گلیسیرین یک ماده طبیعی است که به دلیل خاصیت رطوبت‌رسانی بالا در محصولات مراقبت از پوست بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده با جذب رطوبت از محیط اطراف و حفظ آن در لایه‌های پوست، باعث نرمی، لطافت و شادابی پوست می‌شود. گلیسیرین برای انواع پوست، حتی پوست‌های حساس، مناسب است و به کاهش خشکی، التهاب و ترک‌خوردگی کمک می‌کند. همچنین، به عنوان یک نرم‌کننده طبیعی، پوست را نرم و لطیف کرده و از ایجاد چین و چروک جلوگیری می‌کند.
آیا شما نیز با خشکی و خارش پوست دست‌وپنجه نرم می‌کنید؟ گلیسیرین می‌تواند سلاح شما برای مقابله با این شرایط باشد. گلیسیرین ماده‌ای رایج در محصولات مراقبت از پوست است که بیشتر به‌عنوان جاذب طبیعی رطوبت شناخته می‌شود. این مایع بی‌رنگ و بی‌بو، قابلیت بالایی برای جذب رطوبت از محیط اطراف و کمک به آبرسانی و شادابی پوست دارد. در این مقاله، ما درباره خواص گلیسیرین برای پوست صحبت می‌کنیم و به بررسی سازگاری آن با انواع پوست می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
گلیسیرین چیست؟
گلیسیرین یا گلیسرول یک ماده گیاهی است که به‌طور گسترده‌ای در انواع مختلفی از غذاها، مواد شوینده و صابون‌ها، داروها و لوسیون‌های مرطوب‌کننده پوست استفاده می‌شود. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این ترکیب، جذب و حفظ رطوبت است. این ماده آب را از لایه میانی پوست (درم) به لایه سطحی پوست می‌رساند و رطوبت آن را افزایش می‌دهد. گلیسیرین موجود در اغلب مرطوب‌کننده‌ها خاصیت رطوبت‌رسانی و درمانی این دسته از محصولات را بیشتر می‌کند.
خواص گلیسیرین برای پوست
اصلی‌ترین فایده گلیسیرین برای پوست، جذب و حفظ بیشتر رطوبت آن است. این ماده در مقایسه با ترکیبات مشابه، پوست را برای مدت بیشتری مرطوب نگه می‌دارد. استفاده موضعی از محصولات حاوی گلیسیرین برای درمان خشکی پوست ناشی از برخی از بیماری‌ها و همچنین بهبود و کاهش علائم درماتیت آتوپیک یا اگزما مؤثر است. افزایش رطوبت پوست با کمک گلیسرول، در بهبود بیماری‌های پوستی‌ای که با خشکی و سرمای محیط بدتر می‌شوند، مانند خشکی شدید پوست در زمستان، نقش مهمی دارد. یکی دیگر از فواید قابل توجه این ترکیب، خاصیت ضدمیکروبی آن است.
به‌طور کلی اصلی‌ترین فواید گلیسیرین عبارتند از:
- آبرسانی پوست
- بهبود عملکرد سد محافظتی پوست
- بهبود ویژگی‌های ظاهری و ساختاری پوست
- محافظت از پوست در برابر برخی از انواع آسیب‌ها
- تسریع روند بهبودی زخم
1) آبرسانی و مرطوب‌کردن پوست
از گلیسیرین به‌عنوان مؤثرترین ترکیب برای آبرسانی و حفظ رطوبت پوست یاد می‌شود. این خاصیت گلیسیرین به لایه سطحی پوست کمک می‌کند تا رطوبت بیشتری جذب کند و آن را برای مدت‌زمان طولانی‌تری در خود نگه دارد. این ترکیب همچنین به پوست در جذب رطوبت محیط کمک می‌کند.
2) محافظت از پوست
پوست سالم در مقابل آسیب‌هایی که از محیط پیرامون به آن وارد می‌شود، محافظت می‌کند. تحقیقان نشان می‌دهند که گلیسیرین عملکرد دفاعی پوست را در آب‌وهوای سرد و خشک بهبود می‌بخشد. علاوه‌بر این، مطالعه دیگری نشان داد که این ماده در مقابل عوامل آسیب‌زننده به پوست از آن محافظت می‌کند. بنابر نتایج این مطالعه، ترکیب گلیسیرین و آب، عملکرد ترمیمی آن را ارتقا می‌بخشد.
3) جوانسازی پوست
گلیسیرین مانند یک اسفنج، رطوبت را از محیط اطراف جذب کرده و از این طریق به حفظ آب در پوست کمک می‌کند و کشسانی و رطوبت آن را افزایش می‌دهد. همچنین، گلیسیرین چین‌وچروک‌های صورت را کمتر کرده و ظاهری جوان‌تر و یکدست‌تر به پوست می‌بخشد.
4) تسریع روند بهبود زخم
تحقیقات نشان می‌دهند که گلیسیرین در تسریع روند ترمیم و بهبود پوست مؤثر است. گلیسیرین ذخیره شده در لایه خارجی پوست، سبب حفظ رطوبت آن شده و در ترمیم هرچه سریع‌تر زخم‌ها نقش دارد.
5) کمک به روشن شدن پوست
بنابر برخی تحقیقات، گلیسیرین به برطرف شدن لکه‌های سیاه، روشن شدن و لایه‌‌برداری پوست کمک می‌کند. چراکه از بین بردن سلول‌های مرده و مواد زائد پوست در روشن شدن آن مؤثر است. گلیسیرین همچنین به رفع لکه‌های ناشی از پیری، جای زخم و نواحی تیره کمک می‌کند. به‌همین علت، از گلیسیرین در فرمولاسیون بسیاری از صابون‌ها و لوسیون‌های بدن به‌منظور سفید شدن پوست استفاده می‌شود.
گلیسیرین برای پوست در فصل زمستان
در طول فصل زمستان، خشک بودن و میزان اندک رطوبت هوا می‌تواند به‌راحتی باعث خشکی و کاهش کشسانی پوست شود و آن را بیشتر مستعد ترک‌خوردگی کند. گلیسیرین با حفظ نرمی و رطوبت پوست، به محافظت از آن در مقابل عوامل آسیب‌زای خارجی کمک می‌کند.
موارد استفاده از گلیسیرین
بنابر گزارش سازمان غذا و داروی امریکا، گلیسیرین پس از آب و ترکیبات معطر، سومین ماده پرکاربرد در محصولات آرایشی است؛ ازجمله:
- صابون
- محصولات مراقبت از پوست
- محصولات برنزه‌کننده
- محصولات بهداشتی کودکان
- کرم‌های دور چشم
- محصولات اصلاح بدن
فواید گلیسیرین برای انواع پوست
گلیسیرین برای همه انواع پوست مناسب است. با بالا رفتن سن و قرار گرفتن در برابر عوامل آسیب‌زای محیطی، فاکتور مرطوب‌کننده طبیعی پوست (NMF) تحلیل می‌رود. به همین دلیل فارغ از نوع پوست، استفاده از گلیسیرین سبب افزایش رطوبت پوست می‌شود.
پوست خشک
در طول زمان، قرار گرفتن در معرض عوامل آسیب‌زای محیطی باعث پوسته پوسته شدن، کدر شدن و خشکی پوست می‌شود. توانایی گلیسیرین در محافظت از پوست و کمک به حفظ رطوبت مورد نیاز آن، یکی از دلایل وجود این ماده در بسیاری از مرطوب‌کننده‌های مناسب برای پوست خشک است.
پوست چرب
پوست چرب هم به‌اندازه سایر پوست‌ها به رطوبت نیاز دارد. گلیسیرین سبک است و باعث انسداد منافذ پوست نمی‌شود. از دیگر مزایای استفاده از گلیسیرین این است که روی پوست حالت چرب ایجاد نمی‌کند و حتی برای پوست‌های مستعد آکنه هم مناسب است.
پوست حساس
از آنجا که گلیسیرین از ترکیبات طبیعی پوست است، انتخاب خوبی برای پوست‌های حساس به شمار می‌رود. این ترکیب به شکل مؤثری به رفع قرمزی و التهاب و در طول زمان، به تسکین علائم حساسیت پوست هم کمک می‌کند.
منابع گلیسیرین
گلیسیرین از ۲ نوع منبع متفاوت به دست می‌آید: طبیعی و مصنوعی. تنها روش تشخیص منبع گلیسیرین، پرسش از تولیدکننده محصول است.
نحوه استفاده از گلیسیرین
شما می‌توانید با خیال راحت، گلیسیرین را به‌تنهایی روی پوست صورت خود استفاده کنید. اگر نمی‌دانید چه محصولی را امتحان کنید، برای انتخاب بهترین ترکیب حاوی گلیسیرین برای پوستتان، با پزشک خود مشورت کنید.
قبل از استفاده از هر محصول جدیدی، بهتر است آن را روی قسمت کوچکی از پوست خود امتحان کنید. به این ترتیب که مقدار کمی از محصول را دو بار در روز روی بخش کوچکی از ساعد دستتان بزنید و آن قسمت را در طول چند روز، از نظر بروز هر نوع نشانه حساسیت مثل قرمزی، تغییر رنگ، تورم یا خارش بررسی کنید.
نکته: شما می‌توانید گلیسیرین را با آب لوله‌کشی رقیق کنید.
نکات استفاده از گلیسیرین برای پوست صورت
بهتر است قبل از مصرف گلیسیرین نکات زیر را در نظر بگیرید:
- استفاده از محصولات حاوی گلیسیرین پس از حمام، باعث حفظ رطوبت پوست می‌شود.
- از شوینده صورت حاوی گلیسیرین استفاده کنید.
- گلیسیرین را در روتین روزانه مراقبت از پوست خود، به‌ویژه قبل از خواب، قرار دهید.
- پس از استعمال گلیسیرین، از ضد آفتاب مناسب با پوستتان استفاده کنید.
عوارض جانبی استفاده از گلیسیرین برای پوست
در برخی موارد، استفاده از گلیسیرین برای پوست به‌شکل موضعی ممکن است با عوارضی همراه باشد. البته باید توجه داشت که این مسئله امری بسیار نادر است. در این موارد، احتمالاً علائم درماتیت تماسی (نوعی واکنش پوستی ناشی از تماس مستقیم با یک ماده شیمیایی خاص) بروز پیدا می‌کنند:
- تحریک یا سوزش کل پوست
- بثورات پوستی که چند روز تا چند هفته طول می‌کشد
- التهاب
- آنژیو ادم یا ورم عروقی (تورم لایه‌های زیرین پوست)
- خارش
درصورت تماس گلیسیرین با چشم ممکن است فرد دچار سوزش شود. اگر پس از استفاده از محصولات حاوی این ماده دچار هر نوع بثورات پوستی، قرمزی پوست، یا خارش شدید، باید مصرف آن را متوقف کنید. چنانچه پس از توقف مصرف، بثورات پوستی بهبود نیافتند، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید.
گلیسیرین و گلاب
برخی از کارشناسان توصیه به رقیق‌کردن گلیسیرین با گلاب می‌کنند؛ چراکه یکی از خواص گلاب، آبرسانی طبیعی پوست است. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۱ نشان داد که گلاب اثرات آنتی‌اکسیدانی دارد و استفاده از آن، عملکرد محافظتی گلیسیرین را بهبود می‌بخشد.
آیا گلیسیرین موجب تقویت ساخت کلاژن در پوست می‌شود؟
گلیسیرین و کلاژن به‌طور طبیعی در بدن وجود دارند و به حفظ سلامت پوست کمک می‌کنند. کلاژن پروتئینی است که در ساختار پوست نقش دارد و به آن خاصیت ارتجاعی می‌دهد. با افزایش سن، کلاژن به میزان کمتری در بدن تولید شده و کلاژن موجود نیز با سرعت بیشتری تجزیه می‌شود. با وجود اینکه گلیسیرین لزوماً باعث تقویت کلاژن‌سازی نمی‌شود، اما به تثبیت آن کمک می‌کند.
آیا گلیسیرین بهتر از هیالورونیک اسید است؟
گلیسیرین و هیالورونیک اسید، ویژگی‌ها و فواید مشترک بسیاری دارند و هردو به جذب و حفظ رطوبت پوست کمک می‌کنند. هر کدام از این ماده‌ها در بهبود سلامت پوست نقش دارند و استفاده از هر دوی آن‌ها در روتین پوستی، برای داشتن ظاهری جوان و شاداب، مفید است. بنابراین هیچ کدام مزیتی نسبت به دیگری ندارد.
