آمارها نشان می‌دهد که بیش از نیمی از مردم ایران از مشکل چاقی رنج می‌برند. تغذیه نامناسب و عدم تحرک از جمله عوامل مهم در بروز چاقی به شمار می‌آیند. چاقی احتمال بروز بیماری‌هایی همچون بیماری‌های قلبی عروقی را افزایش می‌دهد بنابراین نمی‌توان نسبت به آن بی‌توجه بود. آیا تاکنون در مورد ارتباط ویتامین E و چاقی چیزی شنیده‌اید؟ این مقاله به بررسی ارتباط چاقی با ویتامین e می‌پردازد.
ویتامین E و چاقی چه ارتباطی با یکدیگر دارند ؟
مطالعات نشان می‌دهد که افراد چاقی که مبتلا به سندرم متابولیک هستند، کمبود ویتامین E دارند. سندروم متابولیک ترکیبی به معنای همراهی گروهی از عوامل خطر‌ساز برای بیماری‌های قلبی-عروقی و دیابت در یک شخص است. فردی که حداقل با 3 مورد از موارد زیر درگیر باشد، به سندرم متابولیک مبتلا است:
- چاقی مرکزی
- افزایش تری گلیسیرید
- کلسترول HDL
- فشار خون بالا
- افزایش قند خون بالا
نتایج پژوهش‌های دانشمندان در این رابطه حاکی از آن است که افراد چاق به میزان بیشتری ویتامین E نیاز دارند زیرا افزایش وزن و دیگر مشکلات آنها سبب افزایش استرس اکسیداتیو در آنها میشود و این مشکلات را می‌توان با مصرف قرص ویتامین E کاهش داد. در آمریکا از هر 3 فرد بزرگسال یکی از آنها به سندرم متابولیک مبتلا بوده و این بیماری در ایران نیز به طور گسترده‌ای دامن‌گیر مردم است. آمارها نشان می‌دهد که سندرم متابولیک در ایران در خانم‌ها بیش از آقایان دیده میشود و همچنین با بالا رفتن سن افزایش می‌یابد.
حال شاید این سوال برایتان پیش بیاید که استرس اکسیداتیو چیست و چه ربطی به چاقی دارد؟
استرس اکسیداتیو چیست ؟
عدم تعادل بین رادیکال‌های آزاد و آنتی‌اکسیدان‌ها در بدن موجب بروز استرس اکسیداتیو میشود و این مسئله خطر ابتلا به برخی بیماری‌ها از جمله دیابت، بیماری قلبی، فشار خون، پارکینسون و آلزایمر را افزایش داده و سرعت پیر شدن را تندتر می‌کند. با مصرف ویتامین e می‌توان کمبود آن را در بدن جبران نموده و استرس اکسیداتیو را در افراد چاق کنترل کرد.
نتایج تحقیقات در مورد ویتامین E و چاقی
ویتامین E از جمله ویتامین‌های محلول در چربی است و به لحاظ تئوری به نظر می‌رسد که این ویتامین باید در افراد چاق بیش از سایر افراد باشد. اما نتایج مطالعات عکس این قضیه را ثابت کرد. اگرچه گردش ویتامین E در جریان خون اشخاص چاق ممکن است بالا باشد اما در افراد چاق این ریزمغذی‌های حیاتی راه خود را به بافت‌هایی که به آنها نیاز دارند، پیدا نمی‌کنند و در نتیجه فرد با کمبود ویتامین E در بدن خود مواجه میشود. چربی سبب تولید اکسیدان‌هایی میشود که استرس متابولیک را در بدن بیشتر می‌کنند. از آنجایی که ویتامین E یک آنتی اکسیدان است در کنار دیگر آنتی اکسیدان‌ها مثل ویتامین C می‌تواند به کنترل استرس اکسایشی کمک کند.
ویتامین E برای چاق شدن صورت
علی‌رغم ادعای بسیاری از افراد مبنی بر اینکه با مصرف ویتامین E صورتشان چاق شده است، هیچ مبنای علمی در این زمینه وجود ندارد. شاید در بسیاری از سایت‌ها بخوانید که با خوردن ویتامین E یا خالی کردن روغن ویتامین E از درون کپسول آن و مالیدن این روغن به پوست صورت خود می‌توانید صورت خود را چاق کنید اما همان‌طور که گفتیم این مسئله اثبات نشده است. آنچه مسلم به نظر می‌رسد این است که مصرف ویتامین E برای پوست بسیار مفید بوده و حتی مالیدن روغن آن به صورت می‌تواند در روشن و شفاف کردن پوست و رطوبت‌رسانی به آن موثر باشد. در زمینه تائید اینکه ویتامین E برای چاق شدن صورت موثر است یا خیر، هنوز به تحقیقات بیشتری نیاز است.
مقدار مصرف روزانه ویتامین E
به طور کلی بسیاری از افراد چاق زمانی که تصمیم به کاهش وزن می‌گیرند، فکر می‌کنند که دیگر نباید از هیچ نوع چربی در رژیم غذایی خود استفاده کنند؛ در حالی که این فکر کاملا نادرست است. بسیاری از چربی‌های مفید، منبع ویتامین E محسوب می‌شوند و محدود کردن آنها موجب به هم خوردن تعادل در رژیم غذایی خواهد شد.
هر فرد بزرگسال روزانه به حدود 15 میلی گرم ویتامین E در رژیم غذایی خود نیاز دارد. توجه داشته باشید که این ویتامین از آن دسته ویتامین‌هایی است که مصرف بیش از حد آن عوارض نامطلوبی را در پی خواهد داشت. پس در مصرف آن زیاده‌روی نکنید.
منابع ویتامین E
پس از بررسی رابطه ویتامین E و چاقی بد نیست اشاره‌ای هم به منابع حاوی ویتامین E داشته باشیم. این ویتامین را می‌توان به 2 طریق برای بدن تامین کرد:
مواد غذایی
بدن انسان خودش قادر به ساخت ویتامین E نیست بنابراین برای تامین این ویتامین باید از طریق خوردن مواد غذایی اقدام کرد. خوراکی‌های زیر منابعی غنی از ویتامین E به شمار می‌آیند که همه افراد به خصوص افراد چاق باید آنها را در برنامه غذایی روزانه خود گنجانده و به مقدار مناسب از آنها استفاده کنند:
- روغن جوانه گندم
- دانه آفتابگردان
- بادام
- روغن فندق
- آووکادو
- ماهی سالمون
- انبه
مکمل های ویتامین E
کمبود ویتامین E در بدن را می‌توان با خوردن مواد غذایی حاوی آن تامین نمود اما گاهی این کمبود شدت می‌یابد و در این صورت باید به سراغ مکمل‌های غذایی رفت. کمبود ویتامین E با علائمی نظیر ضعف ماهیچه‌ها، اختلالات بینایی و ضعیف شدن سیستم ایمنی بروز می‌یابد و در صورتی که درمان نشود می‌تواند به بیماری‌های مختلفی منجر شود. در صورتی که شما به کمبود ویتامین ای مبتلا هستید، بهتر است مقدار مصرف مکمل این ویتامین توسط پزشک به طور دقیق برای شما تعیین شود.
پیشنهاد می‌کنیم برای آگاهی از بهترین زمان استفاده از مکمل ویتامین E مقاله بهترین زمان مصرف ویتامین E را نیز مطالعه فرمائید.
سخن پایانی
بسیاری از افراد چاق که به سندرم متابولیک مبتلا هستند، کمبود ویتامین E دارند و با جبران این کمبود در بدن خود می‌توانند از بروز بسیاری از بیماری‌ها پیشگیری کنند. این ویتامین نقشی در چاق کردن افراد ندارد. اگرچه برخی از پژوهش‌ها نشان داده‌اند که با مصرف ویتامین E می‌توان به کاهش وزن کمک کرد اما باز هم این ادعا تحقیقات بیشتری را می‌طلبد. اینکه فکر کنید با خوردن یک عدد قرص ویتامین E لاغرتر خواهید شد، تصوری کاملا غلط است. بهتر است برای لاغر شدن راه‌های دیگری را امتحان نمایید. اگر جزء افراد چاقی بوده‌اید که اکنون موفق به کاهش وزن شده‌اند، برای ما بگویید که چه روشی را پیش گرفتید که همراه با حفظ سلامتی در لاغر شدن شما موثر بود؟
