آشنایی با داروهای شل کننده عضلات و بررسی علل گرفتگی عضلات

عضلات در واقع بخشی مهم از بدن محسوب می‌شوند که وظیفه آن‌ها انجام حرکت قسمت‌های مختلف بدن می‌باشد. این به این معنی است که بدون عضلات، فرد قادر به حرکت بخش‌های مختلف بدن نخواهد بود. به عنوان مثال برای حرکاتی چون پلک زدن و در کل حرکت کردن قطعا نیاز به وجود عضله نیز می‌باشد.

گرفتگی عضلات از جمله دردهای رایج و متداولی هستند که در اثر انقباض عضلات و ماهیچه‌ها، و البته غالبا به صورت غیر ارادی رخ می‌دهند، که گاهی با درد بسیار زیادی همراه خواهد بود. به عنوان مثال می‌توان گفت یکی از علت‌های گرفتگی عضلات، در افرادی پیش می‌آید که به طور منظم ورزش نمی‌کنند، و یا تمرینات بسیار حرفه‌ای و سخت بدنسازی انجام می‌دهند. در این شرایط ممکن است عضلات آن‌ها تحت فشار قرار گرفته و این معضل خود را به صورت گرفتگی عضلات نمایان کند.

از روش‌های رایج جلوگیری از درد گرفتگی و اسپاسم عضلانی، علاوه بر ماساژ و استفاده صحیح از دستگاه فیزیوتراپی خانگی، استفاده از داروهای شل کننده عضلات نیز می‌باشد. داروهای مختلفی برای اسپاسم یا گرفتگی عضلات وجود دارد که برخی از آن‌ها با تجویز پزشک و برخی دیگر به صورت آزاد در دسترس قرار داشته که می‌توان آن‌ها را تهیه نمود.

این داروها در واقع شل کننده‌های عضلانی هستند که برای تسکین درد و یا درمان اسپاسم و گرفتگی‌های مزمن و غیر مزمن از آن استفاده می‌شود. البته که برای تاثیرگذاری حداکثری داروهای شل کننده عضلات، نباید از روش های درمان گرفتگی عضلات در خانه که شامل انجام تمرینات ورزشی مناسب و همچنین مصرف برخی از خوراکی ها نیز می باشد، غافل شد.

علل گرفتگی عضلات و نحوه پیشگیری از آن

گرفتگی عضلات می‌تواند به دلایل گوناگونی رخ دهد، که در ادامه به بررسی برخی از آن‌ها خواهیم پرداخت.

برخی از علت‌های اسپاسم یا گرفتگی عضلات عبارتند از:

• فعالیت فیزیکی شدید، زمانی که عضلات بیش از حد استفاده می‌شوند، احتمال گرفتگی هم نیز بیشتر می‌شود.
• کمبود مواد معدنی، کمبود پتاسیم، منیزیم، یا کلسیم می‌تواند منجر به گرفتگی عضلات شود.
• تنش و استرس، که می‌تواند موجی تنش عضلانی شده و در نتیجه آن گرفتگی عضلات رخ می‌دهد.
• نامتعادل بودن الکترولیت‌ها، که عدم تعادل الکترولیت‌ها می‌تواند به گرفتگی عضلات منجر شود.
• اشتباهات در تمرین، تمرینات نادرست یا بدون استفاده از تجهیزات مناسب از دلایل شایعی است که منجر به گرفتگی عضلات می‌شود.

جهت جلوگیری از دردهای عضلانی و اسپاسم توجه به برخی موارد می‌تواند بسیار تاثیر گذار باشد، که به شرح زیر می‌باشد.

• گرم کردن قبل از ورزش که ریسک گرفتگی عضلات را کاهش می‌دهد.
• هیدراتاسیون، یا نوشیدن به اندازه مایعات در طول شبانه روز
• اصلاح سبک زندگی، شامل مصرف مواد غذایی موثر بر گرفتگی عضلات و کاهش استرس

انواع داروهای شل کننده عضلات

مصرف درست قرص‌ شل کننده عضلات و داروهای ضد اسپاسم، البته با توجه به تجویز پزشک مربوطه، یکی از روش‌های درمانی بسیار موثر در این زمینه و رفع گرفتگی عضلات و بهبود آن نیز به شمار می‌رود. این داروها انواع مختلفی داشته، که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

داروهای شل کننده عضلات به دو دسته ضد اسپاسمودیک و ضد اسپاستیک تقسیم می‌شوند.

داروهای شل کننده عضلات ضد اسپاسمودیک عبارتند از:

• کاریسوپرودول یا (سوما)، که برای دردهایی از قبیل آسیب‌های عضلانی یا اختلالات اسکلتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• قرص متوکاربامول، که جهت بهبود دردهای عضلانی و اسکلتی نیز مصرف می‌شود.

• سیکلوبنزاپرین یا (فلکسریل)، برای استفاده در مواقع درد عضلانی ناشی از اسپاسم یا صدمه دیدن
• تیزانیدین، که‌مناسب افرادی است که دارای بیماری‌های ام اس یا سایر ضایعات نخاعی نیز می‌باشند.

و داروهای شل کننده ضد اسپاستیک عبارتند از:

• باکلوفن، این قرص به صورت مستقیم تحریک کننده سیستم عصبی و نخاع بوده که به کاهش گرفتگی عضلات کمک می‌کند. البته لازم به توجه است که حتما با تجویز دکتر مصرف شود، چرا که ممکن است موجب بروز حساسیت در برخی از افراد شود.
• دانترولین، یا دانتریوم که در مواردی تجویز می‌شود که فرد بر اثر مواردی مانند جراحات نخاعی، سکته مغزی، فلج مغزی یا ام اس، دچار گرفتگی عضلانی شود.
• دیازپام، یا والیوم دارویی است که برخی بیش از اندازه به استفاده از آن وابسته شده‌اند، به همین دلیل می‌بایست حتما با تجویز پزشک مورد مصرف قرار گیرد. این داروی شل کننده عضلات برای درمان گرفتگی‌های عضلانی ناشی از التهاب، ضربه یا اسپاستیسیته عضلانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

داروهای شل کننده عضلات بدون نسخه

برخی از انواع داروهای شل کننده عضلانی، نیازی به مجوز پزشک نداشته و می‌توان بدون نسخه و به صورت آزاد آن‌ها را تهیه نمود. این داروها معمولا برای بهبود و یا درمان گرفتگی‌های عضلانی ناشی از کمر دردهای شدید یا سر دردهای عصبی که منجر به گرفتگی عضلات گردن می‌شوند، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

• داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، که به اشکال قرص، کپسول یا سوسپانسیون بوده و برای کودکان و افرادی که توانایی بلع ندارند نیز به صورت جویدنی در دسترس هستند.
• استامینوفن، پاراستامول یا تایلنول از متداول‌ترین داروهای بدون نسخه محسوب می‌شوند که عموما به عنوان مسکن جهت بهبود درد مورد استفاده قرار می‌گیرند.

پماد شل کننده عضلات قوی

علاوه بر داروها و قرص‌های موجود جهت بهبود و رفع دردهای ناشی از اسپاسم‌ها و گرفتگی عضلات، پمادهای شل‌کننده عضلاتی هم وجود دارند که از جمله آن‌ها می‌توان از منتول، کامفور یا تتراهیدروکانابینول نیز نام برد.

از دیگر پمادهای قوی شل کننده عضلات عبارتند از:

• ژل ولتارن
• پماد بیوفریز
• پماد تسکین درد تایگر بالم
• پماد ضددرد سی بی دی