سبک زندگی

چرا بعضی افراد حافظه قوی دارند؟

چرا بعضی افراد حافظه قوی دارند؟

فراموشکاری گرچه بیشتر مربوط به سنین بالا در نظر گرفته می شود؛ اما حقیقت این است که نداشتنِ حضور ذهن منحصر به سالمندان نیست. در واقع یک مطالعه جدید در مورد بزرگسالان سالم نشان می دهد میانگین تعداد لغزش های حافظه ای ، مانند گذاشتن قوطی قهوه در یخچال (به جای کابینت) ، صرف نظر از سن ، جنس و نمرات هوش ، حدود 6 بار در هفته بوده است. و البته بیشترین لغزش های حافظه ای مربوط به جوان ترها و افراد پرمشغله بوده است.چرا بعضی افراد حافظه قوی دارند؟

چرا بعضی افراد حافظه قوی دارند؟

سه فرایند در تشکیل حافظه نقش دارند که نقص در هر کدام می تواند به اختلال در حافظه منجر شود. نخست ، فرایند توجه که مرحله مقدماتی شکل گیری حافظه است و بدون آن اطلاعاتی در مغز ثبت نمی شود. مرحله بعد رمزگردانی اطلاعات دریافت شده برای ذخیره شدن در مغز است و نهایتا در مرحله بازیابی ، مغز به اطلاعات رمزگردانی شده در حافظه دست پیدا کند. خوشبختانه تکنیک های تقویت حافظه به کمک ما می آیند تا با بهبود این فرایندها دیگر به جای نام کلمات و افعال نگوییم «چیز» !

تکنیک های تقویت حافظه

1. بین حافظه و محیط ارتباط برقرار کنید

چرا بعضی افراد حافظه قوی دارند؟

بر اساس این تکنیک اگر جوکی در حضور رایحه ای خاص شنیده شود ، همان بو می تواند راهنمایی برای حافظه باشد تا آن را بعدا به یاد بیاورید. اندرو جانسون متخصص حافظه می گوید : «خیلی ساده است. به دانشجویان می گویم در جلسه امتحان مکانی را تجسم کنند که در آنجا درس خوانده اند تا به حافظه شان یک نشانه داده باشند.»

2. دست تان را مشت کنید

مطابق با تحقیقات به خاطر سپردن شماره تلفن یا لیست خرید با مشت کردن دست راست و فشردن شدید آن آسان تر می شود. بعدا زمانی که خواستید آن اطلاعات را به یاد بیاورید دست چپ تان را مشت کنید. محققان گمان می کنند این حرکت بخش های کلیدی در مغز را فعال می کند که در ذخیره و بازیابی اطلاعات دخالت دارند.

3. پیش از به خواب رفتن بیاموزید

برای تقویت حافظه بهترین راه این است که پیش از اینکه بخوابید با اطلاعات رودررو شوید. زیرا در این حالت اطلاعات جدیدِ کمتری با اطلاعات قبلی تداخل می کنند ، به همین دلیل روز بعد آن را بهتر به یاد می آورید.

4. به عکس های بامزه بچه گربه ها نگاه کنید

چرا بعضی افراد حافظه قوی دارند؟

نگاه کردن به عکس بامزه بچه های حیوانات نه تنها حسی از شادی و خشنودی در شما پدید می آورد بلکه به مغز شما برای تمرکز کمک می کند. محققان دانشگاه هیروشیمای ژاپن 132 دانشجو را به سه گروه تقسیم کردند. برخی بازی ای به نام «جراحی» انجام دادند که در آن اندام های بدن بدون برخورد با سیم برق دار باید جدا می شدند. عده ای هم باید عددی را در یک ترتیب تصادفی پیدا می کردند. بعد از یک بار امتحان تکالیف بالا ، افراد زمانی را صرف نگاه کردن به بچه گربه ها و توله سگ ها کردند و مجددا تکلیف را تکرار کردند. نمرات عملکرد آنها به طور متوسط تا 44% افزایش پیدا کرد.

5. بیشتر شیر بنوشید

دانشمندان از 972 نفر خواستند پرسشنامه دقیقی را درباره رژیم غذایی خود تکمیل کنند و هشت آزمون سخت را برای بررسی تمرکز ، حافظه و قدرت یادگیری آنها انجام دادند. بزرگسالانی که پنج تا شش مرتبه در هفته از محصولات لبنی استفاده می کردند در آزمون ها بسیار بهتر از گروهی عمل کردند که به ندرت لبنیات مصرف می کردند.

6. بیشتر ورزش کنید

مطالعات متعددی نشان می دهند ورزش هوازی عملکردهای شناختی را بهبود می دهد و به خصوص برای افزایش حافظه موثر است. تمرینات ورزشی همچنین رشد سلول های جدید را در هیپوکامپ تقویت می کند. هیپوکامپ بخشی از مغز است که در حافظه و یادگیری اهمیت دارد.

7. چشمان تان را حرکت دهید

چرا بعضی افراد حافظه قوی دارند؟

اینکه چطور به نظر می رسید را فراموش کنید! تکان دادن چشم ها از چپ به راست و برعکس به مدت 30 ثانیه می تواند کلید افزایش تمرکز باشد. چون سمت راست و چپ مغز عملکردهایی متفاوت از هم دارند با تقویت ارتباط میان این دو بخش می توان از عملکردهای ذهنی حمایت کرد.

دانشمندان دانشگاه متروپولیتن منچستر از داوطلبان شرکت در آزمایش خواستند به کلمات ضبط شده ای گوش بدهند. داوطلبان در سه گروه تقسیم شدند ، گروهی که 30 ثانیه چشم ها را به چپ و راست حرکت دادند ، گروهی که 30 ثانیه چشم ها را به بالا و پایین حرکت دادند و گروهی که تنها به رو به رو خیره شدند. طبق نتایج منتشر شده در مجله علمی مغز و شناخت ، گروهی که چشم ها را افقی (چپ به راست و برعکس) حرکت داده بودند کلمات بیشتری نسبت به دو گروه دیگر به یاد آوردند.

8. الکل را فراموش کنید

دانشمندان مرکز مطالعات خواب لندن می گویند نوشیدنی های الکلی ممکن است برای به خواب رفتن استفاده شوند اما استفاده از الکل پیش از خواب روی کیفیت آن اثر منفی می گذارد. همچنین کیفیت پایین خواب تأثیرات زیان باری روی تمرکز و حافظه فرد بر جای می گذارد. هر چه مصرف الکل فرد بیشتر باشد ، خواب عمیق (REM) کمتری خواهد داشت.

9. مطالب را با صدای بلند با خودتان تکرار کنید

چرا بعضی افراد حافظه قوی دارند؟

از میان تکنیک های تقویت حافظه این یکی از همه ساده تر است و برای به خاطر سپردن همه چیز از جای سوئیچ ماشین گرفته تا لیست خرید و مرور درس ها برای امتحان کاربرد دارد. مطالعات نشان می دهند گفتن آنچه می خواهید به خاطر بسپارید برای خودتان یا حتی حرکت دادن لب ها بدون صدا (mouthing) می تواند برای یادآوری کمک کننده باشد.

10. اطلاعات را یکجا به خاطر نسپارید

وقتی از کسی شماره تلفن می گیرید از «قطعات» به عنوان راهی برای حفظ کردن استفاده کنید. وقتی می خواهید رشته ای از اعداد ، مثلا 133957001066، را برای حفظ کردن به کسی بگویید آن را تقسیم کنید : 66 /10 /00 /57 /39 /13 یا حتی به شکل 1339/5700/1066. سعی کنید شماره ها را به قطعاتی تقسیم کنید که برای شما معنی دار باشند ، مثلا سال تولد کسی که می شناسید (1339) ، شماره ای که حفظ هستید یا یک تاریخ شناخته شده معروف ، در این صورت داستانی که با این قطعات ساخته می شود به شما در یادآوری کمک خواهد کرد.

11. سیگار را ترک کنید

محققان عقیده دارند کشیدن سیگار می تواند آسیب جدی به حافظه وارد کند. زمانی که از 69 دانشجوی 18 تا 25 سال خواسته شد لیستی از تکالیف را به خاطر بسپارند ، آنهایی که هرگز سیگار نکشیده بودند بهترین عملکرد را داشتند و 81% تکالیف را برای انجام دادن به یاد آوردند. سیگاری ها (متوسط مصرف 60 نخ سیگار در هفته) تنها توانستند 59% این تکالیف را به خاطر بیاورند. در مطالعه مستقل دیگری معلوم شد افراد میان سالِ سیگاری در تست های حافظه ، عملکرد بدتری نسبت به افراد غیر سیگاری دارند.

12. از مصرف مواد مخدر اجتناب کنید

طبق نتایج یک مطالعه طولی که 1000 نفر را از بدو تولد تا 38 سالگی شان بررسی کرده است. افرادی که به طور منظم حشیش یا ماری جوانا مصرف می کنند در معرض خطر آسیب دائمی به هوش ، حافظه و دامنه توجه (مدت زمانی که فرد می تواند بدون حواس پرتی روی یک کار تمرکز کند) هستند.

13. یک نشانه به خودتان بدهید

چرا بعضی افراد حافظه قوی دارند؟

اگر باید کاری را هر روز در زمان معین انجام بدهید و همیشه آن را فراموش می کنید ، یکی از تکنیک های تقویت حافظه به نام «اهداف اجرا» به کارتان می آید. برای مثال به خودتان بگویید هر وقت اولین فنجان چای صبحانه ام را خوردم قرص هایم را نیز می خورم. یا وقتی اخبار میانه روز تمام شد ورزشم را انجام می دهم.

14. از تصویرسازی ذهنی استفاده کنید

نوعی «یادمان» (تکنیک تقویت حافظه) وجود دارد که بیشتر از کلمات به تصاویر متکی است. یک راه شناخته شده و قدیمی برای خاطرسپاری نام افراد تصور نام یا تصور چیزی مربوط به آن روی صورت فرد است. برای مثال اگر آقای علی اصفهانی را ملاقات کردید سی وسه پل را که به اصفهان مرتبط است روی صورت او تجسم کنید. روان شناسان پی برده اند هر چه تصویر ذهنی خلق شده شما عجیب و غریب تر و زنده تر باشد بهتر به یادتان می ماند.

15. چای سبز بنوشید

محققان چینی می گویند خواص چای سبز در تقویت حافظه و به تأخیرانداختن آلزایمر موثر است. این خاصیت به دلیل وجود مولکول آلی اپی گالوکتشین گالات (EGCG) موجود در چای سبز است که نقش آنتی اکسیدانی دارد و در مقابل بیماری های تباه کننده مرتبط با سن نقش حفاظتی ایفا می کند.

16. اطلاعات بدون معنا را معنا دار کنید

چون حفظ کردن ردیفی از ارقام بی معنا مثلا 4411901945115 کار مشکلی است ، سعی کنید هر بخش از آن را به چیزی معنی دار ربط دهید. مثلا 4411 سیستم بازی فوتبال ، 90 شلوار لی 90 سانتی ، 1945 سال اتمام جنگ جهانی دوم و 115 شماره اورژانس. این اطلاعات هم برای به خاطر سپردن آسان نیستند اما حداقل از ردیف ارقام بی معنا راحت تر به یاد می مانند. در هر چیزی که می خواهید حفظ کنید دنبال معنی بگردید به خصوص سعی کنید آن را به خودتان ربط بدهید.

17. رژیم مدیترانه ای را دنبال کنید

رژیم مدیترانه ای گوشت قرمز و لبنیات کمی دارد و سرشار از اسید چرب امگا 3 موجود در روغن ماهی و مغز هاست. محققان امریکایی معتقدند این رژیم می تواند از حافظه محافظت کند و خطر آلزایمر را کاهش بدهد. مطالعه منتشرشده در مجله عصب شناسی که روی رژیم 17478 نفر با متوسط سن 64 سال انجام شده است نشان می دهد افرادی که از رژیم غذایی مدیترانه ای پیروی می کردند خطر مشکلات حافظه در آنها 19% کمتر از سایرین بود.

18. مراقب کالری های مصرفی باشید

طبق تحقیق انجام شده در امریکا پرخوری می تواند خطر مشکلات حافظه را در سنین بالا تا دو برابر افزایش دهد. مطالعات نشان می دهند وعده مصرفی پرکالری به طور قابل ملاحظه ای خطر اختلال شناختی خفیف (MCI : mild cognitive impairment) را افزایش می دهد که مشخصه آن کاهش حافظه ای است که می تواند به زوال عقل بینجامد.

19. یک زبان دیگر یاد بگیرید

آموختن یک زبان دیگر ، حتی در بزرگسالی ، می تواند مغز را تقویت کند. تحقیقی در دانشگاه ادینبورگ اسکاتلند روی 262 نفر نشان می دهد در افرادی که آموختن زبان جدید را آغاز کرده اند روانیِ کلام و هوش ارتقا می یابد.

مطالعات دیگری حتی به این موضوع اشاره داشتند که دوزبانه بودن می تواند ظهور زوال عقل را چندین سال به تأخیر بیندازند. این اثر در مورد افرادی که زبان دوم را در کودکی و همچنین در سال های بعد آموخته بودند (هر دو حالت) صادق بود. یکی از محققان این پروژه می گوید : «میلیون ها نفر آموختن زبان دوم را در سال های بعد از کودکی آغاز می کنند. مطالعه ما نشان می دهد دوزبانه بودن ، حتی وقتی در بزرگسالی یاد گرفته شده باشد می تواند برای مغز سالخورده مفید باشد.»

20. به طبیعت نگاه کنید

طبق تحقیقات نمرات تست حافظه افرادی که در طبیعت گردش می کردند 20% از آنها که در خیابان راه می رفتند بالاتر بود. صرف نگاه کردن به عکس های طبیعت هم می تواند اثر مثبتی داشته باشد.

21. شکلات بخورید

چرا بعضی افراد حافظه قوی دارند؟

محققینِ یک مطالعه که روی 2000 داوطلب انجام شده است می گویند : «خوردن شکلات می تواند حافظه شما را بهبود دهد.» در مطالعه ای دیگر معلوم شد وقتی افراد مقادیر زیادی فلاونوئید (ماده ای که در شکلات یافت می شود) دریافت کرده بودند انجام محاسبه های ذهنی برای آنها آسان تر می شد.

22. به اندازه کافی بخوابید

یک خواب خوب تغییراتی را در مغز کلید می زند که به بهبود حافظه منتهی می شود. محققان برای بررسی نواحی فعال شده پس از یک خواب خوب ، مغز افراد را اسکن MRI کردند. خواب کمک می کند حافظه تازه در مغز جاگیر شود؛ فرایندی که به آن تحکیم حافظه گفته می شود. این اتفاق در اثر تحکیم ارتباطات میان سلول های مغز تحت تأثیر یک استراحت خوب اتفاق می افتد. زمانی که شما خواب هستید انگار دارید اطلاعات حافظه ای جدید را به یک منطقه بهتر برای ذخیره اطلاعات منتقل می کنید. و وقتی بیدار شوید می توانید تکالیف مربوط به حافظه را سریع تر انجام دهید.

23. کاری که قرار است انجام دهید را تجسم کنید

اگر در آشپزخانه اید و می خواهید پنجره اتاق خواب را ببندید به حرکت پرده ها در اثر باد فکر کنید. وقتی برای شکل دادن ارتباطی روشن بین اتاق با دلیلی که می خواهید به آنجا بروید اندکی درنگ می کنید ، می توانید بدون دچار شدن به سناریوی «در این اتاق چه کار داشتم؟» پنجره را ببندید.

24. ساختن یا باختن

سرگرمی یا مشغولیتی فراهم کنید که ذهن و بدن را به کار می گیرد و درگیر آن شوید تا به حافظه تان کمک کنید. سرگرمی ای را دنبال کنید ، به باشگاه کتاب خوانی بپیوندید یا بعدازظهرها در کلاسی شرکت کنید. این کار تحلیل رفتن مغز را متوقف می کند.

25. موسیقی و رقص را فراموش نکنید

طرفداران موسیقی در آزمون های شناختی عملکرد بهتری دارند و محققان اثرات مثبت موسیقی را روی مبتلایان به آلزایمر شاهد بوده اند.

موسیقی هایی با ریتم و الگوهای قوی ، برای حافظه و حل مسئله بهترین هستند. هر چه رقص پیچیده تر باشد مغز نیز پیچیده تر خواهد بود.

26. به خارج از کشور سفر کنید

اعتقاد بر این است که مسافرت افق های ذهن را گسترش می دهد. اما از نظر روان شناسان مسافرت حتی می تواند عملکرد مغز را بهبود بدهد. محققان آزمون های سنجش ظرفیت خلاقیت مغز را روی گروهی از دانشجویان که خارج از کشور زندگی کرده بودند و گروهی که در خارج از کشور زندگی نکرده بودند انجام دادند. نتایج نشان داد کسانی که در خارج از کشور تحصیل کرده بودند عملکرد بسیار بهتری داشتند ، احتمالا چون مهاجرت به یک کشور بیگانه تغییر شناختی بزرگی را به دنبال دارد که به توسعه مغز کمک می کند. اما روان شناسان تأکید دارد این نتایج مثبت تنها در حالتی از مغز حمایت می کند که فرد فرهنگ بیگانه را درست به اندازه فرهنگ مادری اش پذیرفته باشد.

27. با کاغذ و قلم طرح های بی هدف بکشید

چرا بعضی افراد حافظه قوی دارند؟

عملکرد افراد برای به خاطر آوردن اسامی و مکان ها در تست های حافظه در افرادی که طرح های بی هدف (doodling) می کشیدند 29% بهتر از افرادی بود که این کار را انجام نمی دادند. متخصصان می گویند این خط خطی ها که هنگام کار انجام می دهیم به مغز فشار نمی آورد و به ما اجازه می دهند روی کاری که انجام می دهیم تمرکز کنیم. این کار همچنین رویاپردازی را که از عوامل حواس پرتی است متوقف می کند.

28. بسته به نیاز در معرض رنگ آبی یا قرمز قرار بگیرید

مغز از محیط اطراف بسیار تأثیرپذیر است. این موضوع شامل رنگ نیز می شود. دانشمندان دانشگاه بریتیش کلمبیا عملکرد مغز 600 داوطلب را بررسی کردند تا به تأثیر رنگی که افراد در حین آزمایش در معرضش قرار گرفته بودند پی ببرند. از داوطلبان خواسته شده بود با کلمات و تصاویر روی مانیتور دارای پس زمینه قرمز ، آبی یا خنثی تکالیفی را انجام دهند. افراد گروه پس زمینه قرمز در توجه به جزئیات مانند بررسی دیکته و نشانه گذاری متن عملکرد بهتری داشتند. و افراد گروه پس زمینه آبی در تکالیفی که به تصور و خلاقیت نیاز داشت بهتر عمل کردند.

اگر به دنبال افزایش حافظه برای مهارت هایی مثل پیدا کردن اشتباهات در یک متن هستید رنگ قرمز به شما کمک می کند. اما برای پیدا کردن راه حل مبارزه با چاقی و سیگار باید در اتاقی آبی باشید.

29. الفبا را مرور کنید

وقتی اطلاعاتی مانند نام بازیگر فیلم را به یاد نمی آورید از تکنیک جست وجوی الفبایی استفاده کنید. با مرور الفبا حافظه خود را هل می دهید تا به اولین حرفِ کلمه یا نامی که سعی دارید به یاد بیاورید برسید.

فراموشی های عادی کدام اند

حافظه کوتاه مدت ما بسیار مستعد حواس پرتی است. مغز برای پاک کردن اطلاعات جزئی مصرانه عمل می کند تا برای اطلاعات مهمی که نیاز به ذخیره شدن دارند جا باز کند. این امر منجر به فراموشی هایی می شوند که عادی به حساب می آیند :

  • فراموش کردن اینکه به دنبال چه چیزی به این اتاق آمده اید.
  • برای به یاد آوردن جای پارک ماشین لازم است دقایقی فکر کنید.
  • وسائلی را که تازه در جایی گذاشته اید نمی توانید پیدا کنید.
  • مورد جزئی ای که دوست تان دیروز به شما گفته را فراموش کرده اید.
  • فراموش کردن نام کسی که به تازگی ملاقات کرده اید.
  • برای مدت کوتاهی نام چیزی را فراموش کردید (گفتن چیز به جای کلمه و بعد به یاد آوردن آن).

چرا بعضی افراد حافظه قوی دارند؟

چه فراموشی هایی را باید جدی گرفت

بسیاری از نشانه های زیر می توانند ناشی از افسردگی ، سوگ ، استرس یا کمبود خواب باشند. اما همچنین می توانند علائم اولیه زوال عقل به شمار بیایند. گرچه متخصصان می گویند اگر به مشکلات حافظه ای خود واقف باشید بعید است که این علائم در شما ناشی از زوال عقل باشد. در هر صورت اگر در این مورد دچار نگرانی هستید با پزشک تان ملاقات کنید.

  • انجام همزمان چند کار دشوار می شود. مثلا فردی که سابقا قادر به آشپزی بوده ناگهان درست کردن یک املت ساده برایش طاقت فرسا می شود.
  • مشکل در پیدا کردن مکان های آشنا ، مثلا مشکل در پیدا کردن ماشین که به طور مرتب پیش می آید.
  • فراموش کردن نام دوستان و خانواده نزدیک.
  • مشکل در بازشناسی صورت اشخاص ، رنگ ها ، اَشکال و کلمات.
  • تکرار سوالی که فرد در عرض نیم ساعت گذشته پرسیده بوده است.

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا