علت پف زیر چشم و 10 روش مؤثر برای درمان آن

داشتن ظاهر شاداب و باطراوت برای همه ما مهم است و هربار که عاملی آن را تحت تاثیر قرار می‌دهد، به جستجوی علت و درمان آن می‌پردازیم. اگر بخواهیم یک دغدغه زیبایی که همه با هر سنی آن ‌را تجربه کرده‌ایم نام ببریم، احتمالاً اکثر ما به یاد پف زیر چشم می‌افتیم. پف زیر چشم می‌تواند یکی از نشانه‌های افزایش سن باشد، اما به علل متعدد دیگری هم رخ می‌دهد. همه ما دفعات بی‌شماری با پف زیر چشم از خواب بیدار شده‌ایم و شاید توجه کرده باشیم که با افزایش سن رهایی از آن سخت‌تر می‌شود.

خوشبختانه محصولاتی در بازار وجود دارند که می‌توانند فرایند کاهش پف را تسریع کنند. اما در وهله اول، آشنایی با دلایل ایجاد پف زیر چشم حائز اهمیت است. در این مقاله ما پس از بررسی دلایل بروز پف زیر چشم، طیف وسیعی از راهکارها را برای مقابله با این مشکل زیبایی ارائه کرده‌ایم.

پف زیر چشم چگونه ایجاد می‌شود؟

پف زیر چشم -تورم خفیف زیر چشم- اگرچه دلایل مختلفی دارد، اما عموماً با افزایش سن اتفاق می‌افتد. با بالا رفتن سن، بافت‌های اطراف چشم از جمله برخی از ماهیچه‌های پشتیبان پلک‌ها، ضعیف می‌شوند. سپس چربی طبیعی حمایت‌کننده از چشم، به داخل پلک‌های پایینی منتقل شده و باعث می‌شود پلک‌ها پف‌کرده به‌نظر برسند. همچنین ممکن است مایع در فضای زیر چشم تجمع کرده و تورم را افزایش دهد.

علائم پف زیر چشم

پف زیر چشم با نشانه‌های زیر شناخته می‌شود:

• تورم خفیف
• افتادگی یا شل شدن پوست
• حلقه‌های تیره

علت پف زیر چشم

پف زیر چشم معمولاً فقط زیبایی چهره را تحت تأثیر قرار می‌دهد و به‌ندرت علامتی از یک بیماری زمینه‌ای جدی است. اما همین موارد نادر نیز می‌توانند مهم باشند، پس اگر در ناحیه زیر چشم خود دچار پف و تورم پایدار هستید، بهتر است با یک پزشک مشورت کنید.

علل بروز تورم و پف در ناحیه زیر چشم‌ها شامل موارد زیر است:

• افزایش سن و ضعیف شدن بافت‌های اطراف چشم
• احتباس مایعات، به ویژه هنگام بیدارشدن از خواب یا بعد از صرف یک وعده غذایی شور
• بی‌خوابی یا کمبود خواب
• آلرژی‌ها
• سیگارکشیدن
• مصرف الکل
• وراثت
• بیماری‌ها؛ مانند درماتیت، درماتومیوزیت (التهاب بافت هم‌بند)، بیماری‌های کلیوی و تیروئید چشمی

چه زمانی برای درمان پف زیر چشم به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر پف زیر چشم دارید، احتمالاً از ظاهر خودتان راضی نیستید، اما باید بدانید این عارضه معمولاً مشکلی برای شما ایجاد نمی‌کند و به مراقبت‌های پزشکی نیازی ندارد. البته در صورتی که پف زیر چشم با تورم شدید، مزمن، دردناک، خارش‌دار یا قرمزی همراه باشد باید به پزشک مراجعه کنید.

پزشک شما سایر علل احتمالی مانند اختلال عملکرد کلیه‌ها، بیماری تیروئید و عفونت یا آلرژی که ممکن است در ایجاد تورم نقش داشته باشند را بررسی می‌کند و پس از ردکردن آن‌ها، احتمال دارد شما را به متخصص چشم، جراح پلاستیک یا جراح پلاستیک چشم (جراح اکولوپلاستیک) ارجاع دهد.

این گونه درمان‌های تهاجمی مانند جراحی پلک (بلفاروپلاستی) یا حتی تزریق فیلرها، به دلیل ظرافت بسیار زیاد پوست اطراف چشم و نیز اهمیت مراقبت از خود چشم، حتماً و حتماً باید توسط پزشک متخصص (و نه یک تکنیسین) انجام شوند تا احتمال آسیب‌های جبران‌ناپذیر بینایی یا زیبایی، تا حد ممکن کاهش یابد.

راهکارهای پزشکی برای کاهش پف زیر چشم

راهکار‌های متفاوت پزشکی (تهاجمی و غیرتهاجمی) وجود دارند که می‌توانند وضعیت شما را بهبود بخشند یا آن ‌را رفع کنند. البته هریک از این روش‌ها مزایا و معایب خود را دارد و برای انتخاب هریک از آن‌ها بهتر است بررسی جامعی انجام دهید و فقط با یک توصیه ساده اقدام به انجام آن‌ها نکنید.

راهکارهای غیر‌تهاجمی برای کاهش پف زیر چشم

این راهکار‌ها غیر‌تهاجمی بوده (نیازمند عمل جراحی نیستند) و به هدف صاف و یکدست کردن ناحیه زیر چشم انجام می‌شوند.

• فیلر: در این روش یک ماده فیلر (عموماً هیالورونیک‌اسید که یک ماده ژل مانند است) در زیر چشم و گونه‌ها قرار داده می‌شود تا یک سطح صاف زیر چشم‌ و گونه ایجاد شود. تزریق در مطب پزشک و با بی‌حسی موضعی صورت می‌گیرد. اثر این روش معمولاً تا 12 ماه باقی می‌ماند.
• لایه‌برداری لیزری: در این روش از لیزر برای برداشتن لایه‌های سطحی چروکیده پوست در زیر چشم استفاده می‌شود. این کار تولید کلاژن را تحریک می‌کند و منجر به سفت شدن پوست می‌شود. نتایج این روش با توجه به نوع پوست و میزان قرارگیری در معرض آفتاب، می‌تواند سال‌ها دوام آورد.
• لایه‌برداری شیمیایی: لایه‌برداری شیمیایی نیز می‌تواند چروک زیر چشم را به‌وسیله برداشتن لایه‌های سطحی پوست، درمان کند. این درمان در مطب پزشک انجام شده و یک محلول شیمیایی سلول‌های قدیمی پوست را حذف می‌کند تا پوست محکم‌تر و براق‌تری نمایان شود. نتایج این روش با توجه به نوع پوست و میزان قرارگیری در معرض آفتاب، می‌تواند چندین سال دوام آورد.

نکته: میزان و مدت اثربخشی هریک از این روش‌ها به موارد متعددی بستگی دارد. سن، استحکام و کشسانی پوست، علت ایجاد پف، مهارت پزشک، سبک زندگی فرد و بسیاری موارد دیگر می‌توانند باعث شوند پاسخی که هر فرد از یک روش می‌گیرد، با سایر افراد متفاوت باشد.

روش‌های تهاجمی (نیازمند به جراحی)

لیفت پلک پایینی (بلفاروپلاستی) یک عمل سر‌پایی است که در آن جراح، میزان و توزیع چربی در پلک پایینی را تنظیم و ماهیچه‌ها و پوست را محکم می‌کند تا ظاهری یک‌دست‌تر ایجاد کند. در بیشتر موارد، لیفت پلک پایینی پف زیر چشم را برای سال‌های متمادی از بین می‌برد. نیاز به انجام دوباره این جراحی نادر است.

با این‌ وجود، بعضی از بیماران به استفاده هم‌زمان از چندین روش، مانند ترکیب لایه‌برداری با لیزر و تزریق فیلر یا لیفت پلک، برای درمان پف زیر چشم نیاز دارند.

خودمراقبتی برای رفع پف زیر چشم

با کمک روش‌های زیر می‌توانید پف زیر چشم را در صورتی که ناشی از بیماری نباشد، کاهش دهید یا از بین ببرید:

1) آلرژی خود را مدیریت کنید

فصل آلرژی با آبریزش و پف چشم همراه است. آن دسته از داروهای بدون نسخه که برای حساسیت، سرماخوردگی یا عفونت‌های سینوسی مصرف می‌کنید، می‌توانند پف چشم و آبریزش بینی را نیز برطرف کنند.

2) مصرف نمک را محدود کنید

نمکدان را کنار بگذارید. آب همیشه از قسمت‌های کم سدیم، به قسمت‌هایی که بیشترین سدیم را دارند، راه پیدا می‌کند؛ مانند ناحیه اطراف چشم. به همین دلیل است که یک شام خوش‌نمک اغلب باعث پف زیر چشم در صبح روز بعد می‌شود.

3) برای پیشگیری از پف زیر چشم نحوه خوابیدن خود را اصلاح کنید

آیا شما روی شکم یا به پهلو می‌خوابید؟ جاذبه باعث تجمع مایع و در نتیجه، ایجاد تورم در ناحیه زیر چشم می‌شود. سعی کنید به پشت (طاق‌باز) بخوابید و یک بالش اضافی نیز زیر سر خود داشته باشید.

4) قبل از خواب، آرایش خود را پاک کنید

باقی‌ ماندن آرایش روی صورت در زمان خواب، به چشم صدمه می‌زند و باعث آبریزش و پف زیر چشم در صبح روز بعد می‌شود. هرشب صورت خود را طبق آنچه در روتین مراقبت پوستی گفته می‌شود بشویید. بهتر است برای پاک کردن آرایش چشم خود از محصولات تخصصی این ناحیه استفاده کنید.

5) از مصرف الکل اجتناب کنید

الکل باعث می‌شود آب از پوست خارج شود. هنگامی که ناحیه حساس اطراف چشم خود را تضعیف کنید، آن را برای بروز افتادگی پوست و پف زیر چشم مستعد خواهید کرد. اگر به دلیل نوشیدن الکل پف زیر چشم دارید، قبل از خواب آب بنوشید و از یک مرطوب‌کننده در ناحیه دور چشم برای ترمیم آسیب ناشی از الکل استفاده کنید.

6) از چشم خود در برابر پرتو فرابنفش محافظت کنید

شما کارهای زیادی برای محافظت از بدن خود در برابر نور خورشید انجام می‌دهید. اما آیا همین کارها را برای چشم‌های خود هم انجام می‌دهید؟ آفتاب زیاد باعث افتادگی و چروک‌شدن و تیرگی زیر چشم می‌شود. از کرم‌های ضد آفتاب، عینک آفتابی و کلاه برای محافظت از صورت در برابر اشعه‌های مضر آفتاب استفاده کنید.

7) برای پیشگیری از پف زیر چشم، سیگار نکشید

آیا دلیل دیگری برای ترک سیگار می‌خواهید؟ سیگارکشیدن می‌تواند پوست صورت شما را خشک، سست و ضعیف کند. سیگار نکشید و خود را از شر چشم‌های چروکیده و پلک‌های افتاده نجات دهید.

8) چشم‌هایتان را خنک کنید

زیر چشم‌هایتان ورم کرده است؟ آن‌ها را خنک کنید! کمپرس سرد می‌تواند پف چشم را از بین ببرد. قاشق، برش‌های خیار یا چای کیسه‌ای خنک را امتحان کنید. دمای پایین، اثرگذار خواهد بود.

9) لنزهای تماسی خود را بررسی کنید

اگرچه لنزها به شما کمک می‌کنند واضح ببینید، اما می‌توانند ذرات کوچک را روی سطح چشم به دام انداخته و باعث عفونت و التهاب چشم شوند. این اتفاق در نهایت، به پف‌کردن چشم و حتی مشکلات جدی‌تر منجر می‌شود.

10) از سرم یا کرم دور چشم استفاده کنید

قفسه‌های فروشگاه‌ها مملو از کرم‌ها و لوسیون‌هایی هستند که برای کاهش پف، تیرگی و چین و چروک دور چشم از آن‌ها استفاده می‌شود. برای انتخاب کرم یا سرم دور چشم مناسب، ترکیبات آن‌ و اعتبار برند عرضه‌کننده آن محصول را مد نظر قرار دهید. در ادامه درباره ترکیبات موثر در کرم‌های دور چشم صحبت خواهیم کرد. هریک از این ترکیبات می‌تواند علاوه بر پف زیر چشم، برای رفع یا کاهش سایر مشکلات این ناحیه مانند چین و چروک یا سیاهی زیر چشم نیز مؤثر باشد.

ترکیبات مؤثر در کرم‌های دور چشم

ترکیبات گیاهی بسیار موثری وجود دارند که برای رفع مشکلات پوست دور چشم به کار می‎روند. در ادامه پنج مورد از برترین ترکیبات طبیعی برای رفع تیرگی و پف زیر چشم را می‌خوانیم.

کافئین

کافئین التیام‌بخش، ضد التهاب و منقبض‌کننده رگ‌های خونی است. این عملکرد، قرمزی و پف زیر چشم را کاهش می‌دهد. در واقع کافئین با تنگ کردن رگ‌های ظریفی که پوست نازک زیر چشم‌ها را خون‌رسانی می‌کنند، التهاب پوست را کاهش می‌دهد و آن را آرام می‌کند. این روند باعث جوانی و تازگی پوست دور چشم می‌شود.

ویتامین E

آنتی‌اکسیدان‌های قوی ویتامین E در مبارزه با رادیکال‌های آزاد و اثرات پرتوهای فرابنفش بسیار موفق عمل می‌کنند و هایپرپیگمنتاسیون (افزایش رنگدانه) و چین و چروک اطراف چشم‌ها را تا حدود زیادی برطرف می‌کنند.

ویتامین A

رتینول و رتینوئید مشتقات ویتامین آ هستند که نوسازی سلول‌های پوستی و تولید کلاژن را تحریک می‌کنند. رتیول بافت کلی پوست را بهبود می‌بخشد و با نفوذ به لایه‌های عمیق‌تر پوست، خطوط و چین و چروک ظریف را کاهش می‌دهد.

چای سبز

این ماده طبیعی، سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هاست و از پوست در برابر استرس‌های محیطی که منجر به پیری آن می‌شوند محافظت می‌کند. پلی‌فنل‌های چای سبز که همان آنتی‌اکسیدان‌هایش هستند، با مهار و خنثی کردن رادیکال‌های آزاد در بدن، خطر آفتاب سوختگی را کاهش داده و فعالیت آنزیم تجزیه‌کننده کلاژن را نیز کم می‌کنند. نتیجه؟ کاهش آسیب پرتوهای فرابنفش و خطوط و چین و چروک کمتر.

هیالورونیک اسید

هیالورونیک اسید پوست را آبرسانی و توپر می‌کند. این عملکرد باعث یکنواخت‌تر شدن رنگ پوست و جوانسازی آن شده و به کاهش تیرگی زیر چشم کمک می‎‌کند. همچنین در برطرف کردن چروک‌های ظریف اطراف چشم موثر است.

پپتیدها

پتیدها واحدهای سازنده کلاژن هستند و کلاژن عامل صافی و یکنواختی پوست است. با افزایش سن، یا قرار گرفتن در برابر عوامل استرس محیطی مانند پرتوهای UV، پوست تراکم کلاژن خود را به تدریج از دست می‌دهد و این آغاز ظهور چین و چروک‌های ناخوشایند است. استفاده از کرم‌‌های دور چشم حاوی پپتیدها، می‌تواند محرک سنتز و افزایش کلاژن در پوست باشد.

هسپریدین متیل چالکون

هسپریدین می‌تواند با تقویت دیواره‌های مویرگی، مانع از نشت مواد از مویرگ‌ها شود. بهبود زخم‌ها، محافظت در برابر UV، خواص ضد التهابی، ضد میکروبی، ضد سرطانی و روشن‌کنندگی پوست از دیگر عملکردهای پوستی هسپریدین هستند.

از تجربه خودتان بگویید

ممکن است شما هم جزو آن دسته از افراد باشید که برای دوره‌ای کوتاه یا بلند، پف زیر چشم داشته‌اند. اگر این‌طور است، از تجربه خودتان بگویید و بنویسید برای رفع این عارضه چه کارهایی انجام داده‌اید؟ همچنین اگر پرسشی در این زمینه دارید، مطرح نمائید تا کارشناسان ما پاسخگوی شما باشند.

تیم نویسندگان

دکتر مهدیه بهشادفر

• کانسیلر چیست و چگونه باید از آن استفاده کرد؟
• پرایمر: انواع، مزایا و نحوه استفاده از آن
• انواع ویتامین‌های گروه ب و نقش آن‌ها در سلامت بدن
• کک و مک چیست؟ با علت بروز و روش‌های درمان آن آشنا شوید