شاید برای شما هم پیش آمده باشد، بدون آنکه برخوردی با اجسام یا چیزهای دیگر داشته باشید، ناگهان کبودی بزرگ یا کوچکی روی قسمتی از بدنتان پدیدار شود. افراد برای درمان کبودی بدن روش‌های مختلفی را مانند استفاده از کرم‌های ضد کبودی به کار می‌گیرند. ما در این مقاله درباره علل و علائم کبودی بدن و سایر روش‌های درمان خانگی آن صحبت کرده‌ایم. با ما همراه باشید.
دلایل ایجاد کبودی
معمولاً وقتی با یک شیء سخت برخورد می‌کنید یا ضربه‌ای به بدنتان وارد می‌شود، دچار کبودی می‌شوید.
- کبودی‌ها ممکن است در افرادی که تمرینات شدید بدنی دارند (مانند ورزشکاران و وزنه برداران) ایجاد شوند. علت این کبودی‌ها، پارگی میکروسکوپی رگ‌های خونی موجود در زیر سطح پوست است.
- کبودی‌هایی که به سادگی یا بدون هیچ دلیل مشخصی ایجاد می‌شوند، ممکن است نشان‌دهنده یک نوع اختلال خونریزی باشند، به ویژه اگر کبودی با خونریزی بینی یا لثه همراه باشد.
- در بیشتر موارد، کبودی‌های بی‌دلیل که مثلاً روی سینه، ران یا قسمت‌های دیگر بدن خود می‌بینید، در حقیقت، به علت برخورد با تختخواب یا یک شیء دیگر ایجاد شده و معمولاً ناشی از یک جراحت فراموش شده هستند.
- پوست افراد مسن، معمولاً نازک است و بافتی که رگ‌های خونی زیر سطح پوست را حمایت می‌کند، ضعیف‌تر است. به همین دلیل، این افراد بیشتر در معرض کبودی هستند.
- کبودی پوست در افرادی که داروهای رقیق‌کننده خون استفاده می‌کنند نیز شایع‌تر است.
همان‌طور که گفته شد، برخی کبودی‌ها به طور ناگهانی ایجاد می‌شوند؛ در این مورد می‌توانید مقاله دیگر ما با عنوان «علت کبودی بدن به طور ناگهانی چیست؟» را مطالعه نمائید.
علائم کبودی
- در ابتدا، کبودی ممکن است قرمز رنگ باشد. پس از چند ساعت، رنگ آن به آبی یا بنفش تیره تغییر می‌کند و با گذشت چند روز کبودی بهبود می‌یابد و رنگ آن زرد یا سبز می‌شود.
- ناحیه کبودی معمولاً طی چند روز اول حساس و گاهی دردناک است، اما با گذشت زمان، معمولاً درد آن نیز همراه با محو شدن رنگ ناحیه کبودی، از بین می‌رود.
- معمولاً پوست ناحیه‌ای که کبود شده است، آسیب نمی‌بیند، به همین دلیل، خطر عفونت در آن ناحیه وجود ندارد.
برای درمان کبودی بدن چه زمانی به مداخله پزشکی نیاز داریم؟
- اگر کبودی با ورم و درد زیاد همراه باشد، به ویژه اگر به دلیل شرایط خاص پزشکی، از داروهای رقیق‌کننده خون استفاده می‌کنید.
- چنانچه کبودی به سادگی یا بدون هیچ دلیل مشخصی بروز کند.
- اگر کبودی دردناک است و زیر ناخن دست یا پا ایجاد شده است.
- اگر پس از گذشت دو هفته، کبودی بهتر نشده یا پس از گذشت سه یا چهار هفته، به طور کامل از بین نرفته است.
- اگر احتمال می‌دهید کبودی به دلیل شکستگی استخوان باشد، حتماً به بیمارستان مراجعه کنید.
- ایجاد کبودی در سر یا چشم‌ها، نگران‌کننده است.
- اگر قسمتی از سر دچار کبودی شود، اما شخص بتواند آنچه اتفاق افتاده را به یاد بیاورد، احتمالاً آسیب جدی به سر او وارد نیامده است. به عبارت دیگر، اگر شخص حادثه‌ای را که برایش افتاده به خاطر نمی‌آورد، احتمال ضربه مغزی وجود دارد و باید به سرعت او را به نزدیک‌ترین بیمارستان منتقل کنید.
- چنانچه کبودی درست بالای چشم رخ دهد، می‌توان انتظار داشت که به دلیل جاذبه زمین، این کبودی‌ها به زیر چشم منتقل و اطراف آن سیاه شود. تا زمانی که قادر هستید چشم خود را در ناحیه کبود شده، در تمام جهات حرکت دهید و تغییری در دید شما به وجود نیامده است، احتمالاً آسیب جدی ندیده‌اید و نیازی نیست برای درمان کبودی زیر چشم بر اثر ضربه خفیف به بیمارستان مراجعه کنید. اما اگر در هر صورتی بینایی شما دچار تغییر شده است، حتماً به بیمارستان یا کلینیک چشم‌پزشکی مراجعه کنید.
آزمایش و بررسی
- اگر آسیب‌دیدگی شما فقط یک کبودی باشد و پزشک تشخیص دهد که شکستگی نداشته‌اید، احتمالاً نیازی به انجام آزمایش ندارید.
- اگر در ناحیه کبودی، ورم و درد شدید داشته باشید، ممکن است پزشک برای اطمینان از عدم شکستگی استخوان، عکس‌برداری با اشعه ایکس را برایتان تجویز کند.
- اگر کبودی به کرات و بدون هیچ دلیل مشخصی رخ دهد، پزشک برای تشخیص اختلال خونریزی، برایتان آزمایش خون تجویز خواهد کرد.
- وجود کبودی‌های خاصی که از الگوی ویژه‌ای پیروی می‌کنند. ممکن است نشان‌دهنده خشونت فیزیکی، باشند.
درمان کبودی بدن با روش‌های خانگی
- اگر کبودی را بلافاصله بعد از آسیب‌دیدگی و در حالی که پوست هنوز قرمز است، درمان کنید، تأثیر بیشتری دارد.
- کمپرس سرد (مانند بسته یخ یا بسته حاوی سبزی‌های منجمد) را باید 30-20 دقیقه روی ناحیه آسیب‌دیده قرار دهید تا روند بهبود تسریع و از میزان ورم کاسته شود. یادتان باشد هرگز یخ را به طور مستقیم روی پوست قرار ندهید. به جای این کار باید آن را در یک حوله بپیچید و روی کبودی بگذارید.
- اگر کبودی بخش وسیعی از پا یا ساق پا را فرا گرفته است، باید در 24 ساعت اول پاها را بالاتر از سطح بدن خود قرار دهید.
- برای درمان کبودی بدن می‌توانید از کرم حاوی عصاره آرنیکا که هم باعث رفع کبودی و هم باعث تسکین درد عضلانی و کشیدگی می‌شود، استفاده کنید.
- هرگز نباید برای درمان خانگی از آسپرین یا ایبوپروفن استفاده کنید، زیرا این داروها سرعت لخته شدن خون را کاهش می‌دهند و زمان خونریزی را طولانی می‌کنند.
- پس از گذشت 48 ساعت، استفاده از یک حوله گرم (به مدت 10 دقیقه و دو تا سه بار در روز) به بهبود جریان خون در ناحیه کبود شده کمک می‌کند. این کار سرعت جذب خون در پوست را افزایش می‌دهد. در نتیجه، رنگ کبودی از بین می‌رود.
نکته: در صورتی که کبودی ناحیه بزرگی را درگیر کرده و/یا درد غیرطبیعی داشته باشد، خطر سندروم کمپارتمان وجود دارد. این یک وضعیت خطرناک و تهدیدکننده حیات است. پس اگر این شرایط را دارید یا کبودی شما در حال گسترش است، حتما سریع‌تر به پزشک یا مرکز درمانی مراجعه کنید.
درمان پزشکی برای کبودی
پزشکان روش خاصی برای درمان کبودی بدن ندارند، به غیر از راهکارهایی که در بالا توضیح داده شد، استفاده از کمپرس یخ و سپس کمپرس گرم، داروهای بدون نسخه برای کاهش درد و بالا نگه داشتن ناحیه کبود شده. معمولاً اگر پزشکان گمان ببرند که فردی قربانی خشونت خانگی شده است، او را زیر نظر یک مددکار اجتماعی قرار می‌دهند.
جلوگیری از کبودی پوست
توصیه می‌کنیم برای جلوگیری از کبودی پوست، اقدامات زیر را انجام دهید:
- هنگام انجام ورزش‌هایی مانند فوتبال، از پوشش محافظ قفسه سینه و دنده‌ها استفاده کنید.
- کودکان اغلب بسیار پرجنب و جوش هستند، در صورتی که کودک شما دوچرخه سواری، اسکیت یا ورزش‌های مشابه انجام می‌دهد، برای جلوگیری از ضرب‌دیدگی و کبودی زانو و آرنج، برای او محافظ زانوی مناسب تهیه کنید.
- مبلمان منزل را در نزدیکی در ورودی یا محل‌های پر رفت و آمد قرار ندهید.
- کابل‌های تلفن و سیم برق را در جاهایی که احتمال برخورد و سقوط افراد خانواده وجود دارد، قرار ندهید.
- کف زمین را همیشه خشک نگه دارید و از لیز نخوردن فرش‌ها روی زمین مطمئن شوید.
- وسایل اضافی را از روی زمین جمع کنید تا سبب زمین‌خوردن شما و اعضای خانواده‌تان نشوند.
- اگر در طول شب برای رفتن به دستشویی از خواب بیدار می‌شوید، یک چراغ خواب کوچک را روشن نگه دارید.
- اگر پزشک برای شما داروهای رقیق‌کننده خون تجویز کرده است، به طور مرتب میزان مصرف آن‌ها را تنظیم و کنترل کنید.
طول دوره درمان
طبق این مقاله، معمولاً دو تا سه هفته زمان لازم است تا کبودی‌ها از بین بروند. کبودی پوست معمولاً نگران‌کننده نیست، اما اگر روی صورت، دست یا قسمت‌هایی از بدنتان باشد که آن را با لباس نمی‌پوشانید، به شدت آزاردهنده است.
نوبت شما
خوشبختانه، اکنون با خواندن این مقاله می‌دانید دفعه بعد که بدنتان کبود شد، باید چه کارهایی انجام دهید تا زودتر آن را برطرف کنید. اگر تاکنون روش موفقیت‌آمیز دیگری را برای درمان کبودی بدن خود انجام داده‌اید، در قسمت نظرات آن را مطرح کنید و تجربه‌های خود را در اختیار خوانندگان دیگر هم قرار دهید.
منابع:
https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/guide/bruises-article#1
تیم نویسندگان
دکتر مهدیه بهشادفر
