سرماخوردگی و آنفولانزا از رایج‌ترین بیماری‌های فصل زمستان هستند. روش‌های درمان خانگی آنفولانزا می‌توانند به تسکین علائم و کوتاه کردن مدت زمان ابتلا به این بیماری کمک کنند.
ویروس‌ها مسبب ابتلا به آنفولانزا و سرماخوردگی هستند. این دو بیماری علائم مشابهی دارند و هر دو می‌توانند باعث تب شوند. تفاوت اصلی بین آنفولانزا و سرماخوردگی در شدت علائم و طول مدت بیماری‌ست.
علائم آنفولانزا ناگهانی و به شدت ظاهر می‌شوند و می‌تواند یک تا دو هفته ادامه یابد.
پیش از پرداختن به روش‌های درمان خانگی آنفولانزا لازم است با علائم این بیماری آشنا شوید:
علائم آنفولانزا
آنفولانزا به طور معمول علائمی ایجاد می‌کند که موجب درگیری و بروز اختلالات تنفسی (بینی، گلو و ریه) می‌شود. اصلی‌ترین علائم آنفولانزای تنفسی عبارتند از:
- تب
- لرز
- سردرد
- بدن درد
- آبریزش بینی یا احساس پر بودن بینی
- گلو درد
- سرفه خشک
- خستگی و ضعف
آنفولانزای گوارشی توسط نوع دیگری از ویروس آنفولانزا ایجاد می‌شود که شامل علائم زیر است:
- لرز
- تب
- حالت تهوع
- استفراغ
- درد معده و اسپاسم
- اسهال
آنفولانزا همچنین می‌تواند با فعال کردن دیگر عفونت‌های ویروسی و باکتریایی در نواحی دیگر بدن باعث بروز عوارض بیشتری همچون ذات الریه، برونشیت، سینوزیت، عفونت گوش و آنسفالیت (التهاب حاد بافت مغزی) شود.
برخی افراد در صورت ابتلا به آنفولانزا در معرض خطر بیشتری هستند مثل:
- کودکان زیر 5 سال
- بزرگسالان 65 سال یا بالاتر
- افراد دارای بیماری های زمینه‌ای
یکی از رایج‌ترین انواع آنفولانزا، آنفولانزای خوکی است که با نام ویروس H1N1 نیز شناخته می‌شود و نوع نسبتاً جدیدی از ویروس آنفولانزا است که باعث ایجاد علائمی شبیه به آنفولانزای معمولی می‌شود.
علائم آنفولانزای h1n1 یا خوکی بسیار شبیه علائم آنفولانزای معمولی است و روش‌های بهبود علائم این نوع از آنفولانزا مشابه آنفولانزای معمولی است.
روش‌های درمان خانگی آنفولانزا :
آب و مایعات بنوشید
در هنگام ابتلا به آنفولانزا، نوشیدن آب و مایعات دیگر از اهمیت بیشتری برخوردار است. این مسئله در هر دو مورد آنفولانزای تنفسی یا آنفولانزای گوارشی لازم است.
آب به مرطوب نگه داشتن بینی، دهان و گلو کمک می‌کند. این رطوبت به بدن کمک می‌کند تا از جمع شدن مخاط و خلط رها شود. اگر به طور کلی به صورت عادی غذا نمی‌خورید یا مایعات نمی‌نوشید، بدن‌تان به کم آبی مبتلا خواهد شد.
اسهال و تب (دو علامت شایع آنفولانزا) نیز می‌توانند باعث از دست دادن آب و دهیدراته شدن بدن شوند.
اگر از نوشیدنی‌های زیر استفاده کنید بدن دچار کم آبی نمی‌شود:
- آب
- آب نارگیل
- نوشیدنی‌های انرژی‌زا
- چای گیاهی
- آب میوه تازه
- سوپ
- آب گوشت یا سوپ مرغ
- میوه و سبزیجات خام
علائم زیر می‌توانند نشانه‌ای برای مصرف کافی آب و مایعات باشند:
- عادی بودن دفعات و مقدار ادرار
- ادرار تقریباً روشن یا زرد کمرنگ
اگر ادرارتان به رنگ زرد تیره تا کهربایی باشد، بدن‌تان دچار کمبود آب است. همچنین جلوگیری از استعمال دخانیات، تحریک بینی، گلو و ریه‌ها را تاحد زیادی کاهش می‌دهد.
به خوبی استراحت کنید
یکی از مهم‌ترین روش‌های درمان خانگی آنفولانزا استراحت و خواب بیشتر است. خوابیدن با تقویت سیستم ایمنی، به بدن کمک می‌کند که با ویروس آنفولانزا مبارزه کند. بنابراین روال معمول زندگی خود را تغییر داده و خواب را در اولویت قرار دهید.
آب گوشت و سوپ مرغ گرم بنوشید
خوردن سوپ مرغ، سوپ گوشت یا آب گوشت یک راه خوب برای کمک به حفظ آب بدن و هیدراته ماندن است. همچنین این خوراکی‌ها به کاهش و از بین رفتن احتقان بینی و سینوس کمک می‌کنند.
آب قلم (عصاره‌ی استخوان) منبعی سرشار از پروتئین و مواد معدنی مانند سدیم و پتاسیم است. خوردن آبگوشت روش خوبی برای غنی سازی بدن با این مواد مغذی، در زمان ابتلا به آنفولانزاست. علاوه بر این، پروتئین برای بازسازی سلول‌های ایمنی بدن بسیار مهم است.
برای خرید انواع آماده سوپ و آب گوشت به دنبال محصولاتی باشید که کم سدیم (نمک) باشند. برای تهیه‌ی آب قلم، استخوان‌های مرغ یا گاو را به مدت 10 ساعت با حرارت ملایم بجوشانید. همچنین می‌توانید عصاره باقی مانده را منجمد کنید و برای استفاده‌های بعدی نگه دارید.
مصرف زینک را بالا ببرید
مصرف زینک یکی از راهکارهای موثر برای درمان خانگی آنفولانزا است. ماده معدنی زینک برای سیستم ایمنی بدن بسیار ضروری است. این ماده مغذی به مبارزه گلبول‌های سفید خون با میکروب‌ها و کاهش علائم سرماخوردگی و آنفولانزا کمک می‌کند.
وجود زینک در مبارزه بدن با این ویروس بسیار مفید بوده و می‌تواند در کاهش سرعت تکثیر ویروس آنفولانزا در بدن نقش داشته باشد.
در فصل شیوع آنفولانزا مکمل زینک یا مولتی ویتامین حاوی زینک مصرف کنید. همچنین می‌توانید مقدار زیادی زینک را از یک رژیم غذایی روزانه متعادل دریافت کنید.
غذاهایی که دارای مقدار زیادی زینک هستند عبارتند از:
- گوشت قرمز
- صدف
- عدس
- نخود
- لوبیا
- آجیل
- دانه‌ها و مغزهای گیاهی
- لبنیات
- تخم مرغ و تخم پرندگان
آب نمک غرغره کنید
غرغره کردن آب نمک یکی از روش‌های درمان خانگی آنفولانزا است که می‌تواند گلو درد را تسکین دهد. همچنین این کار، به خارج کردن و حذف مخاط کمک می‌کند.
نحوه شستشو و غرغره کردن با آب نمک:
1. آب را جوشانده یا گرم کنید و سپس بگذارید خنک شود (یا به دمای اتاق برسد) در ادامه نصف قاشق چای خوری نمک را با یک لیوان آب گرم مخلوط کنید.
2. آب نمک را به قسمت پشت گلوی خود بکشید و حدود 10 تا 30 ثانیه آن را غرغره کنید تا دهان و گلو شسته شود.
3. آب دهانتان را خالی و این کار را 2 تا 4 بار تکرار کنید.
به هیچ عنوان آب نمک را قورت ندهید. همچنین غرغره کردن آب نمک توسط کودکان (به تنهایی) توصیه نمی‌شود. در صورت لزوم بهتر است آنها این کار را با آب بدون نمک انجام دهند.
چای گیاهی بنوشید
یکی از راه‌های درمان خانگی آنفولانزا نوشیدن چای گیاهی است. گیاهان مختلف خواص ضد ویروسی و ضد باکتریایی دارند که می‌توانید برای درمان آنفولانزا از آنها استفاده کنید.
انیسون ستاره ای (یا بادیان خَتایی) نوعی ادویه به شکل ستاره است که از قدیم، اسلتامیویر (نوعی داروی ضد ویروسی) را از آن استخراج می‌کنند. اسلتامیویر فسفات (با برند تامیفلو) دارویی ست که حتما باید پس از تایید قطعی ابتلا به ویروس آنفولانزا و کشت ویروسی توسط پزشک تجویز شود و برای سرعت بخشیدن به بهبود استفاده می‌شود.
خواص ضد ویروسی این ماده، در برابر برخی از ویروس های آنفولانزا بسیار مؤثر است. سایر گیاهان و چای‌های گیاهی دارای برگ سبز نیز مزایای ضد تکثیر و آنتی اکسیدان دارند.
چای گیاهی می‌تواند به بدن در مقابله با ویروس آنفولانزا کمک کند. همچنین نوشیدنی گیاهی گرم، برای گلو و سینوس‌ها خاصیت آرامش بخش دارد.
برای درست کردن یک چای گیاهی ضد آنفولانزا از انیسون ستاره‌ای و یا سایر گیاهان دارویی استفاده کنید:
- چای سبز یا سیاه
- زردچوبه
- زنجبیل تازه یا خشک یا خمیر زنجبیل
- سیر تازه
- گل میخک
چای‌های گیاهی را با عسل طبیعی و خالص شیرین کنید. عسل رویال ژلی و سایر محصولات زنبور عسل به عنوان دارندگان خاصیت ضد ویروسی و ضد باکتریایی طبیعی شناخته می‌شوند.
چای‌های کیسه‌ای حاوی این مواد (خشک و مخلوط شده) در بازار موجود است.
اسانس‌ها را فراموش نکنید
شما می‌توانید از اسانس‌های طبیعی برای درمان خانگی آنفولانزا اسفاده کنید. برخی از انواع اسانس‌ها و روغن‌های گیاهی می‌توانند به محافظت در برابر برخی از ویروس‌ها و باکتری‌ها کمک کنند.
بر اساس تحقیقات روغن درخت چای به کم کردن سرعت یا متوقف کردن میزان تکثیر ویروس آنفولانزا کمک می‌کند. این روغن اگر در طی دو ساعت اول ابتلا به عفونت استفاده شود بهترین عملکرد را داشته و می‌تواند به جلوگیری از تکثیر ویروس آنفولانزا کمک کند.
هنگامی که دستان خود را می‌شویید چند قطره روغن درخت چای را به صابون مایع یا لوسیونی که همیشه استفاده می‌کنید، اضافه کنید.
این ماده حتی در برخی از دهانشویه‌ها به عنوان یکی از مواد تشکیل دهنده استفاده می‌شود. سایر اسانس های گیاهی نیز می‌توانند به عنوان آنتی بیوتیک‌های طبیعی و ضد ویروس عمل کنند، مواردی مثل :
- روغن دارچین
- روغن نعناع
- روغن اوکالیپتوس
- روغن شمعدانی
- روغن لیمو
- روغن آویشن
- روغن اُرِگانو (پونه کوهی)
اسانس‌ها و روغن‌های گیاهی را تنها به روش معمول مصرف کنید و از خوردن آن ها بپرهیزید؛ بسیاری از این روغن‌ها سمی هستند. بیشتر این روغن‌ها بعد از مخلوط شدن با روغن‌هایی مانند بادام یا روغن زیتون (روغن‌های پایه) روی پوست قابل استفاده هستند.
همچنین می‌توانید با اضافه کردن گیاهان تازه و خشک و ادویه جات به مواد غذایی، همان نتیجه مدنظر را بگیرید.
اگر این روغن‌ها را در هوایی که تنفس می‌کنید اسپری کنید، می‌توانید در مقابله با برخی از ویروس‌ها و باکتری‌ها نتیجه مطلوبی بگیرید. توجه داشته باشید که آروماتراپی می‌تواند روی کودکان، زنانی که در دوران بارداری و شیردهی قرار دارند و همچنین حیوانات خانگی تاثیر داشته باشد.
از رطوبت ساز محیط (دستگاه بخور) استفاده کنید
ویروس آنفولانزا در هوای خشک و محیط های سربسته بیشتر زنده می‌ماند. این موضوع سبب می‌شود ویروس راحت‌تر گسترش پیدا کند. درجه هوای سرد بیرون از خانه، رطوبت را پایین می‌آورد.
هوای داخل خانه نیز می‌تواند در اثر استفاده از لوازم گرمایشی و تهویه هوا خشک شود. در نتیجه استفاده از دستگاه رطوبت ساز هوا برای افزودن رطوبت در خانه و محل کار به کاهش ویروس‌های آنفولانزا کمک می‌کند.
بخار استنشاق کنید
تنفس بخار آب گرم، می‌تواند به تسکین بینی، سینوس‌ها، گلو و ریه‌ها کمک کند. بخور دادن صورت در شل شدن احتقان مخاطی کاربرد دارد. همچنین هوای مرطوب گرم، التهاب و تورم در بینی و ریه‌ها را تسکین می‌دهد. استنشاق بخار برای تسکین سرفه خشک، تحریک بینی و سفتی قفسه سینه (احساس فشار روی قفسه سینه) مفید است.
از بخور گرفتن با آب در حال جوش خودداری کنید. قبل از تنفس، دمای بخار را آزمایش کنید. صورت و دستان خود را به اندازه کافی دور نگه دارید تا از پوسته پوسته شدن یا سوختگی با بخار جلوگیری کنید. چند قطره اسانس گیاهی با خواص ضد ویروسی و آنتی اکسیدانی به آب اضافه کنید.
رژیم غذایی مناسب بگیرید
یکی از راه‌های موثر درمان خانگی آنفولانزا توجه به رژیم غذایی است. در اینجا منظور از رژیم غذایی مناسب، مصرف غذاهای نرم، کم کالری، کم فیبر، پخته (نه خام) و بدون ادویه است. اگر مبتلا به آنفولانزای گوارشی هستید، در هر وعده غذای کمتری بخورید.
این نوع آنفولانزا می‌تواند موجب حالت تهوع، دل پیچه و اسهال شود. هضم کردن غذاهای نرم برای معده آسان‌تر بوده و به کاهش مشکلات معده کمک می‌کند.
غذاهایی که راحت تر هضم می‌شوند:
- رژیم غذایی BRAT (موز، برنج، پوره سیب، نان تست)
- کراکر
- غلات پخته شده (جو دوسر و خامه گندم)
- ژلاتین
- سیب زمینی آب پز
- مرغ کبابی یا آب پز
- سوپ و آبگوشت
- نوشیدنی‌های غنی از الکترولیت
از غذاهایی که ممکن است معده و هضم غذا را تحریک کند، خودداری کنید.
غذاهایی که در زمان ابتلا به آنفولانزای گوارشی نباید مصرف کنید:
- شیر
- پنیر
- کافئین
- انواع گوشت
- غذاهای ادویه دار
- غذاهای سرخ شده
- غذاهای چرب
- الکل
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم
اگر پس از استفاده از روش‌های درمان خانگی آنفولانزا علائم شما بهبود نیافت و نشانه‌های زیر را مشاهده کردید، لازم است به پزشک مراجعه کنید:
- در صورت داشتن تب بالاتر از 38 درجه سانتیگراد
- اگر علائم بعد از یک یا دو هفته بهبود نیافتند
- مشکل در تنفس
- درد قفسه سینه
- لرز یا تعریق
- رنگ غیر طبیعی مخاط
- وجود خون در مخاط
- سرفه شدید
افراد مبتلا به بیماری‌های زیر، در صورت شک به آنفولانزا باید سریعا به پزشک مراجعه کنند:
- آسم
- بیماری قلبی
- بیماری ریوی
- دیابت
- بیماری کلیوی
- بیماری کبد
- سکته مغزی
- صرع
- کم خونی داسی شکل
عموما در چنین مواردی، پزشک داروهای ضد ویروسی را برای کمک به کاهش علائم و مدت زمان آنفولانزا تجویز می‌کند. این داروها اگر در طی دو روز اول پس از ابتلا به آنفولانزا مصرف شوند، بهترین اثر را دارند.
سخن پایانی
در بیشتر موارد ابتلا به آنفولانزا، نیازی به مراجعه به پزشک نیست. در خانه بمانید. به صورت سالانه واکسیناسیون آنفولانزا را انجام دهید. مایعات بنوشید و استراحت کنید.
درمان‌های خانگی می‌توانند به کاهش علائم کمک کنند تا بتوانید در هنگام ابتلا به آنفولانزا بهتر استراحت کنید؛ فراموش نکنید که استراحت تأثیر بسیار زیادی در تسریع بهبود حال شما دارد.
از تجربه خودتان بگویید
شما کدام روش‌های درمان خانگی آنفولانزا را برای بهبود علائم آن پیشنهاد می‌کنید؟ تجربیاتتان را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.
منابع
https://www.healthline.com/health/natural-flu-remedies
تیم نویسندگان
دکتر زهرا کلاهدوز
