این یک حقیقت است که مردان به علت الگوی طاسی، بیشتر از زنان در معرض ریزش مو قرار می‌گیرند. اما کاهش و نازک شدن مو نیز در میان زنان شایع است. این امر می‌تواند به دلایل ساده مانند کمبود ویتامین و یا به دلایل پیچیده‌تر مانند ابتلا به یک بیماری ایجاد شود. در بسیاری از موارد، بسته به علت، راه‌هایی برای درمان ریزش مو در مردان و زنان وجود دارد. در ادامه به معرفی عوامل شایع برای ریزش مو می‌پردازیم و بطور خلاصه به راهکارهایی برای جلوگیری از آن اشاره خواهیم کرد.
علت ریزش مو چیست؟
علت ریزش مو بسیار زیاد است. گاهی یک و گاهی چندین دلیل برای این مشکل به وجود می‌آید. گاهی پزشک با یک معاینه ساده علت ریزش مو را متوجه شده و گاهی پزشک فرد را برای انجام آزمایش‌های تخصصی به آزمایشگاه می‌فرستد. اگر می‌خواهید دلایل ریزش مو را بدانید در ادامه در مورد مهمترین آن ها توضیح می‌دهیم:
۱. استرس و فشار فیزیکی
هر گونه فشار فیزیکی مانند جراحی، تصادف، بیماری و حتی آنفولانزا می‌توانند به طور موقت باعث ریزش مو شوند. این عوامل نوعی از ریزش مو به نام تلوژن افلوویوم را موجب می‌شوند. چرخه زندگی مو شامل سه مرحله است: مرحله رشد، مرحله استراحت و مرحله ریختن.
استرس و فشار شدید می‌تواند چرخه مو را تحت تأثیر قرار داده و موها را به سمت مرحله ریختن سوق دهد. معمولا سه تا شش ماه پس از شوک وارد شده، ریزش مو احساس خواهد شد.
چه کاری باید انجام داد: خبر خوب این است که به محض بهبود بدن، رشد مجدد مو آغاز خواهد شد.
۲. بارداری
بارداری یک نوع استرس و فشار فیزیکی بوده که می‌تواند باعث ریزش مو شود. این نوع ریزش مو در واقع بیشتر پس از زایمان روی می‌دهد تا در دوران بارداری.
چه کاری باید انجام داد: این نوع ریزش مو طبیعی بوده و در عرض چند ماه، موها دوباره رشد خواهند کرد.
۳. مصرف بیش از حد ویتامین A
مصرف بیش از حد مکمل‌ها یا دارو‌های حاوی ویتامین A می‌توانند باعث ریزش مو شوند.
چه کاری باید انجام داد: این شرایط برگشت پذیر است. بدین معنی که با قطع مصرف ویتامین A، رشد مو به حالت طبیعی برخواهد گشت.
۴. کمبود پروتئین
اگر پروتئین کافی در رژیم غذایی وجود نداشته باشد، بدن با کاهش رشد مو، پروتئین ذخیره خواهد کرد. این حالت می‌تواند حدود دو تا سه ماه پس از کاهش مصرف پروتئین روی دهد.
چه کاری باید انجام داد: منابع زیادی برای مصرف پروتئین وجود دارند. مانند ماهی، گوشت و تخم مرغ.
۵. الگوی طاسی مردانه
در اکثر مردان علت ریزش مو الگوی طاسی مردانه است. بطوری که از هر سه نفر، دو نفر از آن‌ها تا سن ۶۰ سالگی، به علت الگوی طاسی، دچار ریزش مو می‌شوند. این نوع از ریزش مو که ناشی از ترکیب برخی ژن‌ها و هورمون‌های جنسی مردانه است، معمولا یک الگوی خاصی را دنبال می‌کنند که در آن، موها در شقیقه‌ها کاهش پیدا کرده و موی بالای پیشانی به شکل M درخواهد آمد.
چه کاری باید انجام داد: می‌توان از کرم‌های موضعی مانند ماینوکسیدیل و دارو‌های خوراکی مانند فیناستراید برای کاهش ریزش مو و حتی رشد مجدد آن‌ها استفاده کرد. علاوه بر این، برخی افراد ممکن است پیوند و کاشت مو را انتخاب کنند.
۶. وراثت
آندروژنیک یا آلوپسی آندروژنیک، اساسا نوع زنانه از الگوی طاسی مردانه است. بر خلاف مردان، موی بالای پیشانی زنان کاهش پیدا نخواهد کرد، در عوض، مو‌های آن‌ها بسیار نازک خواهند شد.
چه کاری باید انجام داد: مانند مردان، زنان نیز می‌توانند از کرم‌های موضعی مانند ماینوکسیدیل استفاده کنند.
۷. هورمون‌های زنانه
همان طور که هورمون‌های بارداری می‌توانند باعث ریزش مو شوند، قطع مصرف قرص‌های ضد بارداری نیز می‌تواند باعث تلوژن افلوویوم شده و اگر سابقه خانوادگی داشته باشید، احتمال ریزش مو بیشتر خواهد بود. تغییرات هورمونی در زمان یائسگی نیز می‌تواند علت ریزش مو در زنان باشد. در این حالت، گیرنده‌های آندروژن (هورمون مردانه) بر روی پوست سر فعال شده، فولیکول‌های مو به حداقل رسیده و ریزش مو آغاز خواهد شد.
چه کاری باید انجام داد: به جای مصرف قرص‌های ضد بارداری می‌توان از دیگر روش‌های جلوگیری استفاده کرد.
۸. استرس و فشار احساسی
احتمال ریزش مو در فشار احساسی کمتر از فشار فیزیکی است. به عنوان مثال در زمان طلاق، پس از مرگ یک عزیز و یا مراقبت از والدین پیر. با این حال، اغلب استرس‌های احساسی، ریزش مو را تسریع نمی‌کنند. در واقع می‌توان گفت، آن‌ها باعث تشدید مشکلات قبلی می‌شوند.
چه کاری باید انجام داد: با کاهش استرس و اضطراب، رشد مو به حالت اولیه برخواهد گشت.
۹. کم خونی
تقریبا از هر ۱۰ نفر زن که سن آن‌ها بین ۲۰ تا ۴۹ سال باشد، یک نفر به کم خونی ناشی از کمبود آهن مبتلاست. این نوع کم خونی می‌تواند علت ریزش مو در افراد مبتلا به فقر آهن باشد.
چه کاری باید انجاد داد: استفاده از مکمل آهن می‌تواند این مشکل را برطرف کند. علاوه بر ریزش مو، دیگر علائم کم خونی عبارتند از خستگی، سردرد، سرگیجه، رنگ پریدگی پوست و سرد شدن دست‌ها و پاها.
۱۰. کم کاری غده تیروئید
غده تیروئید با تولید هورمون، نقش مهمی در سوخت و ساز بدن و همچنین رشد دارد. زمانی که این هورمون به اندازه کافی تولید نشود، می‌تواند باعث ریزش مو شود. بنابراین اگر به یکباره دچار ریزش مو شدید و علائم دیگری نظیر کم شدن حافظه یا افزایش وزن را تجربه کردید، احتمال دارد که به کم کاری تیروئید مبتلا شده باشید.
چه کاری باید انجام داد: مصرف دارو‌های تیروئید می‌توانند به رفع این مشکل کمک کنند. زمانی که سطح تیروئید به حالت طبیعی باز گردد، رشد موها نیز طبیعی خواهند شد.
۱۱. کمبود ویتامین B
سطح پایین ویتامین B می‌تواند دیگر علت ریزش مو در بسیاری از افراد باشد. افرادی که به یکباره مصرف برنج را قطع می‌کنند، بیشتر در خطر ابتلا به این عارضه قرار می‌گیرند. در واقع با قطع مصرف برنج، منبع مهمی از ویتامین B از دست داده می‌شود.
چه کاری باید انجام داد: با مصرف مکمل و تغییر در رژیم غذایی می‌توان این مشکل را برطرف کرد. ویتامین B طبیعی را می‌توان در ماهی، گوشت، سبزیجات نشاسته دار و میوه‌ها (غیر از مرکبات) پیدا کرد. به طور کلی، مصرف میوه‌ها و سبزیجات و همچنین پروتئین‌های کم چرب و چربی‌های خوب مانند آووکادو و آجیل برای سلامت مو مفید هستند.
۱۲. ریزش مو مرتبط با خودایمنی
به این نوع ریزش، آلوپسی آره آتا گفته می‌شود که اساسا ناشی از فعالیت بیش از حد سیستم ایمنی است. در این حالت، سیستم ایمنی، مو را به اشتباه مورد هدف قرار می‌دهد.
چه کاری باید انجام داد: استفاده از دارو‌های استروئیدی می‌توانند به درمان آلوپسی آره آتا کمک کنند. دیگر دارو‌ها مانند ماینوکسیدیل نیز می‌توانند موثر باشند. هرچند، در این شرایط، ممکن است موها رشد کرده و دوباره بریزند.
۱۳. کاهش وزن شدید
در برخی از افراد، علت ریزش مو می‌تواند کاهش وزن شدید و ناگهانی باشد. کاهش وزن ناگهانی، نوعی فشار جسمانی بوده که می‌تواند موجب نازک شدن مو شود. ریزش مو به همراه کاهش قابل توجه وزن ممکن است نشانه‌ای از اختلالات خوردن مانند بی اشتهایی باشد.
چه کاری باید انجام داد: به نظر می‌رسد که کاهش وزن ناگهانی به بدن فشار وارد می‌کند. در این شرایط، ممکن است تا ۶ ماه ریزش مو داشته باشید و سپس، رشد مو به حالت طبیعی برگردد.
۱۴. شیمی درمانی
متاسفانه برخی از دارو‌های شیمی درمانی موجب ریزش مو می‌شوند.
چه کاری باید انجام داد: زمانی که شیمی درمانی متوقف شود، موها دوباره رشد خواهند کرد. هرچند، ممکن است بافت یا رنگ آن‌ها تغییر کند.
۱۵. سندرم تخمدان پلی کیستیک
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) نوعی اختلال هورمونی است. افزایش آندروژن می‌تواند به کیست تخمدان، افزایش وزن، افزایش احتمال ابتلا به دیابت، تغییرات قاعدگی، ناباروری و همچنین نازک شدن مو منجر شود. از آنجایی که در این بیماری، هورمون‌های مردانه بیش از حد فعال شده‌اند، ممکن است، زنان دچار افزایش رشد مو در صورت و بدن شوند.
چه کاری باید انجام داد: درمان این سندرم می‌تواند عدم تعادل هورمون را اصلاح کرده و برخی از این تغییرات را متوقف کند. با رژیم غذایی مناسب، ورزش و مصرف قرص‌های ضد بارداری می‌توان به درمان این سندرم کمک کرد.
۱۶. دارو‌های ضد افسردگی، رقیق کننده‌های خون و دیگر موارد
مصرف برخی از دارو‌های رقیق کننده خون و دارو‌های فشار خون می‌توانند علت ریزش مو باشند. دیگر دارو‌ها عبارتند از متوترکسات (برای درمان بیماری‌های روماتیسمی و برخی از بیماری‌های پوستی)، لیتیوم (برای اختلال دوقطبی)، دارو‌های ضد التهاب غیر استروئیدی از جمله ایبوپروفن و برخی دارو‌های ضد افسردگی.
چه کاری باید انجام داد: در صورت امکان، از پزشک خود بخواهید که نوع یا مقدار دارو‌ها را تغییر دهد.
۱۷. آرایش و مدل‌های مو
استفاده از آرایش و مدل‌های موی مختلف در طی سال‌ها می‌توانند باعث ریزش مو شوند. به عنوان مثال بافتن مو، فر کردن یا صاف کردن مو با مواد شیمیایی و حرارت دادن موها. از آنجایی که این شیوه‌ها، می‌توانند به ریشه مو آسیب برسانند، در نتیجه ممکن است مو‌های شما دیگر رشد نکنند.
چه کاری باید انجام داد: علاوه بر اجتناب از این روش‌ها، بهتر است که بعد از استفاده از شامپو، از نرم کننده استفاده کنید. بگذارید مو‌های تان به طور طبیعی خشک شوند و از ابزار‌های حرارتی بیش از یک بار در هفته استفاده نکنید.
۱۸. وسواس کندن مو
وسواس کندن مو یکی از اختلالات کنترل تکانه‌ای است که موجب می‌شود افراد، بی اختیار مو‌های خود را بکنند. این وسواس معمولا قبل از سن ۱۷ سالگی شروع شده و در زنان بیش از مردان شایع است.
چه کاری باید انجام داد: برخی از دارو‌های ضد افسردگی ممکن است به این حالت کمک کنند. همچنین، روش‌های تغییر و اصلاح رفتار نیز می‌توانند موثر باشند.
۱۹. سن
زنان با ورود به دهه ۵۰ تا ۶۰ سالگی، ممکن است دچار ریزش یا نازکی مو شوند. متخصصان علت این امر را هنوز نمی‌دانند.
چه کاری باید انجام داد: کارشناسان برای این وضعیت درمان خاصی را توصیه نمی‌کنند. زنان می‌توانند از روسری یا کلاه گیس برای پوشاندن نقاط خالی شده سر استفاده کنند.
۲۰. استروئید آنابولیک
مصرف استروئید آنابولیک می‌تواند موجب ریزش مو شود. این مواد تاثیری مشابه مانند بیماری تخمدان پلی کیستیک بر روی بدن دارند.
چه کاری باید انجام داد: پس از قطع دارو، رشد مو به حالت طبیعی بر خواهد گشت.
سخن آخر
تشخیص هیچکدام از این دلایل کار خود شما نیست و حدس‌هایی که می‌زنید می‌تواند خطرناک باشد؛ چراکه ممکن است برای حل آن راه حلی اشتباهی را انتخاب کنید که باعث تشدید ریزش مو و حتی به خطر افتادن سلامتی‌تان شود. بنابراین بهتر است کشف علت ریزش مو را به پزشک متخصص بسپارید. اگر در این زمینه تجربه یا نظر خاصی دارید می‌توانید آن را پایین این صفحه به اشتراک بگذارید.
برگرفته از: health.com
