پوست انسان انواع مختلفی دارد که بر اساس نوع آن باید از محصولات مراقبت از پوست استفاده کرد. اگر می‌خواهید با انواع پوست و همچنین نحوه تشخیص محصولات مناسب برای پوست‌تان آشناشوید، مقاله حاضر را مطالعه کنید.
تا به حال برای شما پیش آمده است که محصول جدیدی را برای مراقبت از پوست‌تان امتحان کنید که اصلا فایده‌ای نداشته باشد یا حتی پوست شما را بدتر کند؟ اگر پاسخ‌تان مثبت است باید بدانید این اتفاق می‌تواند به این علت رخ داده باشد که محصول مورد استفاده شما، مناسب نوع پوست‌تان نیست.
احتمالا شما هم شنیده‌اید که برای زیبایی و مراقبت از پوست باید از محصولاتی استفاده کنید که با نوع پوست شما سازگارند. به خاطر داشته باشید که محصولات مراقبت از پوست صورت، نسخه‌ای جادویی و واحد برای همه افراد نیستند (که اگر چنین بود کار خیلی آسان‌تر می‌شد).
بنابرین مهم است که بدانید چه نوع پوستی دارید تا بیشترین استفاده را از برنامه مراقبت از پوست خود ببرید.
چرا لازم است با انواع پوست آشنا شوید؟
برای داشتن مؤثرترین برنامه مراقبت از پوست، اطلاع از نوع پوست‌تان اهمیت شایانی دارد. امروزه تنوع بالایی در محصولات مراقبت پوست وجود دارد که تنها در صورتی برای شما کارایی دارند که از محصول مناسب نوع پوست خود استفاده کنید.
اگر نوع پوست خود را اشتباه تشخیص دهید و از محصول نامناسبی استفاده کنید، وضعیت پوست شما بدتر خواهد شد و ممکن است منجر به ایجاد سوزش، چربی اضافی و جوش روی پوست‌تان شده یا باعث خشکی پوست و در نهایت بروز چین و چروک روی پوست‌تان شود.
چه عواملی نوع پوست شما را مشخص می‌کنند؟
- ژنتیک: شما نوع پوست‌تان را از پدر و مادر خود به ارث می‌برید. پس یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین نوع پوست خشک، چرب و حساس، ژن‌های شماست. ممکن است نوع پوست شما به پدر یا مادرتان شباهت داشته باشد.
- آب‌وهوا: تغییر شهر سکونت و وارد شدن به یک محیط جدید می‌تواند باعث تغییر نوع پوست شما شود.
- هورمون‌ها: نوسان‌های هورمونی در مراحل و زمان‌های مختلف زندگی مانند دوران بارداری، می‌تواند بر نوع پوست شما تأثیرگذار باشد.
- داروها: داروهایی که مصرف می‌کنید می‌تواند عوارضی چون خشکی یا حساس شدن پوست‌تان را در پی داشته باشند.
- رژیم غذایی/ آلرژی: مواد غذایی که طی روز میل می‌کنید به‌طور قطع بر بهتر یا بدتر شدن پوست شما تأثیرگذار است. اگر فکر می‌کنید آلرژی غذایی ممکن است منبع ناراحتی‌های پوستی شما باشد، با پزشک خود صحبت کنید.
- مراقبت‌های پوستی: همان‌طور که پیش‌تر هم گفته شد، استفاده از محصول نامناسب می‌تواند در تعادل پوستی شما اختلال ایجاد کند.
در ادامه، مسیر درست را برای هر چه بهتر شدن پوست‌تان به شما نشان خواهیم داد.
چگونه نوع پوست خود را تشخیص دهیم؟
اولین گام برای مراقبت موثر از پوست، شناخت نوع و ویژگی‌های آن است. با یک آزمایش ساده می‌توانید نوع پوست‌تان را تشخیص دهید. برای این کار، مراحل زیر را دنبال کنید.
- قدم اول: ابتدا پوست‌تان را با پاک‌کننده‌های ملایم کاملا تمیز کنید. هرگونه آرایش، چربی یا گرد و غبار را از صورت خود پاک کنید.
- قدم دوم: پوست‌تان را با حوله‌ای نرم (به‌طوری که آن را به‌آرامی روی پوست خود بگذارید و بردارید) خشک کنید. از مصرف هرگونه مرطوب کننده یا سرم پوست اجتناب کنید. اجازه دهید پوست شما به حالت طبیعی خود برگردد.
- قدم سوم: یک ساعت صبر کنید. در طول این مدت به صورت خود دست نزنید (در برابر هرگونه وسوسه مقاومت کنید). بعد از یک ساعت، از نزدیک به پوست خود نگاه کرده و به کیفیت آن توجه کنید.
نوع پوست یک ساعت بعد از شست‌وشوی صورت
- نوع پوست شما خشک است اگر، دچار خارش، کشیدگی و پوسته پوسته شدن شده‌اید.
- نوع پوست شما چرب است اگر، پوست شما چرب شده و برق می‌زند. در ناحیه T صورت، چربی بیشتر خودش را نشان می‌دهد.
- نوع پوست شما مختلط است اگر، ناحیه T صورت شما چرب و سایر نواحی صورت خشک باشد.
- نوع پوست شما معمولی است اگر، هیچکدام از علائم بالا را روی صورت خود مشاهده نکرده‌اید.
- نوع پوست شما حساس است اگر، پوست شما گاهی قرمز، دچار خارش و ملتهب می‌شود.
اکنون که متوجه شدید چگونه باید نوع پوست خود را تشخیص دهید، زمان آن رسیده است تا در مورد خصوصیات انواع پوست بیشتر بدانید تا بهترین روش را برای مراقبت‌های پوستی خود انتخاب کنید.
به علت فعالیت بالای غده‌های چربی در نوجوانان و افراد زیر 20 سال، این افراد پوست چرب‌تری دارند. افراد از اواخر دهه 20 تا اوایل دهه 30 زندگی خود معمولا دارای پوست مختلط هستند.
از اواخر دهه 30 زندگی به بعد، پوست به سمت خشک‌تر شدن می‌رود؛ زیرا با بالا رفتن سن، پوست توانایی تولید چربی و حفظ رطوبت را از دست می‌دهد. البته این موضوع یک قانون قطعی و دقیق نیست.
ویژگی‌های پوست خشک
اگر پوست شما در تمام طول سال، به‌خصوص بعد از شست‌شو، حالت کشیدگی و خارش داشته باشد یا هرگز احساس رطوبت کافی روی پوست خود نداشته باشید، نوع پوست شما خشک است. در این صورت، ممکن است حالت پوسته‌پوسته شدن را هم روی پوست خود تجربه کنید. برای مثال، زمانی‌که ناخن خود را روی پوست‌تان می‌کشید پوسته‌های ریز شروع به ریختن می‌کند.
توجه به این نکته نیز مهم است که بین پوست خشک و پوست دِهیدراته تفاوت وجود دارد. پوست خشک، یکی از انواع پوست است که به علت فقدان تولید چربی به وجود می‌آید اما پوست دِهیدراته به دلیل کمبود آب، شرایط آب و هوایی، عوامل محیطی یا ننوشیدن آب کافی، یک وضعیت موقت پوستی است.
علل خشک بودن پوست
موارد زیر می‌تواند از جمله علت‌های خشکی پوست شما باشد:
- ژنتیک
- فقدان توازن هورمونی
- آب‌وهوای خشک
- استفاده از وسایل گرمایشی با دمای بالا در فصل‌های سرد
- حمام و دوش آب گرم،
- مصرف دارو
- بالا رفتن سن (با بالا رفتن سن تغییرات متابولیکی باعث می‌شود که پوست خشک‌تر و نازک‌تر شود)
از این کارها اجتناب کنید
مصرف محصولات حاوی الکل و سولفات که می‌توانند باعث از بین رفتن چربی‌های طبیعی پوست شوند. سعی کنید از دوش آب داغ کمتر استفاده کنید؛ زیرا باعث از بین رفتن رطوبت پوست می‌شود.
اگر از وسایل گرمایشی استفاده می‌کنید یا در مناطقی با آب‌وهوای خشک ساکن هستید، در منزل یا اتاق خواب خود از دستگاه بخور استفاده کنید. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله “درمان خشکی پوست با 10 روش خانگی” را مطالعه نمایید.
ویژگی‌های پوست چرب
در این حالت پوست شما براق است و مقدار زیادی چربی روی صورت، بینی، شانه‌ها و پشت‌تان وجود دارد. شما ممکن است بعد از ظهرها، هنگامی‌که تولید چربی در اوج خود است، احساس کنید باید دوباره صورت خود را بشویید. در این حالت، منافذ پوست بزرگترند یا آسان‌تر مسدود می‌شوند و بعد از مدتی به جوش سرسیاه یا جوش سرسفید، جوش‌های قرمز التهابی یا آکنه‌های کیست‌مانند تبدیل می‌شوند.
خبر خوب اینکه مطالعات نشان داده‌اند که رطوبت موجود در پوست چرب مانع ظهور چین و چروک روی صورت می‌شود.
علل چرب بودن پوست
پوست چرب می‌تواند به علل زیر به وجود آید:
- ژنتیک
- تغییرات هورمونی
- آب و هوای مرطوب
- شستشوی بیش از حد پوست
موارد منع‌شده برای پوست چرب
از پاک‌کننده‌ها، مرطوب‌کننده‌ها و مواد آرایشی بر پایه روغن استفاده نکنید. پوست شما تنها می‌تواند تا مقدار مشخصی رطوبت را جذب کند و مابقی آن روی سطح پوست باقی می‌ماند. همچنین از محصولات حاوی الکل و سولفات اجتناب کنید؛ زیرا باعث خشکی پوست می‌شوند.
شاید باورپذیر نباشد اما بسیاری از محصولاتی که برای درمان پوست چرب وارد بازار می‌شوند، چربی‌های طبیعیِ مورد نیاز برای محافظت و مرطوب نگه داشتن پوست شما را از بین می‌برند. در واقع، زمانی‌که پوست احساس خشکی کند، به عنوان یک مکانیسم دفاعی، چربی بیشتری تولید می‌کند که این امر می‌تواند سبب بدتر شدن اوضاع شود.
ویژگی‌های پوست مختلط
پوست مختلط در ناحیه T صورت (پیشانی، بینی، چانه) چرب، دارای منافذ باز پوستی یا جوش بوده اما در قسمت گونه و فک، خشک یا معمولی است. مراقبت از پوست می‌تواند مشکل باشد؛ زیرا باید برای رسیدن به تعادل در صورت‌تان به دو موضوع مختلف بپردازید.
علت مختلط بودن پوست
ژن‌ها یا تولید بیش از حد چربی در منطقه T صورت، از عوامل مختلط بودن پوست شماست. ممکن است محصولات مورد استفاده شما یکی از علت‌های فقدان تعادل پوست‌تان باشد. هنگامی‌که در حال درمان بخش‌های چرب پوست خود هستید باید مراقب قسمت‌های خشک صورت نیز باشید و برعکس.
موارد منع‌شده برای پوست مختلط
از مصرف محصولات حاوی الکل که باعث خشکی زیاد پوست می‌شوند، خودداری کنید. همچنین نباید از محصولات ساخته‌شده برای کنترل چربی یا آب‌رسانی زیاد برای درمان کل صورت خود استفاده کنید. به دنبال محصولات جداگانه برای درمان چربی منطقه T و قسمت‌های خشک صورت باشید یا چیزی که بتواند تعادل پوست را بازگرداند.
ویژگی‌های پوست معمولی
در این حالت پوست شما کاملا یک‌دست است؛ چربی، خشکی یا جوش کمی دارد و تنها گاهی ایجاد شده و سریع برطرف می‌شود. در واقع، پوست شما به محصولات آرایشی و بهداشتی واکنش نمی‌دهد و چهره شما متعادل به نظر می‌رسد.
علت داشتن پوست معمولی
ژن‌ها یکی از علت‌های اصلی داشتن پوست معمولی هستند و البته اینکه شما آدم خوش‌شانسی هستید.
اگر پوست معمولی دارید، این نکات را رعایت کنید
هرچند به آسانی می‌توان از پوست معمولی مراقبت کرد اما پوست معمولی یکی از اولین انواع پوست است که خیلی زود علائم پیری را نشان می‌دهد. هرگز استفاده از محصولات آبرسان پوست مانند کرم مرطوب کننده را در برنامه مراقبتی پوست فراموش نکنید.
صبر جایز نیست! مراقبت‌های لازم برای پیشگیری را به‌محض شروع 20 سالگی آغاز کنید. همچنین از مصرف هر محصولی که باعث تغییر نوع پوست شما به سمت چرب‌تر یا خشک‌تر شدن می‌شود، پرهیز کنید.
ویژگی‌های پوست حساس
اگر پوست شما به‌سرعت تحریک شده، ملتهب است یا خارش دارد و خشک و قرمز می‌شود، شما دارای پوست حساس هستید. در این حالت، پوست هنگام استفاده از یک محصول جدید واکنش نشان می‌دهد، در گرما برافروخته می‌شود و هنگام اصلاح کردن نیز صورت‌تان جوش می‌زند.
افرادی‌که پوست حساس دارند به‌راحتی دچار آفتاب سوختگی شده و به بیماری‌هایی مانند اگزما و رزاسه مبتلا می‌شوند.
علل حساس بودن پوست
موارد زیر، از جمله دلایل داشتن پوست حساس به شمار می‌روند:
- ژنتیک
- نوسانات هورمونی
- آب و هوای بسیار گرم و خشک یا بسیار سرد و خشک
- استفاده از آب سخت
- حساسیت به مواد موجود در لوازم آرایشی و بهداشتی
مراقبت از پوست حساس و نکاتی که باید بدانید
از مصرف محصولاتی که حاوی رایحه‌های مصنوعی، رنگ‌های سنگین و مواد شیمیایی ناملایم و همچنین دارای ترکیبات حساسیت زا هستند، اجتناب کنید. گاهی اوقات می‌توانید از مواد طبیعی مانند روغن نارگیل یا زیتون برای مرطوب کردن پوست خود استفاده کنید.
همیشه قبل از مصرف محصول جدید روی کل صورت خود، تست 24 ساعته را روی بخشی از پوست‌تان انجام دهید. برای پی بردن به یک محصول مناسب با پوست‌تان، از نمونه‌ها (سمپل‌ها) استفاده کنید و پول و زمان خود را برای محصولاتی هدر ندهید که قادر به استفاده از آنها نیستید.
تجربه شما چیست؟
اکنون که با مشخصات انواع پوست آشنا شدید؛ برای ما و خوانندگان دیگر بنویسید شما دارای چه نوع پوستی هستید؟ چگونه نوع پوست خود را تشخیص داده‌اید و چگونه محصول مناسب با پوست خود را شناسایی می‌کنید؟
تیم نویسندگان
دکتر مهدیه بهشادفر
