تاثیرات سیگار و قلیان بر عملکرد ورزشی بدنسازان

آیا می‌دانید تاثیر سیگار و قلیان در بدنسازی چیست؟ مصرف دخانیات همواره به سیستم تنفسی انسان ضربه زده و افراد معتاد به استعمال دخانیات را بیشتر درگیر سرطان می‌کند. با مصرف سیگار، بدن تحت تاثیر دود نیکوتین قرار می­گیرد و روز به روز ضعیف‌تر می‌شود. ممکن است در سال­‌های اول اثرات منفی سیگار کشیدن خود را نشان ندهد. اما در طولانی مدت به مشکلات عمیقی در سراسر بدن  پی خواهید برد. یکی از مشکلات عمده‌­ای که افراد درگیر دخانیات با آن دسته و پنجه نرم خواهند کرد، افزایش شدید فشار خون است. این مسئله  فعالیت­‌های ورزشی را نیز تحت­ الشعاع قرار می­‌دهد. اما اگر ورزش می­‌کنید و از اثرات مخرب سیگار اطلاعات زیادی ندارید، با مثبت سبز همراه شوید و ادامه این مطلب را دنبال کنید.

سیگار برای چی خوبه؟

قبل از اینکه به مبحث تاثیر سیگار و قلیان در بدنسازی بپردازیم بهتر است اینگونه شروع کنیم که آیا تاکنون این سوال را از خود پرسیده ­اید که آیا اصلا سیگار فایده­‌ای هم دارد؟ اگر شما سیگار می­‌کشید و در زمان استعمال آن فکر می­‌کنید که هیچ خطری در آینده شما را تهدید نخواهد کرد، باید بگوییم اشتباه می­‌کنید. گاهی اوقات گفته می­‌شود سیگار سرکوب کننده اشتها بوده و برای کنترل وزن بهتر است از سیگار استفاده شود اما این نکته آسیب­‌هایش بیشتر از سود آن است. زیرا در این حالت بدن نمی‌­تواند مواد مغذی و مورد نیاز خود را از غذا دریافت کند. در نتیجه نارسایی­‌هایی در فعالیت­‌های بدن رخ می­‌دهد.

برای کاهش و کنترل وزن رژیم غذایی مناسب و ورزش از راه­‌های علمی و اصولی می­‌‎باشند. گاهی اوقات برخی از افراد یک مشکلی برایشان پیش می­‌آید و به صورت مکرر شروع به کشیدن سیگار می­‌کنند. در این حالت فرد قدرت حل مسئله را از دست می‌­دهد. در مجموع، نتایج هرگونه تحقیقات علمی اثر منفی سیگار کشیدن  روی بدن را نشان می‌دهد و افراد سیگاری در دراز مدت دچار امراض مختلف خواهند شد.

یک نخ سیگار در روز چه مضراتی دارد؟

اگر شما بدنساز هستید و نظرتان این است که از قلیان و سیگار در روز یک بار استفاده کنید و هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد، باید بگوییم همین یک نخ سیگار یا یک بار قلیان سبب معتاد شدن خیلی از افراد شده است. تاثیر سیگار و قلیان در بدنسازی تنها تاثیر بر روی یک مکانیسم از بدن نیست و امر عضله­‌سازی و توان بدنی را تحت تاثیر قرار می‌­دهد. برخلاف تصور برخی از ورزشکاران قلیان نیز اثر مخربی روی تنفس انسان می­‌گذارد. زیرا ترکیبات شیمیایی استفاده شده در تنباکوی قلیان که جهت خوش‌رنگ و خوش‌بوتر شدن به آن افزوده می‌شود، سبب بروز سرطان­‌های مختلف می­‌شود.

اگر می­‌خواهید آسیب­‌های ناشی از استعمال سیگار را کاهش دهید و توانایی ترک آن را ندارید، توصیه می­‌شود میان  مصرف انواع مواد مغذی و استفاده از مکمل‌های غذایی تعادل ایجاد کنید تا از آسیب­‌های مصرف سیگار در امان بمانید. آسیب‌هایی که ممکن است باعث کاهش قدرت سیستم ایمنی بدن شود.

تاثیرات سیگار و قلیان بر عملکرد ورزشی

جالب است بدانید براساس آمار رسمی در انگلیس سالانه 80 هزار نفر قربانی سیگار می­‌شوند. از هر دو فرد سیگاری معمولا یک نفر جان خود را بر اثر بیماری ناشی از سیگار از دست می‌­دهد. با هر 15 نخ سیگار که می­‌کشید یک جهش در بدن رخ می‌­دهد که همین جهش عامل شکل­‌گیری سرطان است. مصرف سیگار و قلیان باعث ورود برخی سموم به خون شده و موجب غلظت خون و در نتیجه ایجاد لخته خون ­می­‌شوند. افزایش ضربان قلب و فشارخون نیز از پیامد­های دیگر استعمال قلیان و سیگار می‌­باشد.

تاثیر سیگار و قلیان در بدنسازی اینگونه است که زمانی که شما در حال انجام فعالیت­‌های ورزشی هستید بدنتان به اکسیژن بیشتری نیاز دارد تا بتواند به ماهیچه­‌ها اکسیژن رسانی بهتری داشته باشد. اما هم برونکواسپاسم و هم افزایش تولید خلط باعث ایجاد انسداد در راه تنفسی و در نتیجه کاهش عملکرد ریه می­‌شود که نتیجه آن کاهش شدید عملکرد ورزشی فرد می‌باشد. مهم‌ترین تاثیر سیگار و قلیان در بدنسازی به شرح زیر است:

کاهش عملکرد بدنی و عضله سازی در ورزشکاران

نه قبل از ورزش باید سیگار بکشید و نه بعد از آن زیرا عملکرد فیزیکی شما را به شدت کاهش می‌دهد. آیا می‌دانید ضربان قلب افراد سیگاری 30% بیشتر از دیگر افراد است؟ به همین دلیل برای یک فرد سیگاری دشوار است که در تمرینات بهترین عملکرد از خود را به نمایش بگذارد. در طول تمرینات، قلب باید سخت کار کند. افزایش ضربان قلب نیز فشار خون را افزایش خواهد داد. وقتی گردش خون به دلیل باریک شدن رگ‌های خونی کاهش یابد، در این حالت خون به اندازه کافی به ماهیچه‌ها نمی‌رسد و قرار گرفتن در حالت بی‌هوازی منجر به استقامت بسیار پایین خواهد شد.

علاوه بر این  مونوکسید کربن استنشاق شده از سیگار به هموگلوبین خون متصل شده و بر انتقال اکسیژن در سراسر بدن اثر منفی می‌گذارد. به دنبال این اتفاق ریه‌ها نیز به درستی عمل نمی‌کنند و کمبود اکسیژن به شدت عملکرد فیزیکی را کاهش می‌دهد. در نهایت می‌توان گفت که عضله‌سازی در افراد سیگاری کمتر از افراد غیر سیگاری صورت می‌گیرد.

کاهش سطح تستوسترون در بدن

سطح تستوسترون با عضله سازی مرتبط است. سلول‌های عضلانی گیرنده‌هایی به نام آندروژن دارند که گیرنده‌های تستوسترون به حساب می‌آیند. هنگامی که تستوسترون به گیرنده‌ها متصل می‌شود، فیبرهای عضلانی حفظ می‌شوند. بدون تستوسترون کافی ماهیچه‌ها به شدت تحلیل خواهند رفت. سیگار به سلول‌های تولید کننده تستوسترون آسیب رسانده و در نتیجه عضله‌سازی را کاهش می‌دهد.

افزایش هورمون کورتیزول

تاثیر سیگار و قلیان در بدنسازی به دلیل افزایش هورمون کورتیزول هم می‌تواند باشد. به کورتیزول هورمون استرس هم می‌گویند. افزایش ترشح این هورمون باعث کاهش تستوسترون در بدن شده و سنتز پروتئین را هم کمتر می‌کند. در افراد سیگاری، سطح میوستاتین افزایش می‌یابد این هورمون مانع از رشد عضلات خواهد شد. در این صورت قدرت ماهیچه‌ها نیز کمتر می‌شود.

افزایش احساس خستگی به دلیل مقاومت به انسولین

سیگار کشیدن باعث مقاومت به انسولین شده و عضله‌سازی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. انسولین به جذب گلوکز در جریان خون کمک می‌کند. وقتی نسبت به انسولین مقاوم می‌شوید،  ماهیچه ها از پاسخ دادن به سیگنال جذب گلوکز از خون خودداری کرده و در نتیجه انرژی کاهش می‌یابد. در پی این اتفاقات فرد ورزشکار احساس خستگی بیشتری خواهد داشت. مقاومت به انسولین ذخیره چربی در اطراف شکم را نیز افزایش داده و به طور کلی با اهداف بدنسازی مغایرت دارد.

شروع ورزش برای افراد سیگاری

همان­طور که گفته شد اگر قصد ترک سیگار را دارید، سعی کنید با یک برنامه منسجم تعداد مصرف نخ­‌های سیگار را کاهش دهید و همزمان به تدریج ورزش کردن را هم شروع کنید. عوارض و تاثیر سیگار و قلیان در بدنسازی تنها سرطان ریه یا بیماری‌های قلب نیست بلکه مجموعه‌ای از مسایل و مشکلات بهداشتی در ارتباط با مصرف مواد دخانیات وجود دارد که می­‌تواند به لحاظ شرایط جسمانی و مقاومت ایمنی در افراد سیگاری بروز کند. برای کاهش عوارض ذکر شده، ورزش می­‌تواند راهکار مناسبی باشد. ورزش آنقدر نشاط‌آور است که باعث می‌شود شما از بسیاری از مسائل روزمره از جمله سیگار کشیدن به راحتی بتوانید خود را دور نگه دارید و به آن فکر نکنید.

ورزش کردن در هنگامی که سعی دارید سیگار را ترک کنید، می­‌تواند احساسات ناشی از ترک را کاهش دهد. وقتی که ورزش می­کنید تاثیر سیگار و قلیان را روی فیزیک بدنتان ارزیابی کرده و سعی کنید در حرکات ورزشی رکورد­های خود را به خاطر بسپارید.

چند ساعت قبل از ورزش نباید سیگار کشید؟

اگر سیگاری هستید و در عین حال در حوزه تناسب اندام فعالیت می­‌کنید، شاید برایتان این سوال پیش آمده باشد که چند ساعت قبل از تمرین نباید سیگار بکشید؟ تاثیر سیگار و قلیان در بدنسازی اینگونه است که به دلیل وجود نیکوتین و سایر مواد شیمیایی اثر فوری در بدن ایجاد می‌کنند. در این حالت ضربان قلب شما افزایش می‌یابد، برونشیول شما منقبض می­‌شود در نتیجه  فشار خون بالا می‌رود و بدن شما مخاط تولید می­‌کند. می‌­توان از مقدمات ذکر شده نتیجه گرفت چندین ساعت قبل از تمرین اصلا سمت دخانیات نباید بروید.

کشیدن سیگار بعد از ورزش

در عصر حاضر سیگار کشیدن در دنیا فقط یک رفتار سرگرم کننده نیست. این عمل به یک خرده فرهنگ تبدیل شده که میلیارد­ها نفر از مردم کره زمین را درگیر خود کرده است. سیگار بازار بزرگی دارد و آنچنان محبوبیتی پیدا کرده که تولیدکنندگان، عرضه کنندگان، فروشندگان و مصرف کنندگان را در یک چرخه به خود مشغول کرده است. سیگار کشیدن بعد از ورزش بسیار متناقض به نظر می­‌رسد و تمرین کردن را زیر سوال می‌برد. تاثیر سیگار و قلیان در بدنسازی بلافاصله پس از تمرین بسیار مخرب­تر از هر زمان دیگری است زیرا در هنگام ریکاوری بدن جذب بیشتری دارد.

مصرف سیگار باعث ایجاد یک احساس ناپایدار و کاذب در فرد می­‌شود که این حالت جذب مواد پروتئینی و مغذی را با چالش جدی رو­به ­رو می‌کند. با مشورت مربی ورزشی سعی کنید پس از تمرین از مکمل­ بدنسازی استفاده کنید و خودتان را به هر نحوی سرگرم کنید تا سمت دخانیات نروید.

دیگر تاثیرات سیگار و قلیان در بدنسازی

تاثیر سیگار و قلیان در بدنسازی تاثیر بر روی عملکرد یک قسمت از بدن نیست و اعضای مختلف بدن را تحت تاثیر خود قرار می‌­دهد. یکی از این اختلالات آسیب دیدن ریه­‌ها می­‌باشد. به این گونه که در حین سیگار کشیدن مونوکسید کربن وارد ریه‌­ها شده است و به هموگلبین خون می‌چسبد. این موضوع سبب می‌شود که زمان دم و بازدم در هنگام وزنه زدن دچار مشکل شوید. بدنسازی ورزشی سنگین است که احتیاج به ریکاوری دارد. مشکل دیگر، اثر سیگار بر روی خواب شما می­‌باشد؛ به این صورت که شما زمانی که ورزش می‌­کنید نیاز به ریکاوری و خواب مناسب دارید. اما وقتی که سیگار می‌کشید سطح استرس و اضطراب شما افزایش پیدا کرده و با مشکلات خواب مواجه می‌شود. ساعت خواب ناکافی و مصرف بی رویه سیگار باعث می‌شود در تمرینات شادابی لازم را نداشته باشید و نتوانید فشار تمرینات و وزن­ه‌ها را تحمل کنید.

کم کردن عوارض سیگار

براساس آمار منتشر شده حدودا 20 میلیون نفر در کشور از سیگار استفاده می‌­کنند و علت یک چهارم از مرگ و میر در ایران مصرف سیگار است. بهترین راه کاهش عوارض سیگار ترک آن است. اگر تصمیم دارید سیگار را ترک کنید، براساس نظر محققان بهتر است این کار را به صورت ناگهانی انجام ندهید. زیرا بدن در این حالت دچار شک شده و سیستم بدن دچار نوعی اختلال می­‌شود.

بهتر است ترک سیگار و قلیان را با یک برنامه اصولی پیش ببرید تا از خطرات ناشی از آن در امان بمانید. تاثیر سیگار و قلیان در بدنسازی نیز به این گونه است که سبب فقر غذایی در فرد شده و منجر به این امر می­‌شود که بدن نتواند پروتئین و مواد مغذی مورد نیاز خود را از غذا دریافت کند. رعایت یک رژیم غذایی متعادل و سرشار از مواد مغذی طبق نظر پزشک، در کنار روند درمان ترک سیگار، کمبودهای ایجاد شده را جبران می‌کند.

جمع بندی نهایی

همانطور که گفته شد تاثیر سیگار و قلیان در بدنسازی و سایر فعالیت­‌های ورزشی بر کسی پوشیده نیست. اگر شما به دنبال اندام زیبا هستید باید با مصرف دخانیات خداحافظی کنید. در مجموع دخانیات مواد خطرناکی هستند که سلامت شما را به خطر می­‌اندازند. اما بدنسازی باعث می‌شود که اندامی زیباتر داشته و عزت نفس بالایی داشته باشید. بنابراین سیگار و بدنسازی نمی‌توانند همزمان کنار شما باشند. اگر دخانیات را ترک کنید، سیستم ایمنی بدنتان تقویت خواهد شد و عملکرد ورزشیتان به طرز چشمگیری بهبود می­یابد. با ورزش کردن فرایند تنفس  بهتر می­شود و در نهایت حس رضایت و خشنودی  شما از زندگی افزایش می­یابد. اگر به فکر ترک دخانیات و سیگار هستید سعی کنید از همین امروز برای این تصمیم برنامه ریزی نمایید.