اند و ساختار این سریال هم شباهتی به آثار شاه حسینی ندارد. به این بهانه درباره «پرستاران» با شاه حسینی گفت وگویی داشته ایم که در ادامه می خوانید:
کارگردانی سریالی که قسمت های اولیه آن توسط کارگردان دیگری ساخته شده، باید کار سختی باشد. همین طور است؟
برای من ابتدا کمی سخت بود چون باید مراقب می بودم که تفاوت ها از دل کار بیرون نزند و دیده نشود؛ به هر حال آقای افخمی سبک و سیاق خودش را دارد اما این برایم به چالشی جذاب بدل شد چون می دانستم رسیدن به یک نقطه مشترک نه کار پیچیده ای است و نه سخت و نشدنی. ضمن این که آقای افخمی را بسیار قبول دارم و می دانم کارش را بلد است؛ بنابراین مشکلی با این مساله پیدا نکردم.
سریال «پرستاران» اپیزودیک است. این در جذب مخاطب مانع ایجاد نکرده است؟
نه اصلا. سریال پرستاران هر دو قسمت، سه قسمت و در مواردی هر چهار قسمت یک داستان را روایت می کند اما بین این قسمت ها لینک های خیلی قوی وجود دارد و شخصیت های اصلی در تمام اپیزودها حضور دارند، به همین دلیل قصه از دست تماشاگران رها نمی شود. به علاوه این که اپیزودها به طور مجزا قابل دیدن هستند و اگر بیننده آنها را نبیند می تواند قسمت های بعدی را تماشا کند و بداند که چیزی را از دست نداده است.
فکر می کنید چه دلیلی باعث شده سریال هایی که تا امروز کارگردانی کرده اید پرمخاطب شوند؟
احتمالا گرمی شخصیت ها، حس و حال بازیگران، قصه ای که نقش ها از دل آن بیرون می آیند و شخصیت هایی که تلاش می کنند از بحران ها و موقعیت های پیچیده عبور کنند. شخصیت های آثاری که کارگردانی کرده ام همه در حال تجربه یک موقعیت دشوار و پیچیده هستند و این موقعیت ها را با بازی های گرم و دل نشین نمایش می دهند.
ولی در سریال «پرستاران» قصه از جنس کارهای قبلی شما نیست.
بله اما به علیرضا افخمی بسیار زیاد اعتقاد دارم و به این دلیل چنین کاری را قبول کردم. آقای افخمی کارش را خیلی خوب بلد است. می شود با او حرف زد، بحث کرد و به نتیجه رسید. در سریال «هشت و نیم دقیقه» بیشتر بازیگران دیده اند و شاهدند که من 80 درصد فیلمنامه را بازنویسی می کردم. اعتقاد من به علیرضا افخمی در حدی است که اگر فیلمنامه را ورق ورق به دستم بدهد باز هم کارگردانی می کنم و خیالم راحت است. اصلا دوست ندارم در کار نویسنده ها دست ببرم اما در سریال هشت و نیم دقیقه دایره شخصیت پردازی ها و اتفاقات بسیار محدود بود و باید خودم ورود می کردم که بتوانم سریال را نجات بدهم. دست بردن در نوشته دیگران کار قشنگی نیست اما گاهی به این اطمینان می رسم که باید برای نجات سکانس ها این کار را بکنم؛ مثلا دیالوگ ها معمولی و گذرا نوشته شده بود و نویسنده متوجه التهاب ماجرا، شرایط شخصیت ها و موقعیت ها و گرفتاری های آنها نبود.
بازیگران سریال پرستاران
فکر می کنید در نهایت مخاطب این سریال را دوست خواهد داشت و پرستاران هم پرمخاطب خواهد شد؟
یک چیز را نباید از یاد برد و آن این است که تا پخش هر اثری چه فیلم و چه سریال کامل نشود و بیننده به طور کامل با اثر مواجه نشود، کارگردان هم با اثرش مواجه نخواهد شد و نخواهد فهمید چه کرده است.
حتی بعد از ساختن چندین و چند فیلم و سریال باز هم نمی توانید واکنش مخاطبان را پیش بینی کنید؟
نه اصلا قابل پیش بینی نیست. ارتباط مخاطب با یک اثر اصلا تابع فرمولی خاص نیست. شاید چیزهایی باشد که بتوان براساس آن حدس زد اما همه اینها کلیات است و برای یک حدس درست باید معیارهایی ریز و جزئی تر داشت. مگر ندیده اید که گاهی سریال های آدم های نامدار با شکست مواجه می شوند؛ گاهی ممکن است ما فیلمسازها فکر کنیم فرمول را پیدا کرده ایم در حالی که اصلا نمی شود پیش بینی کرد.
پس بر چه مبنایی کار می کنید؟
توانایی های خودمان را ارائه می کنیم و البته به این توانایی ها اعتقاد داریم اما تا با اثر و ارتباط مخاطب با آن مواجه نشویم، نمی دانیم نتیجه چه خواهد شد.
کارگردانی به صبر و شکیبایی زیادی نیاز دارد اما به نظر نمی رسد خیلی صبور باشید؛ احتمالا گاهی از ایده آل های خودتان می گذرید؟
نه آدم صبوری نیستم. حتی بی حوصله هم هستم اما تمام تلاشم را به کار می برم که به حداقل خواسته هایم برسم. گاهی پیش می آید به این حداقل ها رضایت می دهم و بیشتر از آن تلاش نمی کنم ؛ چون معمولا شرایط لازم فراهم نیست. همیشه همین طور بوده؛ هم در سینما و هم در تلویزیون. باید دید بضاعت سینما و تلویزیون ما چقدر است و در همان اندازه تلاش کرد. من حتی وقتی از ایده آل هایم صرف نظر می کنم و به حداقل ها رضایت می دهم، نتیجه مورد قبول قرار می گیرد. البته ممکن است اگر به ایده آل های خودم نزدیک بشوم، بیننده با درام و جنس بازی و موارد تکنیکی ارتباط برقرار نکند.
یعنی ایده آل های شما خیلی دور از میزان درک مخاطبان و آثاری است که در کشور تولید می شود؟
به نظرم ایده آل های من از کیفیت طبیعی و مطلوب جامعه ما دور است. من هم در چارچوب موجود جاگرفته ام، کار می کنم و اذیت هم نمی شوم.
در سریال همه چیز آنجاست نقش مدیر یک نمایشگاه خودرو را به عهده داشتید و در هشت و نیم دقیقه، نقش همسر نسرین را. در سریال پرستاران هم قرار است نقشی داشته باشید؟
هنوز به آن فکر نکرده ام؛ شاید این اتفاق بیفتد اما هر بار که این کار را می کنم از کرده ام پشیمان می شوم و هنوز ندامت از سریال «هشت و نیم دقیقه» باقی مانده است. بازیگری را دوست دارم و به همین دلیل وسوسه می شوم و بازی می کنم اما از دیدن خودم، خوشم نمی آید و همیشه بعد از پخش، پشیمان می شوم.
ولی نقش های خاص و ویژه ای را برای خودتان برمی دارید؟
بله. چون زرنگ هستم.
خیلی! چون نقش هایی که بازی کرده اید، حاشیه ای است اما شخصیت پردازی خوبی دارند و خیلی ویژه اند! قبول دارید؟
معمولا این نقش ها را بازیگران خیلی دوست ندارند و از آنها استقبال نمی کنند؛ شخصیت های منفور، بدجنس و حتی نامرد. برای من این نقش ها چالش برانگیز است و می توانم کمی به آنها فکر کنم و آدم های این شکلی را یاد خودشان بیندازم.