پوسته پوسته شدن ناخن‌ها که به دلیل شستن بیش از حد دست‌ها، قرار گرفتن ناخن در معرض مواد شیمیایی یا استفاده زیاد از لاک ناخن یا ژلیش ناخن ایجاد می‌شود، معمولاً بر اعتماد به نفس ما تأثیر منفی گذاشته و احساس ناخوشایندی به وجود می‌آورد. برای رفع این مشکل ناخن، چند راهکار وجود دارد.
در اولین قدم، باید برای مدتی به ناخن‌هایتان استراحت بدهید و تا جایی که ممکن است، لاک ناخن نزنید و از لاک ژل و کاور ناخن نیز استفاده نکنید. در این مدت، باید بر آبرسانی ناخن‌ها به کمک انواع روغن‌ها و لوسیون‌ها تمرکز کنید. اقدامات پیشگیرانه‌ای مانند استفاده از دستکش هنگام تمیزکاری منزل و همچنین استفاده از مکمل‌های تقویت ناخن هم مواردی هستند که نباید آنها را فراموش کرد.
در ادامه مقاله با ما همراه باشید تا از راه‌های ترمیم ناخن‌های لایه لایه شده و جلوگیری از پوسته شدن ناخن آگاه شوید.
علت پوسته پوسته شدن ناخن چیست؟
ناخن از کراتین ساخته شده است، پروتئینی که در ساختار مو نیز یافت می‌شود. ناخن دارای چندین لایه سخت است که امکان لایه لایه شدن، نازک شدن یا ضعیف شدن آنها وجود دارد. پوسته پوسته شدن ناخن‌ها می‌تواند ناشی از آسیب خارجی به آنها باشد. قرار گرفتن ناخن‌ها در معرض آب به مدت طولانی، فشار آوردن به ناخن، کندن یا تراشیدن لاک ناخن و استفاده از ناخن مصنوعی از عواملی هستند که می‌توانند باعث پوسته پوسته شدن ناخن‌ها شوند. این عارضه به ندرت ممکن است نشانه یک بیماری سیستمیک باشد. گاهی ممکن است کمبود برخی ویتامین‌ها (مانند بیوتین -B7- یا نیاسین -B3-) یا مواد معدنی (معمولاً آهن) باعث خشکی و پوسته شدن ناخن‌ها شود.
با ناخن‌های پوسته شده چه باید کرد؟
اگر به تازگی متوجه پوسته پوسته شدن ناخن‌هایتان شده‌اید، باید به مدت چند هفته از لاک‌زدن خودداری کنید و روی ترمیم ناخن‌های آسیب‌دیده متمرکز شوید. برای پاک‌سازی ناخن‌های خود، از داروخانه یک لاک‌پاک‌کن بدون استون تهیه کنید. توجه داشته باشید که استون، کوتیکول ناخن را خشک و آسیب‌پذیر می‌کند. کوتیکول ناخن لایه‌ای از پوست شفاف است که در امتداد لبه پایینی ناخن قرار دارد.
علاوه بر این، موارد زیر را نیز رعایت کنید تا ناخن‌هایتان هرچه سریع‌تر ترمیم شوند:
- هرگز لاک ناخن‌هایتان را نتراشید. این روش نتیجه رضایت‌بخشی به دنبال ندارد و معمولاً باعث از بین رفتن لایه‌های سطحی ناخن می‌شود.
- برای استفاده از لاک‌پاک‌کن، سراغ توپک‌های پنبه‌ای یا سواب (وسیله‌ای شبیه گوش‌پاک‌کن) بروید. برای این کار، توپک پنبه‌ای یا سواب را به لاک‌پاک‌کن آغشته کنید و به آرامی روی هر ناخن مالش دهید تا اثر لاک از بین برود.
- اگر در حال حاضر لاک ژل دارید، برای پاک کردن آن باید از پاک‌کننده حاوی استون استفاده کنید. پس حتماً لازم است پس از پاک شدن ژل، به ناخن‌های خود بیشتر رسیدگی کنید.
- همیشه پس از پاک کردن لاک ناخن، از مرطوب‌کننده ناخن استفاده کنید. حتی لاک‌پاک‌کن‌های بدون استون هم می‌توانند باعث خشکی ناخن‌های شما شوند.
- برای جلوگیری از ترک خوردن یا شکستن ناخن، بهتر است بعد از استحمام آنها را کوتاه کنید. به‌‌منظور کمک به روند ترمیم و بهبودی ناخن‌ها، می‌توانید آنها را به مدت چند هفته کوتاه نگه دارید.
- ناخن‌هایتان را تا حدی کوتاه کنید که لبه آزاد آنها به موازات نوک انگشتان شما باشد. (هیچ‌گاه ناخن را کاملاً از انتها کوتاه نکنید.) این کار را هفته‌ای یک بار انجام دهید تا روند پوسته پوسته شدن ناخن‌هایتان به‌تدریج متوقف شود.
- بهترین زمان برای کوتاه کردن ناخن‌ها، بعد از حمام با آب گرم است. در این زمان ناخن‌ها نرم‌تر می‌شوند و از شکستگی ناخن‌ها جلوگیری می‌شود.
- بهتر است کلاً به جای ناخن‌گیر، از سوهان ناخن برای کوتاه کردن ناخن‌هایتان استفاده کنید. ضربه‌ای که ناخن‌گیر به صدف ناخن وارد می‌کند، می‌تواند باعث شکستن آن شود.
- اگر استفاده از سوهان ناخن برایتان سخت است، حتماً از ناخن‌گیر تمیز استفاده کنید. می‌توانید قبل از هر بار استفاده، ناخن‌گیر را با قرار دادن در آب گرم و مواد شوینده ضد عفونی کنید.
- در هنگام کوتاه کردن ناخن‌ها، لبه انتهایی آنها را به کمک سوهان ناخن به صورت گرد درآورید تا از شکستن بیشتر آنها جلوگیری شود. سوهان ناخن را به‌گونه‌ای قرار دهید که موازی با کناره ناخن شما باشد. سپس آن را از کناره ناخن به سمت مرکز حرکت دهید. در ادامه سوهان را از مرکز به سمت مقابل ناحیه پایینی ناخن حرکت دهید. همیشه در یک جهت سوهان‌کشی کنید و بی‌هدف سوهان را عقب و جلو نبرید. این کار باعث می‌شود که ناخن‌هایتان بیشتر آسیب ببینند.
- همیشه پس از کوتاه کردن ناخن‌هایتان، آنها را سوهان بزنید تا گوشه‌های تیز ناخن‌ها صاف شوند.
- از یک سوهان ناخن با گریت بیشتر برای ایجاد سطح صاف روی ناخن استفاده کنید، اما اگر می‌خواهید طول ناخن‌هایتان را کاهش دهید، ابتدا ناخن خود را با یک سوهان ناخن با گریت کمتر سوهان بکشید. گریت سوهان عددی است که میزان زبری و نرمی سوهان را نشان می‌دهد. هرقدر این عدد بالاتر باشد، سوهان نرم‌تر است.
- ناخن‌ها و کوتیکول ناخن خود را هر روز به کمک یک روغن مرطوب‌کننده ماساژ دهید. گزینه‌های زیادی برای روغن‌درمانی ناخن وجود دارند. بهترین گزینه، روغن کوتیکول است که می‌توانید آن را از یک فروشگاه لوازم آرایشی خریداری کنید. همچنین می‌توانید از روغن‌های طبیعی مانند روغن زیتون، روغن نارگیل یا روغن آرگان استفاده کنید. با استفاده از قطره‌چکان یک قطره روغن روی هر ناخن بچکانید و سپس ناخن را با آن ماساژ دهید. این روغن باعث مرطوب شدن ناخن‌های شما می‌شود و در نتیجه، احتمال پوسته پوسته شدن ناخن کاهش می‌یابد.
- در حالی که مشغول درمان ناخن‌های آسیب‌دیده خود هستید، از آبرسانی و مرطوب نگه داشتن دست‌ها و ناخن‌هایتان غافل نشوید. برای آبرسانی به ناخن‌های آسیب‌دیده به طور مرتب و مداوم از کرم مرطوب‌کننده دست استفاده کنید؛ مخصوصاً پس از شستن دست‌ها.
- لوسیون خود را همواره به همراه داشته باشید تا در طول روز بتوانید ناخن‌هایتان را مرطوب نگه دارید.
- ممکن است وسوسه شوید که ناخن‌های لایه لایه شده را با یک لایه تازه لاک بپوشانید یا شاید دوست داشته باشید که ناخن‌هایتان را به دست یک ناخن‌کار بسپارید، اما بهتر است به مدت دو یا سه هفته به ناخن‌هایتان استراحت دهید و از لاک ساده، لاک ژل و کاور ناخن استفاده نکنید. ناخن‌های شما برای آبرسانی و ترمیم، نیاز به زمان دارند. لاک زدن، استفاده از انواع ناخن‌های مصنوعی و به کار بردن کاور ناخن، همگی باعث کند شدن روند بهبودی و آسیب بیشتر به ناخن‌های شما می‌شوند.
برای جلوگیری از پوسته پوسته شدن ناخن چه باید کرد؟
- هنگام تمیز کردن و انجام کارهای منزل از دستکش استفاده کنید. تماس زیاد ناخن با آب و مواد شوینده باعث خشک شدن ناخن‌ها می‌شود. پوشیدن دستکش علاوه بر محافظت از ناخن‌ها، مانع از خشک شدن پوست دست و تحریک بیش از حد آن به دنبال تماس با مواد شوینده می‌شود.
- اجازه ندهید آب روی پوست‌تان بماند. هر زمانی که دستان خود را می‌شویید، با استفاده از یک حوله تمیز، آنها را خشک کنید. اگرچه ممکن است وجود آب روی پوست را معادل آبرسانی پوست بدانید، اما واقعیت این است که آب باقی‌مانده روی پوست می‌تواند رطوبت ناخن‌ها و پوست را کاهش دهد.
- بعد از شستن یا خیس شدن دست حتماً از مرطوب‌کننده استفاده کنید. این کار باعث می‌شود رطوبت ناخن‌ها حفظ شود.
- برای باز کردن بسته‌ها از ابزار دیگری غیر از ناخن‌های خود استفاده کنید. برچسب‌ها و چسب‌های نواری را با ناخن‌هایتان نخراشید و برای باز کردن جعبه‌ها، نامه‌ها و بسته‌ها از ناخن استفاده نکنید. این کار را به ابزارهایی مانند چاقو، کاتر یا قیچی بسپارید. حتی باز کردن قوطی‌های نوشابه با ناخن می‌تواند به ضرر ناخن‌هایتان باشد. سعی کنید از انگشت، سکه یا وسیله‌های دیگری به جای ناخن استفاده کنید.
- اثرات لاک قبلی را از روی ناخن خود نخراشید. حتی اگر متوجه شدید که لاک به‌کلی خشک شده و به صورت لایه‌های جدا در آمده است، باز هم از تراشیدن آن خودداری کنید؛ زیرا این کار باعث می‌شود که لایه‌ای از ناخن نیز از بین برود. سعی کنید با استفاده از یک پاک‌کننده بدون استون اثر لاک را از بین ببرید. به‌ویژه خراشیدن لاک ژل مورد استفاده در مانیکور، باعث آسیب جدی به ناخن می‌شود، تا جایی که ممکن است ماه‌ها برای بهبود ناخن زمان لازم باشد.
- از مکمل‌های بیوتین، آهن و روی استفاده کنید. بیوتین سبب تقویت و استحکام ناخن شما می‌شود و همچنین می‌تواند برای رشد مو بسیار مناسب باشد. اگر قسمت‌هایی از ناخن شما دچار تغییر رنگ شده است، زینک گزینه مناسبی برای حل این مشکل است. همچنین آهن می‌تواند سبب افزایش ضخامت ناخن‌ها شود. یک مکمل را به رژیم روزانه خود اضافه کرده و آن را به مدت 3 تا 4 ماه مصرف کنید تا ببینید واکنش بدن شما چگونه خواهد بود. همچنین می‌توانید این مواد مغذی را از طریق مصرف بیشتر غذاهای غنی از آهن مانند اسفناج، حبوبات، گوشت قرمز و دانه کدو تنبل تأمین کنید.
- از بافر کشیدن بیش از حد روی ناخن‌ها خودداری کنید. بافر ابزاری مانند سوهان ناخن است که از جنس اسفنج ساخته شده است. بافر می‌تواند لایه‌هایی از ناخن‌های شما را از بین ببرد، چربی مفید و طبیعی ناخن را پاک کند و حتی به قسمت‌های آسیب دیده ناخن شما گیر کند. در هر بار بافرکشی، هر ناخن را فقط با 6 تا 8 حرکت بافرکشی کنید و از فشار دادن بافر روی ناخن جداً خودداری کنید. بافر ناخن می‌تواند ناخن‌های شما را شکل داده و آنها را براق کند، اما اگر ناخن‌هایتان لایه لایه شده‌اند، شاید بهتر باشد برای چند ماه از این کار صرف نظر کنید تا شکل ناخن‌ها به حالت اولیه بازگردد.
- ناخن مصنوعی یا کاشت را با ملایمت جدا کنید. اگر از ناخن مصنوعی یا کاشت استفاده می‌کنید، مهم است که هنگام ترمیم یا برداشتن آن (ریموو ناخن)، پوشش‌های ناخن با ملایمت و بدون خراشیدگی یا کشیدن پاک شود. اگر پوشش ناخن به طور غیرملایم جدا شود، باعث آسیب و لایه‌برداری ناخن شده و در نهایت به زخم شدن بستر ناخن می‌انجامد. این کار می‌تواند ناخن‌ها را پوسته‌پوسته، نازک و شکننده کند.
تجربه شما
برای ما و مخاطبان این مقاله بنویسید که شما برای مراقبت و محافظت از ناخن‌ها چه پیشنهادهایی دارید و اینکه اگر مشکل پوسته پوسته شدن ناخن داشته‌اید، چگونه و با چه شیوه‌ای موفق به حل این مشکل شده‌اید؟
منابع:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8477615
https://www.healthline.com/health/peeling-nails
https://www.medicalnewstoday.com/articles/322321
تیم نویسندگان
دکتر زهرا کلاهدوز
