جوش از هر نوعی که باشد، ناخوشایند و آزاردهنده است، اما شاید جوش های زیر پوستی بدتر از جوش های دیگر باشد. گاهی این جوش‌ها بسیار دردناک هستند و هر کاری می‌کنید، نمی‌توانید از شرشان خلاص شوید. بدتر اینکه، هر چه بیشتر آن‌ها را دستکاری کنید، التهاب و دردشان بیشتر می‌شود.
اما چگونه این جوش ها را درمان کنیم؟ قطعاً نمی‌توانیم یک شبه از شر جوش‌های خود رها شویم. برای درمان جوش های زیر پوستی نیز باید صبور باشیم. پس پیش از هر کاری، این مقاله را بخوانید تا مؤثرترین و بهترین روش‌های رهایی از جوش زیر پوستی را با هم بررسی کنیم.
دلیل بروز جوش های زیر پوستی چیست؟
جوش‌های زیر پوستی زیر سطح پوست ایجاد می‌شوند. اگرچه این جوش ها از فاصله دور قابل مشاهده نیستند، اما برآمدگی آن‌ها مشخص است. این جوش‌ها، بیشتر به دلیل کیست یا ندول (نوعی ساختار غیر عادی گرد و سفت) بروز پیدا می‌کنند.
جوش‌های زیر پوستی، از ترکیب سبوم (چربی)، باکتری و آلودگی‌هایی که در منافذ پوست جمع شده تشکیل می‌شوند. این برآمدگی‌های دردناک زیرپوستی، برخلاف جوش‌های دیگر، به بیرون از پوست راه ندارند و بسته هستند. ممکن است زیر پوست‌تان قسمت سفید وسیعی وجود داشته باشد که وقتی آن را لمس می‌کنید، دردناک باشد. معمولاً این ناحیه بر اثر التهاب پوست اطراف جوش قرمز می‌شود.
درمان جوش های زیر پوستی
درمان جوش های زیر پوستی سخت و زمان‌بر است و به صبر و مراقبت از پوست نیاز دارد.
۱) از دستکاری، فشار دادن و ترکاندن جوش ها بپرهیزید!
همه ما می‌دانیم انجام این کار درست نیست، اما ممکن است وسوسه شویم و جوش‌های خود را بترکانیم. اگر پوستی صاف و یکدست می‌خواهید، نباید هیچ جوشی را بفشارید یا آن را بترکانید. رعایت کردن این موضوع در جوش های زیر پوستی مهم‌تر است. زیرا این جوش‌ها در سطح پوست نیستند و ترکاندن آن‌ها بسیار سخت و حتی گاهی غیرممکن است.
در واقع، فشار دادن این جوش‌ها التهاب را تشدید می‌کند. به دنبال آن، پوست این قسمت، آسیب‌پذیر و حساس می‌شود. این کار حتی ممکن است قرمزی را افزایش دهد و سبب باقی ماندن جای جوش روی پوست‌تان شود.
بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که جوش های زیر پوستی را با مجموعه‌ای از اقدامات و سپس با روش‌های درمانی از پوست خارج کنید.
۲) از کمپرس گرم استفاده کنید
کمپرس گرم، از چند طریق به درمان جوش‌های زیر پوستی کمک می‌کند: درد ناشی از آکنه را تسکین می‌دهد. استفاده از کمپرس گرم به ویژه زمانی که جوش های سر سفید در حال شکل‌گیری هستند، بسیار مفید است.
طبق بررسی‌های انجام شده، خوب است کمپرس گرم را ۳ الی ۴ بار در روز و به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه روی پوست‌تان قرار دهید. با این کار، چرک جوش از پوست‌تان خارج و در نتیجه، ترمیم آن آغاز می‌شود. می‌توانید از کمپرس آماده استفاده کنید. البته، هنگام استفاده باید آن را در مایکروفر گرم کنید. همچنین می‌توانید کیسه یا لیف حمام را در آب داغ قرار دهید و آن را به عنوان کمپرس گرم به کار ببرید. البته آب نباید خیلی داغ باشد، زیرا ممکن است پوست‌تان را بسوزاند. می‌توانید برای آن قسمت از پوست‌تان که جوش های زیر پوستی دارد، از یک حوله استفاده کنید.
۳) از چسب جوش استفاده کنید
برچسب آکنه شبیه بانداژ است. باید آن را به طور مستقیم روی جوش های زیر پوستی خود قرار دهید. این برچسب، باکتری، سبوم و آلودگی جوش را از بین میبرد. مواد تشکیل‌دهنده این برچسب‌ها متفاوت است، اما بیشتر آن‌ها حاوی عناصری نظیر سالیسیلیک اسید هستند که با جوش ها مبارزه می‌کنند.
چسب جوش را می‌توانید از داروخانه تهیه کنید. تا زمانی که جوش های زیر پوستی تان برطرف می‌شود، این برچسب‌ها را هر روز روی جوش‌های خود بچسبانید. می‌توانید تمام طول روز از این برچسب‌ها استفاده کنید، اما باید حداقل هر ۲۴ ساعت یک بار آن‌ها را عوض کنید.
۴) از داروهای موضعی کمک بگیرید
برای درمان جوش صورت، داروهای موضعی فراوانی در داروخانه‌ها و مراکز آرایشی بهداشتی وجود دارد. محصولات ضد آکنه لافارر نیز در دسترس هستند.
بهتر است محصولی را انتخاب کنید که علت ایجاد جوش را درمان می‌کند. مثلاً اگر از دارویی استفاده می‌کنید که حاوی بنزوئیل پراکسید است، داروی دیگری را انتخاب کنید که مواد تشکیل‌دهنده آن چیزی غیر از این باشد.
ترکیباتی که در داروها و محصولات مختلف ضد آکنه وجود دارند، علت‌های متفاوت بروز آکنه را هدف می‌گیرند:
- بنزوئیل پراکسید باکتری‌های پروپیونیوم آکنه را که منجر به بروز آکنه می‌شوند، کاهش می‌دهد.
- سالیسیلیک اسید منافذ را به وسیله حذف لایه سلول‌های مرده روی سطح پوست، باز می‌کند. افزون بر این، التهاب را کاهش می‌دهد.
- گوگرد از رشد باکتری‌های ایجادکننده جوش جلوگیری کرده و انسداد منافذ پوست را از بین میبرد. ماسک ضد آکنه لافارر حاوی گوگرد است که می‌توانید برای رفع آکنه از آن استفاده کنید.
- آلفا هیدروکسی اسیدها (AHA)، پوست را لایه‌برداری می‌کنند.
- رتینوئیدها انسداد منافذ پوست را از بین می‌برند و تولید چربی را کاهش می‌دهند. آنتی‌بیوتیک‌های موضعی مانند کلیندامایسین و اریترومایسین باکتری‌های ایجادکننده جوش را از بین می‌برند. همچنین التهاب را کاهش می‌دهند.
این مواد در بسیاری از شوینده‌ها و پاک‌کننده‌های ضد آکنه، کرم‌ها، ژل‌ها، اسکراب‌های صورت، لوسیون‌ها و دستمال‌های مرطوب وجود دارند.
برای تهیه داروهای موضعی حاوی این ترکیبات، به نسخه پزشک نیازی ندارید. اگر چه بسیاری از داروهای غلیظ‌تر و مؤثرتر را باید با نسخه پزشک تهیه کنید.
۵) از روغن درخت چای استفاده کنید
روغن درخت چای جایگزین مناسبی برای بسیاری از آنتی‌بیوتیک‌های پرعارضه و داروهای شیمیایی بدون نسخه است. می‌توانید این روغن را از مکان‌هایی که محصولات طبیعی می‌فروشند بخرید. البته لازم است دقت کنید محصولی که تهیه می‌کنید دارای تاییدیه بهداشت و نشان استاندارد باشد.
محصولات حاوی روغن درخت چای در داروخانه‌ها نیز موجودند. برای اثربخشی مطلوب، باید از محصولی استفاده کنید که حداقل حاوی 5 درصد روغن درخت چای باشد. تا زمانی که جوش های زیر پوستی شما به طور کامل درمان نشده‌اند، روزی ۲ بار از این روغن استفاده کنید.
توجه! نباید روغن خالص درخت چای را استفاده کنید، بلکه باید حتماً پیش از مصرف آن را رقیق کنید. به این منظور، روغن درخت چای را به نسبت یک به یک با روغن پایه مخلوط کنید. منظور از روغن پایه، روغن‌هایی نظیر روغن نارگیل و جوجوبا است.
بعد از رقیق کردن، ترکیب آماده شده را روی قسمتی از پوست‌تان که جوش زیر پوستی دارد بمالید و بگذارید یک شب تا صبح روی پوست‌تان بماند. سپس آن ناحیه را شوینده‌های مخصوص صورت بشویید. اگر در ابتدای استفاده احساس سوزش داشتید، روغن را با نسبت یک به دو با روغن حامل رقیق کنید تا پوست‌تان به تدریج عادت کند.
می‌توانید روغن درخت چای را هر روز استفاده کنید. مصرف موضعی این روغن ایمن و بی‌خطر است. اما یادتان باشد هیچ‌گاه آن را نخورید، زیرا ممکن است اثرات جانبی داشته باشد.
۶) از عسل خام استفاده کنید
عسل خام، جایگزین طبیعی دیگری برای محصولات شیمیایی بدون نسخه است. منظور از عسل خام عسلی است که نه حرارت دیده و نه فیلتر شده است. بیشتر عسل‌ها (حتی برخی عسل‌های طبیعی و خالص) تصفیه می‌شوند تا تخمیر نشوند و به فرم مایع درآیند. عسل، خواص ضد میکروبی طبیعی دارد. بنابراین کمک می‌کند پوست تان از شر باکتری ها خلاص شود.
برای این منظور باید از عسل خام استفاده کنید. عسل‌های رایجی که در فروشگاه‌ها وجود دارند، برای این کار مناسب نیستند زیرا حاوی شکر هستند و وضعیت پوست را بدتر می‌کنند. مقدار کمی از عسل خام را یک شب تا صبح روی جوش های خود قرار دهید. می‌توانید عسل خام را با آب مخلوط کرده و از آن به عنوان پاک‌کننده پوست استفاده کنید.
۷) درد پوست را با یخ تسکین دهید
کیسه یخ (آیس‌پک) قرمزی، التهاب و ورم بعد از خالی‌کردن جوش را از بین میبرد.
برای استفاده از یخ برای کاهش تورم و قرمزی پوست، باید:
- با آب گرم و یک شوینده ملایم و مناسب پوست‌تان، صورت خود را بشویید. آن را با حوله تمیز خشک کنید. حوله را روی پوست‌تان نکشید؛ بلکه با ضربه‌های خیلی ملایم، آن را روی صورت خود بگذارید و بردارید. بهتر است حوله را هر بار بشویید تا سلول‌های مرده پوست و باکتری‌ها از روی آن پاک شوند و پوست ملتهب شما را تحریک نکنند.
- تکه‌های یخ را در یک کیسه پلاستیکی یا حوله تمیز قرار دهید.
- کیسه یخ را به مدت ۵ دقیقه روی جوش‌های خود قرار دهید. پس از ۵ دقیقه آن را از روی صورت خود بردارید و دوباره ۵ دقیقه دیگر آن را روی صورت‌تان بگذارید.
- این کار را ۳ الی ۴ بار در روز انجام دهید.
پیشگیری از بروز جوش های زیر پوستی
جوش های زیر پوستی به طور غیر منتظره‌ای ظاهر می‌شوند، اما می‌توانید با انجام برخی اقدامات از بروز بیشتر آن‌ها پیشگیری کنید.
برای اینکه احتمال تبدیل جوش های زیر پوستی را به آکنه و جوش‌های قرمز کاهش دهید، باید:
1) صورت خود را فقط ۲ بار در روز یا زمانی که عرق کرده‌اید، بشویید
اگر پوست مستعد جوش های زیر پوستی را زیاد بشویید، تحریک می‌شود. علاوه بر این، شست‌وشوی بیش از حد پوست، آن را خشک می‌کند. بدن شما در واکنش به خشکی، چربی بیشتری را تولید خواهد کرد. چربی بیشتر منافذ پوست را مسدود و زمینه را برای بروز جوش آماده می‌کند.
2) از مصرف اسکراب و ساییدن پوست بپرهیزید
هرچند پوست مستعد جوش ممکن است چرب و آلوده به نظر بیاید، با این حال نباید برای تمیز کردن و پاکسازی آن، از اسکراب استفاده کنید. مصرف اسکراب یا ساییدن پوست، اوضاع را بدتر و آکنه را تشدید می‌کند.
3) برای مراقبت از پوست خود محصولاتی را بخرید که منجر به بروز آکنه نمی‌شوند
از محصولاتی استفاده کنید که روی آن‌ها، عبارات زیر درج شده باشد:
- غیر کومدون‌زا (Non-Comedogenic)
- غیر آکنه‌زا (Non-Acnegenic)
- فاقد روغن (Oil-Free)
4) به طور مرتب روبالشی، حوله و پوشش‌هایی که با پوست صورت‌تان در تماس است را بشویید
باکتری‌ها و سلول‌های مرده پوست، روی پارچه رشد و افزایش پیدا کرده و در نهایت منافذ پوست را مسدود می‌کنند. بنابراین مراقبت باشید صورت‌تان با سطوح آلوده در تماس نباشد.
5) از تماس محصولات مراقبت از مو با پوست صورت خود پیشگیری کنید
محصولاتی مانند ژل‌ها، کرم‌ها و نرم‌کننده‌های مو خارج از حمام، در صورتی که با پوست صورت تماس پیدا کنند می‌توانند موجب بروز آکنه شوند. به خصوص اگر در ناحیه پیشانی دچار آکنه می‌شوید، پیشنهاد می‌شود موهای خود را طوری مرتب کنید که در تماس با پوست‌تان قرار نگیرند.
6) استفاده از مرطوب‌کننده را فراموش نکنید
برخی افراد به اشتباه گمان می‌کنند اگر پوست چربی دارند، نباید از کرم مرطوب‌کننده استفاده کنند. در حالی که پوست به آب و رطوبت نیاز دارد و اگر آن را دریافت نکند، تلاش می‌کند با ترشح بیشتر چربی، مشکل خشکی را برطرف کند و این مسئله همه چیز را در مورد آکنه بدتر می‌کند.
هنگامی که شما پس از شست‌وشوی صورت، هنگامی که پوست هنوز مرطوب است، از کرم آبرسان یا مرطوب‌کننده فاقد چربی استفاده کنید، آب و رطوبت درون لایه‌های پوست شما باقی می‌ماند. به این ترتیب چربی بیشتر ترشح نمی‌شوند و اصطلاحاً غذای فراوان برای تکثیر، در اختیار باکتری‌های مولد آکنه قرار نمی‌گیرد.
چه زمانی به متخصص پوست مراجعه کنیم؟
جوش های زیر پوستی جزو جوش‌هایی هستند که درمان آن‌ها بسیار سخت است. برای اینکه این جوش‌ها را درمان کنید و به پوست خود نیز آسیب نزنید، باید صبور باشید و درمان را به طور کامل ادامه دهید.
اگر جوش های زیر پوستی تان با روش‌های خانگی درمان نشد، باید به متخصص پوست مراجعه کنید. گاهی ممکن است متخصص پوست برای درمان فوری جوش‌های صورت، تزریق داخل ضایعه‌ای کورتون‌ها (از جمله تریامسینولون) را برایتان تجویز کند. این دارو ورم پوست را به سرعت کاهش داده و به فرایند درمان سرعت می‌بخشد.
اگر به طور مرتب دچار جوش زیر پوستی می‌شوید، باید به متخصص پوست مراجعه کنید. ممکن است به داروهای خوراکی (قرص) و درمان‌های دیگری نیاز داشته باشید.
تجربه شما
شما چه تجربه‌ای از درمان جوش های زیر پوستی دارید؟ راهکارهای موثر در پیشگیری و درمان این مشکل را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.
منابع:
https://www.medicalnewstoday.com
https://www.healthline.com/health/beauty-skin-care/blind-pimple
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/acne/multimedia/cystic-acne/img-20006234
تیم نویسندگان
دکتر زهرا کلاهدوز
